Alþýðublaðið - 17.03.1926, Qupperneq 2

2
ALÞÝÐUBLAÐID
ALÞÝÐUBLAÐIÐ ]
kemur út a hverjum virkum degi. •
Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við '
Hveríisgötu 8 opin frá ki. 9 árd. ;
til kl. 7 síðd. ' :
Skrifstofa á sama stað opin kl. ;
9^/2—10 V2 árd. og kl. 8—9 síðd. !
Simar: 988 (afgreiíslan) og 1294 •
(skrifstofan).
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á >
mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 :
hver mm. eindálka. ;
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan :
(í sama húsi, sömu símar). ■
—..........................:
Hvað er á seyði?
1 deilunni við útgerðarmenn
gerðu verkakonur sáttaboð, hið
ítrasta, sem með nokkurri sann-
girni er hægt að ætlast til, að
aðili geri í deilu. Þær gengu á
miðja leið móti andstæðingnum.
Þær færðu kröfu sína úr 90 aur-
um niður í 85, þegar útgerðar-
rnenn heimtuðu 80. Mönnum kom
því kynlega fyrir, að útgerðar-
menn skyldu virða þetta boð að
vettugi.
Hvað olli?
Hagsmunir útgerðarmanna, segja
margir.
Þetta er sennileg tilgáta. Þetta
væri ekki einsdæmi þess, að at-
vinnurekendur mettu meira hag
sinn en heiður. Og ekki getur
það stafað af umhyggju fyrir
heiðri sínum, að þeir beita mestri
hörku og mestri ósanngirni við
varnarminsta flokkinn í kaupdeil-
unum.
Nei; þetta er blábert hagsmuna-
aíriði útgerðarmanna. Það er
sennilegasta tilgátan og um leið
sú tilgátan, sem er sanngjörnust
i þeirra garð.
s
En þótt skamt sé liðið, síðan
konur birtu sáttaboð sitt, er þó
farið að bóia á ýmsu, sem bend-
ir til þess, að útgerðarmenn
kunni að hafa eitthvað annað fyrir
aitguin en hag og heilbrigðan
reksíur útgerðarinnar.
Þegar verkamenn gerðu ráð-
slafanir tii að aftra því, að út-
gerðarmenn kæmu fram vilja sín-
um við kvenfólkið, og lögðu af-
greiðslubann á botnvörpuskipin,
mátti ætla, að útgerðarmenn sæju
Iiag sinn í því að taka upp samn-
inga um málið aftur, sérstaklega
fyrir þá sök, að nýr mótaðili,
sambandsstjórn verkalýðsins, var
búinn að taka málið í sínar hend-
ur.
En svo leið allur dagurinn í
gær, að ekki heyrðist eitt orð
frá útgerðarmönnum í þá átt. Þau
skip, sem komin voru í höfn,
lágu þar athafnalaus allan daginn
og liggja enn.
Því er ekki nema eðlilegt, að sú
spurning vakni í hugum manna:'
Ætla útgerðarmenn að sjá hag
sínum borgið með því að stöðva
allan togaraflotann um há-vertíð-
ina, bezta aflatíma ársins? Yrði
sú ráðstöfun hagvænlegri fyrir út-
gerðina, heldur en að greiða
verkakonum þá 5 aura á klst.,
sem um er deilt?
Eða ætia útgerðarmenn að
leggja útgerðina í sölurnar fyrir
það takmark sitt að kúga verka-
lýðinn til skilyrðislausrar ‘und-
irgefni og að því búnu láta
verkalýðinn borga hallann, sem
af þessari ráðstöfun leiðir?
Þetta er þrauta-tilgáta, sem
enginn má leggja trúnað á að
lítt reyndu máli. Allir menn verða
að ganga út frá því, að hún sé
ástæðulaus, — að reynslan muni
sanna það, að hún sé ástæðulaus.
Því er áríðandi, að allir -menn
fylgist nákvæmlega með þvi, hvað
reynslan segir í þessu efni.
p.
Alpingi.
Neðri deild.
Þar var stj.frv. um útsvör til
2. umr. ásamt breytingatillögum.
Eftir meira en þriggja stunda.ræð-
ur var umr. frestað. M. a. lýsti
P. Ott. að gefnu tilefni ágengni
þeirra Sandgerðiskaupmanna,
Lofts Loftssonar og Haralds
Böðvarssonar, við Akraness-sjó-
menn í Sandgerði. Jón Baldv.
talaði fyrir breytingatill. sínum,
sem flestum hefir áður verið skýrt
frá hér í blaðinu. Minti hann á,
að ráðuneytið er einhver pólitisk-
asta stofnunin í ríkinu og því Ó-
fært, að hún felli úrskurði í út-
svarsmálum. — Einnar breyt.till.
hans hefir þó ekki verið getið,
þeirrar, að konum sé skylt jafnt
og körlum að taka við kosningu
í niðurjöfnunarnefndir í kaupstöð-
um.
Efri deild.
Þar voru 3 mál á dagskrá í
gær, og urðu um þau litlar um-
ræður. Jónas frá Hriflu fór nokkr-
um orðum um till. til þingsál.
um leigu á skipi til strandferða.
Taldi hann till. ganga svo skamt,
að hún jnyndi að engum notum
koma fyrir þá staði á landinu,
er mest hefðu verið og væru út
undan um strandferðir, sem sé
þær hafnir, er grynstar væru.
Kvað hann nauðsynlegt, að keypt
yrði hið fyrsta grunnskreitt skip,
er annaðist strandfefðir á hafnir
þessar. Þál.till. var samþ. með 11
shlj. atkv. og afgreidd til ríkis-
stjórnarinnar. Frv. um breytingu
á lögum nr. 17 1924 um stýri-
mannaskólann í Reykjavík (6. gr.
um málakunnáttu nemenda) var
samþ. nefndarlaust til 2. umr. með
11 samhlj. atkv. Með þál.till. I. H.
B. um ríkisborgararétt töluðu auk
flm. forsætisráðh. og Sig. Eggerz;
taldi hinn síðar nefndi það sjálf-
sagða sanngirni að verða við þeim
réttarbótum kvenna, er farið væri
fram á í till. Þakkaði ungfrúin
hinar ágætu viðtökur, er till. hefði
fengið í deildinni. Forseti lagði
til, að umr. um till. væri frestað
og henni vísað til allshn. Var
su till. hans feld með 6 : 5 atkv.
að viðhöfðu nafnakalli. Var þált.
síðan samþ. með 10 shlj. atkv.
og afgreidd til ríkisstjórnarinnar.
Ný frumvörp.
Þeir Jörundur Brynjólfsson og
Magnús Jónsson flytja frv. um
heimild fyrir ríkisstjórnina til að
láta leggja járnbraut frá Reykja-
vík til Ölfusár um Hellisheiði.
Sporvídd brautarinnar sé 1,067 m.,
og skal gerð hennar í aðalatriðum
sniðin eftir tillögum Sv. Möllers
verkfræðings. Reykjavík og Ár-
nessýsla kosti land undir stöðvar
og greiði bætur fyrir landnám,
jarðrask og átroðning sín hvorum
megin almenningssvæðis á Hell-
isheiði. Annan kostnað við járn-
brautargerðina greiði ríkissjóður.
Leggi hann þegar er byrja skal
á verkinu, fram 1 milljón kr. sem
tillag, en síðan 1,5 milljón smátt
og smátt, meðan verkið stendur
yfir. Það, sem á vantar, leggi
hann fram sem lán til fyrirtæk-
isins. Járnbrautin ásamt öllum
tækjum hennar og mannvirkjum
sé eign ríkisins, og reki ríkissjóð-