Alþýðublaðið - 05.03.1926, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUBLA^ D
Landhelgisgæzlan
Og
fiskiþingið.
(Nl.)
Fiskiþingsnefndin, er fjallaði
um málið að þessu sinni, er ein-
luiga um það, að landhelgismál-
ið sé í slíkri óreiðu, að eigi sé
vió það unandi. Er það aðallega
tvent, sem hún leggur áherzlu á
í því efni, sem sé, að skipakostur
lil vörzlunnar sé ónógur, og að
landhelgin sé of þröng. Um fyrra
atriðið getur hún þess, að úr því
muni rætast með varðskipinu
nýja, er væntanlega kemur í sum-
ar. Þó telur hún nauðsynlegt, þar
lil skipið kemur, að styrkja Aust-
firði til landhelgisvarna. Kveður
hún skip vaða þar uppi innan
landhelginnar, alveg uppi við
landssteina, og spilla þar óáreitt
veiði landsmanna. Getur nefndin
þess, að um langt skeið hafi það
verið áhugamál þeirra, er sjó-
mensku stunda á heimamiðum, að
fá landhelgina rýmkaða og heizt
svo, að flóar og firðir yrðu al-
friðaðir fyrir togurum. Um þetta
farast nefndinní meðal annars
þannig orð:
„Sé hægt með vaxandi rann-
sóknum um líf fiska hér við land
að sannfæra þær þjóðir, er fiska
hér, um, að nauðsynlegt sé að fá
hreiðara svæði friðað vegna upp-
vaxtar ungfiskjarins, verður að
telja það mjög líklegt, að breyt-
ing fáist á landhelgistakmörkun-
um, og það því frekar, sem eng-
in föst alþjóðavenja er um land-
helgistakmörk, og mikilsmegandi
þjóðir telja rýmkun landhelginnar
enga fjarstæðu.1'
Tillögur þær, er nefndin bar
fram um landhelgismálið, eru svo
hljóðandi:
„1. Fiskipingið skorar á stjórn
og ping að fá bát tafarlaust til
landhelgisuarna fyrir Austurlandi,
par til hið nýja varðskip kemur.
2. Fiskipingið skorar á stjórn
og ping að reyna að fá landhelg-
ina rýmkaða og að styðja eftir
megni alla viðleitni, sem kemur
fram í pá átt að vinna pvi máli
gagn.a
Nefndin hefir réttilega bent á
nauðsynina á umbótum að því,
er ánertir þessa tvo þætti land-
helgismálsins, varðskipakostinn
og landhelgissvæðið, en henni
hefir láðst að kveða upp álit sitt
og gera tillögur um atriði það, er
hlýtur alt af að vera eitt af meg-
inatriðum landhelgisgæzlunnar og
landhelgismálsins í heild sinni,
sem sé framkvæmd yfirvaldanna
á landhelgislögunum. En það er
sá þáttur landhelgismálsins, sem
svo er ábótavant, að það er þjóð-
inni eigi einungis til stórkostlegs
fjárhagslegs tjóns, heldur einnig
til hinnar mestu vansæmdar. Hefir
verið sýnt fram á það hér í blað-
inu fyrir nokkru með þeim rök-
um, er eigi verða hrakin. Hefði
nefndin átt að koma fram með
tillögu þess efnis, að fiskifiingið
skoraði á landsstjórnina að hlut-
ast til um pað, að yfirvöldin beittu
landhelgislögunum pannig, aðpau
mœttu að gagni koma, en eigi eins
og peim hefir verið beitt til pessa.
Með því hefði nefndin ef til vill
unnið það ágætisverk, að fyrir-
byggja í framtíðinni öll uppboðs-,
Cardinal- og Júpíters-hneyksli.
S. Or.
Alþingi.
Neðri deild.
Þar var í gær frv. um viðauka
víð Flóaáveitulögin samþ. til e.
d. og frv. um innflutningsbann
á dýrum (án leyfis) og um raf-
orkuvirki til 3. umr. Hafði á-
veitufrv. tekið nokkrum breyting-
um. — Um dýrafrv, benti J. A.
