Alþýðublaðið - 18.03.1926, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUBLAÐID
< kemur út á hverjum virkum degi.
< ------------ ---------------------
< Afgreiðsla í Alþýðuhúsinu við
< Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
< til kl. 7 síðd.
\ Skrifstofa á sama stað opin kl.
< 9’/2 —101/2 árd. og kl. 8 —9 síðd.
J Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
< (skrifstofan).
J Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á
< mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
J hver mm. eindálka.
< Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan
J (í sama húsi, sömu símar).
<
Reynslan talar.
í blaðinu í gær var jjessum
spurningum hreyft:
Ætla útgerðarmenn að sjá hag
sínum borgið með Því að stöðva
allan togaraflotann um há-vertið-
ina, bezta aflatíma ársins?
Eða ætla útgerðarmenn að
leggja útgerðina í sölurnar fyrir
það takmark sitt að kúga verka-
lýöinn til skilyrðislausrar undir-
gefni og að því búnu láta verka-
lýðinn borga hallann, sem af þess-
ari ráðstöfun leiðir?
Reynslan átti að svara því,
hvort þessar ósennilegu tilgátur
væru ástæðulausar eða ekki.
Pað hefir ekki staðið lengi á
svörunum. Reynslan er pegar
farin að tala, og hennar svör eru
skýr.
Sáttasemjari hefir borið sáttar-
orð á milli í kaupgjaldsjtrætunni.
Úlgerðarmenn neita öllurn
samningum. Þeir gera fyrstu kröf-
ur sínar að úrslitakröfum.
í staðinn fyrir að mæta fulltrú-
um verkákvenna í samningum,
ieggja j)eir hnefann á borðið og
segja: Ef verkakonur ganga ekki
að kröfum okkar skilyrðislaust,
leggjum við verkbann á allan tog-
arafloíann hér í bænum.
Minna mátti jrað ekki kosta.
Reynslan er ekki myrk i máli,
jiótt svör hennar séu fá enn sem
komið er.
Nú vita menn Ijósara en áður,
hvað um er að vera.
Verkalýðinn á að kúga til
hlýðni við auðvaklið. Kúgunar-
athöfnunum er fyrst beint að
verkakonunum. Þær eru veikaslar
fyrir. Það, sem útgerðarmenn geta
grætt á j)ví að sigrast á konun-
um, eru fjárbagslegir smámunir.
En hagur útgerðarinnar er samt
lagður í sölurnar fyrir pessa 5
aura.
Hagur verkalýðsins í Reylqavík
er lagður í sölurnar fyrir j)essa
5 aura.
Hagur ríkisins í heiid er lagður
í sölurnar fyrir jæssa 5 aura.
Er j)etta.tilgangslaus óvitaskap-
ur ?
Það er óhugsandi. Hitt er lík-
ara, að með þessu séu atvinnu-
rekendur að leggja til höfuð.or-
ustu við verkalýðinn í landinu og
samtakastofnanir hans.
Er nokkur verkamaður svo
sljór, að hann sjái ekki hvað í
húfi er?
Vonandi ekki. En á það verður
nú bráðurn reynt. p.
AlþisigfL
Neðri deild.
Þar var í gær til 1. umr. frv.
fjárhagsnefndarinnar um afnám
gengisviðauka á vörutolli frá
næstu mánaðamótum, og var því
vísað til 2. umr. Klemenz svaraði
fyrirspurn frá Jóni Baldv. þann-
ig, að fjárhagsnefndin myndi ekki
eyða miklum tíma til að íhuga
frv. hans um afnám alls gengis-
viðaukans. Þó lét hann svo, sem
ekki væri óhugsandi að hún kynni
síðar á þinginu að konra frant
með frv. um afnám gengisviðauk
ans á sykurtolli, en vildi þó engu
lofa um það. — Síðan var enn
lengi rætt um útsvarafrv.,' og var
þeirri umr. frestað í annað sinn,
þegar klukkan var fjögur. —
Meiri hluti allshn. n. d. (Jón
Kj., Árni frá Múla, P. Þ. og P. O.)
vill Játa fella frv. um iögveð hafn-
arsjóðs Reykjavíkur i skipum fyr-
ir greiðslu til hans, en Jón Baldv.
leggur til, aö það sé samþykt.
— Samgöngumálanefnd n. d. er
með bryggjugerð í Borgarnesi, þó
þannig, að rikið leggi ekki meira
til hennar en 150000 kr.
Efri deild.
Þar voru 2 mál á dagskrá í
gær. Frv. um sölu á kirkjujörð-
inni Snæringsstöðum í Vatnsdal
var vísað til 2. umr. og menta-
málan. Frv. um framlag til kæli-
skipskaupa o. fl. var vísað til 2.
umr. og landbúnaðarnefndar. .
Ný frumvörp.
Þingið kaus í fyrra 5 manna
milliþinganefnd í bankamálum, til
að íhuga, hvernig seðlaútgáfu rík-
isins skuli haga, og aðra banka-
löggjöf ríkisins. Kosnir voru:
Sv. Björnsson, Jónas frá Hriflu,
Magnús dósent, Ásgeir Ásgeirs-
son og Benedikt Sveinsson. Klofn-
aði nefndin og skilaði Ben. Sv.
minnihlutaáliti, en hinir fluttu sitt
álit saman. Hafa nú komið fram
tvö frv. um seðlaútgáfuna. Flyt-
ur Ben. Sv. annað, en stjórnin
hitt, og er það sniðið eftir til-
Iögum meiri hluta bankaínála-
nefndarinnar, en þó með breyt-
ingum. I stj.frv. er Landsbank-
anurn veittur einkaréttur til seðla-
útgáfu. Starfi bankinn í þremur
deildum nreð aðgreindum fjárhag,
og séu þær seðlabanki, sparisjóðs-
deikl og veðdeild. Frv. Ben. Sv.
fer fram á stofnun sérstaks banka,
er heiti Ríkisbanki islands. Hafi
hann einkarétt til seðlaútgáfu.
Hann annist og veðlánastarfsemi
samkvæmt lögum um Ríkisveð-
banka íslands. 1 báðum frv. er
tekið' fram, að banki sá, er um
ræðir, skuli vera sjálfstæð stofn-
un, en stj.frv. tekur jafnframt
fram, að Landsbankinn sé eign
ríkisins. Sama meining virðist og
vera í frumv. Ben. Sv. um Ríkis-
bankann, þótt það sé ekki sagt
eins greinilega. Virðist þó réttara
að taka það skýrara fram. Sam-
kvæmt báðum frv. Jeggur ríkis-
sjóður seðlabankanum til stofn-
fé. í stj.frv. er það ákveðið 3
millj. kr., en í frv. Ben. Sv. er
upphæðin ótiltekin. Samkv. frv.
Bened. Sveinssonar skal afgang
árstekna bankans leggja í vara-
sjóð hans, unz hann nemur einni
millj. króna. Þar eftir renna tekj-
ur hans í ríkissjóð, ef varasjóður
rninkar ekki aftur. Samkv. stj.-
frv. Sé ríkissjóði greiddir af tekju-
afgangi hvers árs 6 a. h. af stofn-
sjóði eða 180 000 kr., þó aldrei
meira en helmingur tekjuafgangs-
ins, en hinn hlutinn renni í vara-
sjóð. Þegar varasjóður er orðinn
3 millj. kr., fær ríkissjóður 0,75
arðs, en varasjóður 0,25. Ef vara-
sjóður lækkar niður fyrir 3 millj.
fer eftir fyrri reglunni, þar til
hann hefir aftur náð þeirri upp-