Alþýðublaðið - 26.04.1926, Blaðsíða 2

ALPÝÐUBLAÐID
ALÞÝDUBLADIÐ
kemur út á hverjum virkum degi.
Afgreiðsla i Alþýðuhúsinu við
Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 ard.
til kl. 7 síðd.
Skrifstofa á sama stað opin kl.
9Va—10»/a árd- °S kl- 8—9 síðd-
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
(skrifstofan).
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á
mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan
(i sama húsi, sömu símar).
Alþingf.
Neðri deild.
Þar var í fyrra dag fossavirkjV
unarfrv. visað til 3. umr., að br.-
tilL' fjárhn. og þeirra Ásgeirs og
J. A. J. samþyktum, en engar af
tillögum Sveins náðu fram að
ganga: Jóni Baldv. þótti ekki nóg
trygging vera fyrir því, að sér-
leyfið geti ekki ient í braski og
verði ekki notað, og greiddi hann
því atkv. gegn abalgreinum frv.,
vísun þess til 3. umr.,< en með
tillögum um hert ákvæði, en
,Framsóknar'-flokkurinn og ,Sjálf-
stæbis'-flokksbrotib voru bæði
klofin um þetta mál, eins og mörg
önnur. — Frv. um sauðfjárbað-
anir var umræðulaust afgreitt til
e. d. og frv. um húsa- og lóða-
skatt í Siglufjarbarkaupstað vísab
til 3. umr.
Einkasala á áhufði.
Frv. Tr. P. um, að Búnabarfé-
Iagib selji áburb í næstu fjögur
ár, hafði tekið allmiklum stákka-
skiftum hjá landbn. Skýrbi nefnd-
in frá því á þingskjali, að samkv.
skýrslu Búnaðarfélagsstjórnarinn-
ar hefði framkvæmdarstjóri fél.
(þ. e. Sig. Sig. búnaðarmálastjóri)
slept, að því. er viríist viljandi,
þvert ofan í samþykt. búnaðar-
þingsins, einkasölu á Noregssalt-
pétri, er félagið hefði haft, í hend-
ur félagi. Nathans & Olsens í
Reykjavík, og dulib stjórn Bún-
abarfélagsins þessa nærri hálft
annað misseri — eða jafnvel í alt
ab 10 mánuði, samkv. því, sem
M. Guðm. sagbi í þinginu. Vibur-
kendi Tryggvi sem form. Búnab-
árfél., ab skýrsla nef ndarinnar
væri rétt, en einnig var skýrt frá
þvi í umræbunum, ab Sig. áliti, ab
hann hefði sjálfur haft einkaum-
boðið, en ekki Búnaðarfélagið. —
Nathan & Olsen hafa einnig ein-
okun á þýzkum kalksaltpétri. Nú
voru góð ráð dýr, og sá landbún.-
nefndin (Hákon, Jör. Br., Jón á
Reynistað, H. Stef. og Árni frá
Múla) ekki annað vænna til trygg-
ingar sæmilegu verðlagi en að
Ieggja til, ab heimila ríkisstjörn-
inni ab veita Búnaðarfélaginu
einkasölu á tilbúnum köfnunarefn-
ísáburði frá næsta nýjári, ef það
hefir ekki áður endurheimt hið
mista umboð. Magn. dós. mun
hafa þótt þetta undarlegt uppá-
tæki, að íhaldsmenn mæltu meb
einkasölu, því að hann óskaði
nafnakalls; en þrátt fyrir nafna-
kallið var frv. vísað til 3. umr.
með 19 atkv. gegn einum 4.
Kaupin á „Þor".
J. A. J. Iagði til, að árlegt gjald
Vestmannaeyinga til útgerðarinnar
verbi 15 þús. kr., og varð það eins
og vant er ab vera til þess, ab
þær tillögur, er lengra gengu,
voru feldar. Niburfall gjaldsins
alls féll meb 8 : 7 atkv., en 10
þús. kr. ákvörbunin meb jöfnum
atkv. (8 : 8), en till. J. A. J. var
samþ., og bíður þál.till. um kaup-
in svo breytt ályktunar sameinaðs
þings, svo sem venja er til, þegar
sú deild, er síðar ræðir þál.till.,
breytir henni.
