Alþýðublaðið - 22.03.1926, Blaðsíða 2

2
35 og 53.
Ihaldsflokkurinn er stjórnmála-
flokkur atvinnurekenda-stéttarinn-
ar samkvæmt yfirlýsingu for-
manns hans, Jóns Þorlákssonar.
1 miðstjórn hans eru framkvæmd-
arstjórar tveggja stórútgerðarfé-
laga. Miðstjórnin gefur út blað,
er heitir „Vörður“ og segir lands-
mönnum vilja flokksstjórnarinnar
í dagskrármálum þjóðfélagsins.
í 13. tölublaði „Varðar“ á laug-
ardaginn var er rituð forystu-
grein um yfirstandandi kaupdeilu.
Það er eftirtektarverð grein sakir
pess, að hún segir skýrt til um
‘vilja atvinnurekenda i kaupmál-
inu.
Það er vitanlegt, að mestur
páttur baráttunnar snýst um það,
hvor aðilinn eigi að ákveða, hvað
kaupið sé, og kaupdeiiugreinin í
„Verði“ bendir ótvírætt á, hvað
kaupið yrði, ef atvinnurekendur
fengju færi á að ákveða pað einir.
Um kaup kvenna segir blaðið:
„ . , . ætti það samkvæmt dýr-
tiðinni að vera um 50 aurar, ei\
samkvæmt afurðaverðinu ad eins
35 aurar“ (auðkent hér).
Um kaup verkamanna er sagt
í sömu grein: „Eyrarvinnukaup
ætti samkvæmt henni [þ. e. dýr-
tíðarvísitölunni] að vera 91 eyrir,
en samkvæmt afurðaverði 53
aurar“ (auðkent hér).
.35 og 53 aurar — það er kaup-
ið, sem atvinnurekendur segja að
„œtti“ að vera. Það er kaupið,
sem þeir myndu ákveða, ef þeir
gætu skapað sér rétt til að ákveða
það með sigri í kaupdeilunni.
Mótspyrna verkalýðsins er ekki
ástæðulaus. Hún er
lifsnauðsyn.
Alpingi.
Neðri deild.
í fyrra dag var 4. fundur 2.
umr. um útsvarafrumv., og lauk
henni þannig, að umræður voru
skornar niður með atkvæðagr.
Fó? hún fram úm kh 2, og var
nafnakall við haft. Voru 11 með
umræðuslitum, en 9 á móti, er
vildu leyfa að ræða frv. nánara.
Fleiri voru þá ekki viðstaddir.
Þegar þeir, sem þá höfðu kvatt
ALÞÝÐUBLA^'íxj
sér hljóðs, höfðu lokið málí sínu,
var kl. nærri fjögur. Svo margar
breyt.till. voru við frv., að aðal-
atkvæðagréiðslan stóð yfir í kl.st.
Voru þar feldar allar þær breyt.-
till., sem Jón Baldv. flutti sérstak-
lega. Voru 3—5 atkv. með þeim
flestum, en 13—17 á móti. Svo
var um, að viðbótarútsvör megi
ekki leggja á þá, sem hafa eigi
hærra aðalútsvar en 80 kr. i kaup-
stöðum eða 40 kr. utan kaupstaða
og stórra kauptúná, að atvinnu-
málaráðuneytinu sé ekki veitt
æðsta úrskurðarvald um útsvars-
kærur, og að þau lagaákvæði
haldist, að leggja megi bæði á
hlutafélag og hluthafana sérstak-
lega. Um það atriði, hvort konur
skuli skyldar til að taka við kosn-
ingu í niðurjöfnunarnefnd,' fór
fram nafnakall. Voru þeir með
því Hákon, Jakob, Jón Baldv.,
Klemenz, M. T. og Þórarinn, en
aðrir á móti fyrst. Ól. Th. var ekki
viðstaddur og B. f. V. veikur. Féll
sú till. þannig. Síðar bað Magn.
dós. að breyta sínu atkv., og var
þá með till., en áður á móti, en
úrslit voru samt óbreytt. Loks var
frv. vísað til 3. umr. með nokkrum
breytingum.
