Alþýðublaðið - 12.02.1920, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
á móti stöðugt fallið, og þannig
á þennan hátt dregið dönsku krón-
una með sér niður á við, að því
er segja mætti. Og síðast vil eg
nefna þá ástæðuna, sem þó ekki
er sízt: Danskir kaupsýslumenn
keyptu eftir stríðið feiknin öll af
vörum frá útíöndum (aðallega Eng-
landi og Ameríku), í von um að
þeir gætu selt þessar vörur aftur
með góðum hagnaði til nýju ríkj-
anna við Eystrasalt og til Þýzka-
lands. En þegar til kom, höfðu
þessi nýju ríki ekki neitt til þess
að borga með, og Þýzkaland gat
ekki keypt vegna þess hve markið
stóð lágt, þ. e. varan hefði orðið,
þegar til Þýzkalands var kornið,
langtum hærri í verði, en að hægt
væri að koma henni út fyrir þar.
Danir sitja því að mestu enn þá
með þessar ógrynnis byrðar, sem
virðast ætía að setja þá á höfuðið.
Það mun vera erfitt fyrir okk-
ur, að komast undan áhrifum
verðfalls dönsku krónunnar. En
til þess þyrfti að slíta yfirráðum
danskra banka yfir íslenzkum fjár-
málum, og ef til vill þyrfti einnig
að slíta myntsambandinu — slá
sérstaka íslenzka mynt —, en al-
veg er þó óvíst að þess þyrfti.
Sérstaka nefnd þyrfti að setja á
stofn tii þess að starfa að því, að
halda uppi gengi íslenzku krón-
unnar, og ætti hún að ráða því,
til hverskonar kaupa mætti verja
innieignum í útlöndum, eða rétt-
ara sagt, hvaða varning mætti
flytja inn í landið. Danir hafa
þesskonar nefnd, en settu hana
helzt til seint; ekki fyr en krónan
var fallin mikið. Þjóðverjar höfðu
þannig nefnd, og tókst henni furðu
vel að halda við gengi þýzka
marksins á stríðsárunum, og með-
an yfirleitt nokkur von var til
slíks. Nefnd þessi mundi takmarka
innílutning á kostnaðarsömum ó-
þarfa, sem nú er fluttur inn, eng-
um til gagns og fáum til gleði.
Enginn efi er t. d. á því, að við
höfum flutt alt of mikið inn af
bifreiðum. Afleiðingin af takmörk-
un á innflutningi á hreinum og
beinum óþarfa yrði einnig sú, að
hægara yrði um flutning á nauð-
synjavöru til landsins, og kæmi
það sér mjög vel, því mjög er
þröngt um skipsrúm fyrir varning
til landsins.
En eg vil endurtaka það, sem
eg sagði áðan, að það kemur að-
allega þungt niður á almenningi,
hvað gengi dollarsins er orðið
hátt, og bitnar á honum, ef doll-
arinn hækkar enn þá, af því að
við verðum að kaupa svona mik-
inn hluta af matvöru okkar í
Ameríku".
€kki Ijoover.
Khöfn 10. febr.
Það er nú borið til baka, að
Hoover (matvæla-alræðismaður)
verði í kjöri við forsetakosning-
arnar í haust í Bandaríkjunum.
Lenin.
Niðurl.
II.
Að ytra útliti ber Lenin ekk-
ert það með sér, sem minnir á
ofurmenni. í skýrslnm gömlu keis-
araleynilögreglunnar er honum lýst
þannig: „Lágur að vexti og gild-
ur, stuttan gildan háls, rauður í
andliti, skegglaus, hvöss stingandi
augu, sköllóttur með hátt enni;
heldur nær því ætíð regnkápu á
handleggnum, brúkar margs kon-
ar höfuðföt alt irá loðskinnshúfu
og að enskri húfu, gengur föstum
ákveðnum skrefum."
Að viðbættu þvf, að Lenin er
nú alskeggjaður og djúpar hrukk-
ur eru komnar á eani hans, mun
lýsing þessi vera rétt í öllum að-
aldráttum. Við fyrstu sýn virðist
Lenin maður lítill fyrir sér og í
engu trúandi til að gera hinni
minstu skepnu mein. Ber svipur
hans engin merki utn hörku þá
sem Bolsivíkar hafa beitt. En þar.
um er öðru máli að gegna með
Trotsky.
Lenin er síbrosandi og í góðu
skapi. Hann skiftir ekki skapi,
enda hefir rósemi hans og stilling
komið honum að góðu haldi og
oft veitt honum sigur í hinum
mörgu vandamálum og klípum,
sem hann hefir komist í. Hann
skipar eklti fyrir svo sem hann
væri einvaldur, en samt er eitt-
hvað það í stálgráu augunum
hans, sem bendir á öllu yfirsterk-
ari kraft, og eitthvað í hinu*11
hálfbrosandi, hálffyrirlitlega svip
hans, sem gefur til kyana að hani*
hafi takmarkalaust sjáifslraust og
meðvitandi öllu yfirsterkari kraft
og vilja.
Innan stjórnarráðs síns má Þv*
segja að hann hafi frekar áhrft
með ráðleggingum sfnum, en $
hann skipi fyrir, hann er einskoB'
ar andlegur einvaldur. Hefir rft'
höfundur einn sagt um hann
hinar hyggilegu og vel yfirveguðu
ráðleggingar hans, séu miklu a'
hrifameiri og rniklu meira þving'
andi en nokkur skipun. Einkaltf
hans er að öllu leyti vítalaust,
því er framast verður vitað, og
hefir engum af svörtustu fjendufU
hans komið til hugar að neita þv“
að hann lifði hinu óbrotnasta og
sparneytnasta lífi. Hugrekki ba»&
dregur enginn í efa. Hann hefir
til að bera hugrekki þess manUSi
sem er hátfðlega sannfærður ufU
óskeikulleik skoðunar sinnar °S
réttmæti málefnis þess, er haö11
berst fyrir. Við og við hefir þa®
heyrst í blöðum að Lenin vaef
hægari í skoðunum sínum, ea
lagar hans, og að þeir hafi síunfi'
um þvingað hann til byltingaat'
hafna, sem honum hafi verið ð'
geðfeldar. En þetta mun vera mis'
skilningur. Lenie er í verkutn sí®'
um algerlega óháður eigin tilfi00'
ingum. Slíkt rúmast ekki í hinu01
rólega, rökleiðandi og reiknanfi1
huga hans. Sé hann mótfallin0
harðræði, þá er það sökum ÞesS’
að hann álítur það óheppilegt fytlt
málefni sitt, en ekki vegna saí°'
úðar eða meðaumkvunar hans sja
jfs

Engin af verkum hans eru gef.
í hefndarskini, eða að öðru
af persónulegum hvötum. En £
þess að gera draumsjón sína u01
heimsbyltingu að veruleika,
hann ekki við að ryðja hinóru0'
um þess úr vegi, enda þótt Þa
kosti hörku. Þótt Lenin se
!JÚ
hátt settur til valda, mun engl0,!
vera Jausari við metorðagirnd, e°£
inn fjær því að girnast veraldle£a
hagsmuni, en forsætisráðherraH0*
víka. Hann er mjög kurteis og
hóg'
vær við þá sem hann utngea^
hvort sem það eru vinir eða
vinir.
Hin víðtæka þekking banS,4
híoo-
Vesturevrópulöndunum og Þl°
um, og á ástandi verkalýösi113
og