Alþýðublaðið - 27.03.1926, Page 3

27. marz 1926.
ALÞÝÐUBLAÐID
3
og minna leigjenda. Ég tel hus-
eigendur og leigjendur hafa jafn-
an rétt til umkvörtunar um slíkt
eftir ástæðum. Það má að vísu
fremur búast við skemdum á hús-
næði, þar sem börn eru, jafnvel
þótt foreldrar þeirra reyni eftir
föngum að afstýra þeim. En það
er líka mjög oft, að leigjendur
bæta þær skemdir sjálfir — til
að láta húsnæðið ekki líta mjög
illa út —, sem og sjálfsagt er.
En sumar skemdir stafa eingöngu
af röku og illa frá gengnu hús-
næði, svo sem þegar málning
dettur af, veggfóður verður ónýtt
af bleytu o. fI., og oft geta leigj-
endur illa eða ekki varið rúmföt
eða húsmuni fyrir skemdum. Svo
er slit, svo sem: ofnristar brenna í
sundur, þröskuldar slitna o. fl.
Tvent hið síðast talda er liúseig-
andans að bæta, en hitt leigj-
andans.
Mig langar til að láta Fast-
eignaeigendafélagið fá verkefni til
að vinna, sem að flestra dómi
væri ekki ógöfugra en það, er
það hefir með höndum, og það er:
1. að fyrirbyggja brask á hús-
eignum.
2. að veita verðlaun og viður-
kenningu fyrir góða meðferð á
húsnæði.
3. að hafa áhrif á að útrýma
fúskarahætti og smekkleysi í
húsagerð og
4. að leigjendur fái óáreittir að
búa við sanngjarna leigu — gegn
skilvísri greiðslu.
Um braskið á ég við, að sölu
húseigna verði þannig fyrir kom-
ið, að slægð seljanda og vanþekk-
ing eða neyð kaupanda koml þar
hvergi til greina í þá átt, að
hækka verð þeirra úr hófi. Um-
boðssala þarf þó ekki að vera úti-
lokuð, heldur með öðrum hætti
en tíðast á sér nú stað. Annars
hefir húsabraskið veitt húsaeig-
endum og þá oft leigjendum lika
allþungar búsifjar, og virðist því
svo, sem vert væri að athuga það
og reisa skorður gegn því. Allir
vita það, að hagsmunir húseig-
enda og leigjenda standa mjög
öndverðir, og verður því að finna
þann milliveg, sem báðum sé fær
að ganga. Má í því efni hvorki
rniða við þá efnalega bezt eða
verst stæðu af hvorum tveggja.
Húsaleiga á að miðast við það,
að hvorki efnahag meginþorra
húseiganda né leigjenda hraki af
vöklum þess, að húsaleiga sé
annaðhvort of há eða of lág. Það
tvent, sem einkum þarf að gæta
í húsnæðismálinu, er að tryggja
leigjendum húsnœdi fyrir sann-
gjarnt. verd, og húseigendum skil-
vísa greidslu á húsaleigu.
Það, sem því liggur næst, er
ekki afnám húsaleigulaganna,
heldur umbœtur á peim.
Hugi.
Samúð
með verkakonum og verka-
mönnum í kaupdeilunni.
Fjölmennur fundur hlutlausra
Reykvikinga lýsir yfir eindreg-
inni samúð með verkafölkinu.
f gærkveldi héldu hlutlausir
Reykvíkingar að tilhlutun Þor-
kels Þ. Clementz vélfræðings afar-
fjölmennan fund í Bárunni um
kaupdeilumálið. Þ. Þ. Clementz
setti fundinn og lýsti með nokkr-
um orðum tilgangi hans. Kvað
hann boðað til fundarins til þess
að þeir menn, sem utan deilunnar
standa, en vildu fá enda á hana
bundna með málamiðlun, gætu
komið saman og ráðið ráðum sín-
um. Þá var kosinn fundarstjóri
Haraldur Guðmundsson kaupfé-
lagsstjóri, en fundarskrifari Sig-
urður .Grimsson cand. jur. Var
nú kaupdeilumálið rætt fram og
aftur, orsakir þess og úrlausn.
Tóku margir þátt i þeim umræð-
um. Kom það greinilega í ljós,
bæði í umræðum og við atkvæða-
greiðslur, að fundurinn var ein-
dregið hlyntur verkakonum og
verkamönnum í kaupdeilunni, er
nú hefir staðið yfir. Að lokum
var borin upp svo feld
samúðaryf irlýsing:
„Fundur hlutlausra Reykvíkinga
lýsir samúð sinni með verkakon-
Einar skálaglam: Húsið við Norðurá.
einni, heldur fremur af því, að hann var
grútarháleistur; — hann sá eftir peningunum
i áfengið.
Það var einn dag eitthvað viku eftir, aö
Guðrún hafði tekið Við eldamenskunni hjá
•majórnum, að Jón gamli bjó sig í sitt bezta
skart. Það voru sævarblá vaðmálsföt. Hann
var með svarta blöðku með hvítri gúmmí-
rönd um hálsinn, en perlumóðurhnapp í
miðju brjósti og með kollháan, mórauðan
hatt á höfði, en á fótunum var hann með
íslenzka skó með þvengjum um öklann.
Jón gamli lét uppísig spánnýja og allstóra
tuggu og lagði svona brynjaður af stað
niður að á.
Það var ekki óskemtileg sjón að sjá Jón
gamla í sparifötunum. Þegar hann var í
þeim, hélt hann höndunum langt út frá hlið-
unum á sér. Svo stóð á þvi, að Bera gamla,
:sem engin nánös yar, hafði lagt helzti’ ríf-
lega 1 litunarvökvann, svo að fötin smituðu
frá sér og Jón gamli varð berjablár, hvar
sem hann kom við sig. Sá litur þótti honum
ekki fara sér vel á höndunum, svo að hann
forðaðist það í lengstu lög, að snerta á
sér. En fyrir bragðið fór allur dómkirkju-
blærinn af honum prúðbúnum, og tilsýndar
var hann þá svipaðastur fuglahræðu.
1 þennan mund voru majórinn og Eiríkur
við veiðar. Það var aflíðandi hádegi og
var að iíða að því, að þeir færu að týgja
sig heim. Þeir voru einhvers staðar á að
gizka rnilli hálfs og fuils. Eiríkur var einmitt
að draga tuttugu punda lax á land, en ma-
jórinn sat flötum beinum á grUndinni.
Alt í einu verður honum litið upp eftir
veginum, og í fjarska sér hann þá einhverja
veru með báða handleggina út frá sér koma
í áttina til þeirra.
„Hvaða vitfirringur skyldi þetta vera, sem
er að brölta hingað til okkar?“ spurði hann.
Eiríkur tók laxinn af önglinum og leit í