Alþýðublaðið - 05.05.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐID
\ALÞÝÐUBLA9IÐ \
i kemur út á hverjum virkum degi. ►
< ===== —— ►
J Afgreiðsla i Alþýðuhúsinu við ►
< Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. *
i til kl. 7 síðd. I
J Skrifstofa á sama stað opin kl. ►
< ÐVa—lO1/^ árd. og kl. 8—9 siðd. |
< Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ;
5 (skrifstofan). I
< Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á >
5 mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 í
J hver mm. eindálka. ►
< Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan \
5 (i sama húsi, sömu simar). {
Alþingi.
Neðri deild.
Frv. um skipströnd og vogrek
var vísað til 3. umr. að samþ.
nokkrum lagfæringum, er allshn.
hafði gert. Unclir umræðum um
það var nokkuð deilt um, hvort
skip sé strandað, þegar það er
komið á land. — Þá fór fram
fyrri umr. um þál.till. Jónasar um
mælingar siglingaleiða fyrir
Barðaströndum og á Gilsfirði.
Reis þá upp einn þingmaður eftir
annan og kröfðu mælinga, hver
fyrir sínu kjördæmi. Endirinn varð
sá, að málinu var vísað til stjórn-
arinnar með 13 atkv. gegn 2 (till.
J. A. J.).
Séra Sigurður Gunnarsson, áður
prestur í Stykkishólmi, var kos-
inn gæzlustjóri Söfnunarsjóðsins
til ársloka 1927, í stað Ólafs sál.
Briem, með 25 atkv., en 1 seðill
var auður. Einnig var Ingólfur
Bjarnason alþingismaður kosinn í
stjóm Minningarsjóðs Jóns Sig-
urðssonar frá Gautlöndum til árs-
loka 1931, í stað Sigurðar sál.
Jónssonar frá Yztafelli. Fyrst
fengu þeir Ingólfur og Guðmund-
ur Friðjónsson 13 atkv. hvor, en
Klemenz Jónsson 1, en er kosning-
in var endurtekin bættist við Ing-
ólf það atkv., er KI. J. fékk áður.
Sildarsalan.
Síklarsölufrv. meiri hluta sjáv-
arútvn. kom til 2. umr., var rætt
og síðan frestað þar til í dag á-
samt einkasölufrv. J. Baldv. Bj.
Línd. viðurkendi enn, að einkasala
sé eina ráðið til að bjarga síldar-
útgerðinni. — Hann ætti að stíga
sporið heilt og fylgja frv. Jóns
Baldv. Þá væri síldveiðunum bezt
borgið, ef alþingi bæri gæfu og
ætti víðsýni til að samþykkja það.
— Þeir Björn og félagar hans, er
að síldarsölufélagsfrumv. standa,
hafa nú flutt þær br.till. við það,
að stofnendur sölufélagsins megi
ekki vera færri en 20, og megi þar
á meðal vera útgerðarmenn frá
fyrra ári, þótt ekki hafi þeir selt
síldina út sjálfir né látið salta
hana; að félagsstjórnin megi
banna að salta eða krydda síld til
útflutnings frá 15. nrarz til 25.
júlí ár hvert, ef bannið er auglýst
með mánaðar fyrirvara, — til að
koma í veg fyrir að gölluð vara
sé seld —, en þetta var í frumv.
reglugerðaratriði; að félagsstjórn-
in megi selja þá síld innan lands,
>r hún telur ekki svara kostnaði
að flytja út, og að tilraunir með
nýja meðferð síldar til útflutn-
ings á nýja markaði geti hún lát-
ið gera á kostnað félagsins.
Loks leggja þeir nú til, að ákveða
atkvæðisrétt í félaginu þannig, að
eitt sé fyrir hverjar 200 tunnur
seldrar síldar, í stað 300 tn., á
sama hátt og áður hefir verið
skýrt frá, en sami maður megi
hafa 35 atkv. — (Þar skal mann-
gildið mælt í tunnum.)
