Alþýðublaðið - 19.04.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐID
jALÞÝÐUBLAÐIÐ [
< kemur út á hverjum virkum degi. j
3 Afgreiðsla i Alþýðuhúsinu við £
< Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. ►
3 til kl. 7 siðd. £
J Skrifstófa á sama stað opin kl. J
3 9Va—10Va árd. og kl. 8—9 síðd. £
; Simar: 988 (afgreiðsian) og 1294 ►
j (skrifstofan). £
3 Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á \
3 mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 £
3 hver mm. pindálka. J
3 Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan £
3 (í sama húsi, sömu símar). ►
< >
Afnám húsaleigíiiaganna.
Svo setn segir í alþingisfrétt-
(Unum í blaðinu í dag, er frv. um
afnám húsaleigulaganna á flug-
ferð í gegnum efri cleild. Kemur
jrað til 3. umræðu í rlag samkv.
clagskránni, svo að búast má við,
að þegar blaðið er borið út til
kaupenda, verði frv. orðið að lög-
um. 1 fyrra dag var það samþykt
til 3. umr. með 11 samhljóða at-
kvæðum. Svo sammála er sú deild
um að svifta leigjendur og þá
fyrst og fremst fátækar barnafjöi-
s^kyldur þeirri vernd, sem lögin
hafa veitt þeim, að ekki einn ein-
asti þingmaður hennar er á móti
afnáminu. Það er auðséð, að al-
þýðan, fátækir verkamenn, konur
þeirra og börn, á engan fulltrúa
í deildinni. Þeim var sumum þar
lausara um málið, þegar þeir
skemtu sér lengst við að Jrrefa
um, hvort konur þurfi að vera í
hrossakynbótanefndum. E. t. v. hef-
ir þeim þótt það merkara mál en
húsnæðismál fátæklinganna, sem
Jieir hjálpa til — næstum þegjandi
— að verði reknir í hópum út á
götuna.
Alplngl.
Neðri deild.
Frv. um heimild fyrir veðdeild
Landsbankans tií að gefa út nýja
flokka bankavaxtabréfa var í fyrra
dag endursent e. d. og kaupfrv.
safnaðarfulltrúa vísað til 2. umr.
og allshn. Fyrri uínr. fór fram
um þingsál.till. um skipun þriggja
manna milliþinganefndar til að
gera tillögur um ýms atriði í land-
bi.naðarlöggjöf landsins. Virkjun-
arfrv. Arnarfjarðaránna var til 2.
umr. Var Ásgeir frsm. Samkvæmt
tilmælum hans var frh. umræð-
unnar geymt, en frv. rætt eins og
við 1. umr. væri, úil að bæta upp
hina þegjandi 1. umræðu. Boðaði
hann, að fjárhn. myndi flytja br.-
till. við síðari hluía umræðunnar.
Sveinn í Firði og Tr. Þ. gerðu
ýmsar athugasemdir við frv., en
Ásgeir, Magn. Guðm. og Klemenz
héldu uppi vörnum fyrir það.
Sveinn kvaðst heldur hafa kosið,
að sérleyfisumsóknin sjálf hefði
komið til atkvæðagreiðslu í þing-
inu, en að veita atvinnumálaráð-
hérra heímild til milligöngu. Vitn-
aði hann í gerðir hans í útvarps-
málinu, þar sem honurn hefði ver-
ið veitt heimild til sérleyfisveit-
ingar. Hins vegar kvaðst Ásge'ir
treysta stjörninni til milligöngunn-
ar og taka mikið tillit <il álits
Magn. Guðm. á þessu máli, sem
heyrði undir hann sem atvinnu-
málaráðherra. Sveinn vildi krefj-
ast tryggingar af fossavirkjunar-
félaginu fyrir því, að það notaði
Ieyfið, ef það fengi það, en sér-
leyfisveitingin yrði ekki gabb eitt.