Við umr. réðst Hákon rnjög
gegn frv., og kvað það verra en
ekkert eins og stjórnin flutti það.
Samt vildi hann reyna að forðast
að beina aðfinslum sínum gegn
Magn. Guðm., sem þó hlaut að
svara til sakanna. Kvað Hákon
stjórnarfrv. stofna til óþarfrar
skriffinsku og gera málin þung í
vöfum. Þá mintist hann á skatta-
framtöl og þóttist vita til, að
jafnvel embættismenn ríkisins
strikuðu yfir orðin, að framtal
þeirra til skatta væri gefið eftir
æru og samvizku. Einn sýslumað-
ur þessa lands hefði sagt sér, að
hann gerði þetta sjálfur. M. Guð-
mundsson: „Vill þingmaðurinn
segja fjármálaráðherranum, hver
sá sýslumaður er?“ — Hákon
svaraði því ekki beinlínis, en kvað
þingheim hafa heyrt orð sín, og
mætti láta rannsaka málið. Hákoni
þótti lítið gert úr hreppsnefndum
í frv., með því að kalla þær nið-
urjöfnunarnefndir. Skemtu þing-
menn og áheyrendur sér hið bezta
undir ræðunni. Stundum töluðust
þeir P. Ott. á næstum orði til
orðs. Þá var Sigurjón í forseta-
stóli. —
j ALÞÝÐ UBLAÐIðI
3 kemur út á hverjum virkum degi. |
IAfgreiðsla i Alþýðuhúsinu við t
Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. £
til kl. 7 síðd. t
ISkrifstofa á sama stað opin kl. ►
9V2 — 10V2 árd. og kl. 8—9 siðd. |
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ►
(skrifstofan). [
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á ►
mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 1
hver mm. eindálka. t
< Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan (
J (í sama húsi, sörnu símar). t
Fjárveitinganefnd n. d. hefir
skilað breyt.fill. sínum við fjár-
lagafrv. Leggur hún m. a. til,
að veittar verði 500 kr. til slysa-
tryggingasjóðs „Dagsbrúnar'L
Styrkinn til góðtemplarareglunnar
vill hún hækka úr 6 þús. kr. í istj.~
frv. upp í 10 000 kr.
Efri deild.
Þar voru til umræðu á laugar-
daginn var 4 mál og. var viðauki
við og breyting á lögum um á-
veitu á Flóann samþ. umræðu-
laust og afgreitt til ríkisstjórnar-
innar sem lög frá alþingi. Frv. um
veitingasölu var afgreitt til n. d.
og frv. um breytingu á lögum um
stýrimannaskólann í Reykjavík
sömuleiðis, hvort tveggja umr.-
laust. Um frv. um aðflutningsbann
á dýrum urðu nokkrar umræður
milli I. P. og E. P, Að lokum
var því vísað til 3. umræðu
með nokkrum breytingum.
Um daginn og veginn»
Næturlæknir
er í nótt Ólafur Þorsteinsson,
Skólabrú, sími 181.
Togararnir.
Ása kom i nótt vegna vatnsskorts.
Höfðu kassarnir lekið. Fór hún
bráðlega aftur. — Gyllir kom kl 4
í fyrri nótt. Höfðu hlerarnir brotnað,
og fékk hann sér aðra og fór síðan
þegar burt aftur. Fjórar bifreiðar
voru nærstaddar, en höfðust ekki
að, enda var margt manna á vett-
vangi.
Linurugl
varð í laugardagsblaðinu í enda
greinarinnar: „Verkbann útgerðar-
manna“, svo að úr féll, að lækkun
á vinnulaunum yrði við gengislækk-
un á þann hútt, sem verkalýdurinn
getur ekki við spornad.