Efri deild.
Þar varð að lögum frv. um
veitingu ríkisborgararéttar til
handa þeim Kláusi Níelssyni, Júli-
usi Sghopku og Lárusi Kristjáns-
syni í Krossanesi, og mun þá
jafnframt leyfilegt að skrifa og
beygja nöfn þeirra á íslenzku. —
Frv. um fræðslu barna var vísað
til 3. umr. Síðan flutti Jónas fram-
söguræðu sína um málshöfðanir
gegn Sigurði Þórðarsyni í tvær
stundir eða þ. u. b., og var umr.
síðan frestað. Kvað hann þurfa að
'koma, í ljós álit alþingis um, hvort
S. Þ. sé fær til að bera ábyrgð
orða sinna í „Nýja sáttmála“, sem
Jónas vitnaði til, og þá í annan
stað, hvort þau skuli standa ómót-
mælt.
Barnafræðslan.
Mentamálanefnd e. d. vildi
breyta fræðslukröfunum að
nokkru, þeim, sem gerðar eru til
14 ára barna í frv. M. a. skyldu
þau geta sagt frá aðalatburðunum
í þremur helztu íslendingasögun-
um og vita nokkuð um æfiatriði
merkustu manna þjóðarinnar og
þektustu manna veraldarsögunnar,
en hins vegar yrði ekki skyldu-
nám í tímabilaskilgreiningu sög-
unnar né í almennum brotum
talna, nema því, að breyta al-
mennum brotum í tugabrot og
reikna þar eftir. I stað þess að
í frv. er börnum ákveðið að læra
ættjarðarljóð og söngljóð, skyldn
þau læra nokkur fegurstu kvæði
eftir merkustu skáld íslenzk síðan
um 1800. — Br.till. þessar voru
allar feldar, og jafnvel einn flm.,
Jóhannes, greiddi atkv. gegn sum-
um þeirra, og báru þeir Jón Magn.
því við, að samþykt þeirra gæti
tafið frv., og taldi Jóhannes a. m.
k. suma úr mentamálan. n. d. and-
stæða nokkrum breytinganna. Jón-
as taldi þá réttara, að þingið væri
að éins í einni deild, heldur en
að nefndastörf væru ónýtt sökum
hræðslu við, að þingið hiypi frá
málunum. — Það er gömul og
ný krafa jafnadarmanna, að þing
starfi í einni deild, því að hrakn-
ingar milli deilda og afturhald
öldungadeilda (sbr. önnur kosn-
ingalög hér) hafa oft orðið góðum
málum til tafar. Af aðalbreytinga-
till. nefndarinnar var sú samþ., að
börn skuli læra um áhrif heilsu-
spillandi nautnameðala, t. d. vin-
anda og tóbaks.
Ný þingsályktunartillaga.
Enn flytur Jónas eina þeirra um,
að e. d. skori á landsstjórnina að
gefa skýrslu um kostnað ríkis-
sjóðs sökum þess, að bæjarfóget-
inn hér og málafærslumaður við
réttinn eru feðgar, svo að setja
þarf setudómara af þeim sökum;
að stjórnin leiti álits málfærslu-
mannafélagsins í Reykjavík um
það skipulag og leggi skýrslu um
það fyrir næsta þihg, og að hún
leggi þá fram frv., er ákveði sömu
aðstöðu málfærslumanna, sem eru
skyldir eða tengdir undirdómur-
um, eins og gildir um hæstaréttar-
lögmenn, sem skyldir eða tengdir
eru dómurum í þeim rétti. — Al-
þýðublaðið hefir fengið þær upp-
lýsingar, að þau lög séu þegar
í gildi, og samkvæmt þeim víld
undirréttardómari sæti, ef t. d.
sonur hans fiytur mál fyrir rétt-
inum.
Vömskip,
.JJagny l.“, kom i morgun með
sement o. fl. til Hallgrims Bene-
tiktssonar og félaga hans.