J. á þá ósamkvæmni, að það und-
antæki engin spendýr, en myndi
þó ekki eiga að teljast bannfrv.
gegn innflutningi mannfólks, sem
þó væri ein spendýrategundin,
og annar þingmaður minti á, að
erfitt myndi reynast að beita því
gegn rottunum. Þvi svaraði Halld.
Stef. þannig, að varla myndi
neinn fara að flytja inn fólk á
sama hátt og vöru. Það kæmi þá
sjálft. Og rotturnar flyttu menn
ekki inn viljandi. J. A. J. gat þess,
að fólk hefði þó verið flutt inn til
landsins á likan hátt og önnur
dýr, þ. e. án þess að það sjálft
hefði frumkvæðið að flutningnum.
Þá kom til umræðu heimildar-
beiðnin handa stjórninni eða Jóni
Þorl. að mega gefa „Kára“-félag-
inu þaö eftir, að skuld þess við
Islandsbanka gangi fyrir ábyrgð-
arskuld þess við ríkissjóð um
tryggingu með 2. veðrétti í tog-
urum félagsins gegn því, að bank-
inn láni því fé til útgerðar núna
á vertíðinni. Var látið heita svo,
að veðréttur ríkissjóðs Víeri tal-
inn nær einskis virði, þar sem 1.
veðréttur gengi fyrir, en skipin
væru fallin í veröi, en öðru vísi
virðist Islandsbankastjórnin líta
á það mál. Hafði Björn Líndal
íramsögu fjárhagsnefndar. Lagði
hann áherzlu á, að afgreiðslu
málsins þyrfti að flýta; þó upp-
lýsti hann þaö, að deila hefði áður
fyrri staðiö um það í þinginir,
þegar ríkið gekk í ábyrgðina,
hvort skilja bæri svo, sem trygg-
ingin, er ríkissjóður fengi, væri
í 1. eða 2. veðrétti skipanna, en
svo reyndist hún vera að eins í
2. veðrétti (Vel af sér vikið!) og
að félagið skuldaði ríkissjóði 42
fiús. kr. í tekjuskatt, sem hann
taldi elcki myndu unt að fá
greiddan. Jón Þorl. kvað fjárhags-
nefnd hafa flutt tillöguna eftir
beinum tilmælum stjórnarinnar.
20 000 sterlingspunda skuldin, sem
gengi fyrir veöi ríkissjóðs, væri
með áföllnum vöxtum 487 000 ísl.
kr. — Það var því óhætt að
hleypa enn ineiri skuld fram fyrir
veðskuld félagsins viö ríkið( !)•
Síðar kvað hann samt sem áöur
geta farið svo, að félagið færi á
höfuðið í vertíðarlokin. Pétri Otte-
sen reiknaðist, að tap ríkissjóðs á
„Kára“-félaginu að með töldum
ógreidda tekjuskattinum liti út
fyrir að verða upp undir 170 þús.
kr. Hefðu þó eigendur félagsins
sumir verið vel efnaðir menn, sem
gjarna hefðu getað lagt fram féð
í stað þess að fá ríkisábyrgðina
1923. Var þá nokkuð deilt um,
hverjum ábyrgðarlánið væri að
kenna. Jón Þorl. kvað „Kára“-fél.
ekki standa hallari fótum nú en
í árslok 1923, Virtist honum það
víst vera góð röksemd fyrir sanr-
þykt betligjafarinnar. Hákon kvað
rök B. Líndals heimskuleg. Kvaðst
hann hafa frétt, að fisksala
„Kára“-félagsins hefði farist fyrir
í sumar sökum klaufalegrar
stjórnar. — Var svo betligjafar-
tillagan borin upp og samþ. mót-
atkvæðalaust til síðari umræðu.
Stóð þá Jón Þorl. upp og óskaði,
að, deildin afgreiddi málið til
fullnustu þegar i stað. Var þá
fundi slitið og annar settur í