Þingtruflanir.
Tvent gerbist þann dag, sem
mörgum virtist í óþinglegra lagi:
— Sjö ræður voru haldnar um,
hvort fjárkláðafrv. skyldi tekið út
af dagskrá þar til í dag, svo að
útbúnar yrðu br.till. vjð það. Ta.l-
aði Árni frá Múla þrisvar gegn
því og í fjórba sinn jafnframt
Hákoni, svo að forsetinn varð ab
grípa til bjöllunnar, og þar með
var málið tekið út af dagskrá, svo
sem ábur 'var ætíað. — Aftur á
móti var reynt ab halda fundi á-
fram eftir kaffihléið, og tókst þab
í nálægt 20 mín. Þá kom safnab-
arfulltr.frv. til umr. Vib þab flýtti
M. T. sér út úr deildinni, og var
þá svo fátt þingmanna eftir, ab
hún var ekki álitin ályktunarfær,
varb ab slíta fundi.
Efri deild.
Frv. til fjáraukalaga fyrir árið
1924 og frv. um samþ. landsreikn-
inga 1924 var vísað til 2. umr. og
fjárhagsn,
Hæstiréttur.
Um hæstar.frv. urðu Iangar umr.
Flm., S. Eggerz, kvað breytingu
þá, er gerð var á þinginu 1924 í
þá átt, áð fækka dómendunum
;niður í 3, vera svo hættulega fyrir
réttaröryggið í landinu, að brýna
naubsyn bæri til að leiðrétta þau
afglöp. J. M. forsætisrábh. talabi
gegn frv. Kvaðst hann vera á
sörriu skoðun nú, sem 1924, að
réttarörygginu væri fyllilega nógu
vel borgið með 3 dómendum, og
myndi hann því greiða atkv. gegn
frv., er þar að kæmi. Jónas deildi
á J. M. fyrir það, ab hann hefði
eigi framkvæmt lögin frá 1924 um
dómendafækkunina og niðurlagn-
ingu hæstaréttarritaraembættisins,
enda þótt honum hefði verið innan
handar ab skora á dómstjórann
að segja af sér, þar eb hann væri
svo"; aldurhniginn ab hann gæti
eftir lögunum farib frá með full-
um launum, — og hann hefbi get-
ab losab landib vib hæstaréttar-
ritaraembættið með því - að veita
nú -verandi hæstaréttarritara, sem
'væíri í alla staði og að allra dómi
ágætlega hæfur maður, forstjóra-
starfið við Brunabótafélag íslands,
í stab þess ab veita þab manni,
sem ekki væri sambærilegur vib
hann í þessu efni. — Varð nokkuð
karp milli Jónasar og J. M. út af
þessu. Enn fremur beindi Jónas
þeiTri spumingu til S. E., hvort
það væri vegna nokkurrar sér-
stakrar spillingar í dómsmálalífi
þjóbarinnar, sem hann bæri nú
fram frv. En S. E. kvað nei við,
— Frv. var vísað til 2. umr. og
alíshn.
Nýjar pingsályktunartillðgtir
tvær flytur Jónas frá Hriflu i
e. d., abra um að skora á stjórn-
ina að láta rannsaka siglingaleið-
ir við Barðastrendur og á Gilsfirbi
til ab tryggja það, ab strandferöa-
skip geti hættulaust komib á
nokkrar hafnir á svæbinu frá
Hagabót ab Króksfjarðarnesi og á
Salthólmavík, og hina um að
skora á stjótnina að leggja fyrir
næsta alþingi frv. um, ab svifta
megi menn, sem ab læknisdómi
eru langvarandi ofdrykkjumenn,
lögræbi og fjárræbi, ef bæjarstj.
eba sveitarstjórn óskar. Kveðst