Magn. Guðm. kvað kostnað þann,
sem félagið hefði þegar lagt í
rannsóknirnar, vera tryggingu fyrir
því, að því væri alvara að virkia
árnar. KL.J. kvað ræður Sveins og
Tr. Þ. hafa orðið sér vonbrigði, og
var hann . á því, að sérleyfi til
fossavirkjana aetti að veita til all-
langs tima, svo að erlendir auð-
menn sækist fremur eftir að fá
þau; en Tryggvi kvaðst ekki van-
ur að deila við Klemenz, en um
ýmislegt í þessum málum skildi
mjög á um skoðanir þeirra.
Efri deild.
Þar voru 5 mál á dagskrá á
laugardaginn. Frv. um ríkisborg-
ararétt, hversu menn fá hann Dg
missa, var samþ. umræðulaust og
sent til n. d. Frv. um afnám húsa-
leigulaganna fyrir Reykjavík var
umræðulítið samþ. til 3. umr. með
11 shlj. atkv. — Fjárlögin, eins
og þau komu frá n. d., voru t\I
1. umr. Urðu um þau alllangar
umræður og hnippingar milli fjár-
málaráðh. og Jónasar. Fjármála-
'ráðh. tók fyrstur til máls. Kvað
hann breytingatill. n. d. við frv.
stjórnarinnar allar hafa gengið í
hækkunaráttina og kvaöst vænta,
að e. d. færi gætilega í það að
hækka útgjaldaliðina frá því, sem
nú væri, því að tekjurnar væru
áætlaðar þannig i frv., að það
leyfði eigi neina verulega liækkun.
Jónas kvað stjórnina alt af hafa
haft tilhneigingu til þess að áætla
tekjurnar of lágt, og væri það í
raun og veru tilraun frá hendi
stjórnarinnar til þess að clraga úr
þvi, að einstakir þingmenn bæru
fram breytingátill. við stj.frv., og
þar með væri reynt að leggja
hömlur á fjárveitingavald þings-
ins. Samkv. stjórnarskránni væri
fjárveitingavaldið hjá alþingi, en
elgi hjá stjórninni, og þingið bæri
hina endanlegu ábyrgð á, hvernig
það beitti því valdi sínu. Kvað
hann fjármálaráðherra eigi alt af
jafngætinn í fjármálunum fyrir
landsins hönd, og mintist hann í
því sambandi á veðréttinn, sem
ráðherrann hefði • barist fyrir að
landið gæfi „Kára“-félaginu og ís-
landsbanka, skattaivilnanir þær,
sem hann hefði viljað veita stór-
útgerðarmönnum o. fl. o. fl. Frv.
var að lokum samþ. til 2. umr.
og því vísað til fjárv.nefndar. —
Um till. til. þál. um málshöfðun
gegn Sigurði Þórðarsyni út af
meiðandi ummælum um alþingi,
nú verandi dómsmálaráðherra og
héraðsdómarann í Reykjavík og
till. til þáJ. um byggingarstíl
prestssetursins á Bergþórshvoli
var um hvora um sig ákveðin ein
umr. Jónas flytur báðar þessar
tillögur.
Bifreiðakaup.
Samg.málan. e. d. leggur til, að
þingsál.till. Jónasar um kaup á
snjóbíl, er hún nefnir belta-bifreið,
verði samþykt með þeim breyt-
ingum, að þingið heimili stjórn-
inni að kaupa snjódreka ásamt
öflugri bifreið fyrir alt að 25 þús>
kr., og einnig belta-bifreið fyrir alt
að 10 þús. kr., ef likur séu til, að
hún komi að verulegu gagni.
Verðið mun vera miðað við áhöld
þessi hingað komin. Snjódreka
nefnir vegamálastjórinn sterka
snjóplóga, knúða af aflmiklum
bifreiðum, þar sem vélinni er beitt
bæði á framhjól og afturhjól, og
nú er tekið að nota í Noregi og
Sviþjóð tí) að ryðja <snjó af veg-
um, jafnvel þótt fannir séu djúpar
og harðar, — eftir því, er segir í
skýrslu vegamálastjórans, sem