Alþýðublaðið - 06.05.1926, Blaðsíða 3
6. maí 1926.
ALÞÝÐUBLAÐID
3
veldara myndi aö sannfæra þá
af enskum stjórnmálamönnum, er
hyggnastir væru og víðsýnastir,
og vinna þá málinu til fylgis,
þegar hægt væri að færa fram
vísindaleg rök, heldur en enska
útgerðarmenn, sem hafa stundar-
hag af því ástandi, sem er. —
Um nauðsyn rýmkunar landhelg-
innar voru aliir sammála, og
var málið afgreitt til e. d. með
21 samhlj. atkv.
Þingsál.till. J. A. J., er stefnt
var gegn lánveitingum úr Fiski-
veiðasjóðnum til hafnarbóta í
Reykjavik og á Akureyri, var vís-
að til stjórnarinnar (till. Ól. Th.),
og var talið, að smærri lánbeiðn-
um úr sjóðnum yrði hægt að
sinna, þótt þessi lán væru veitt.
Síldarsalan.
Félagseinkasölufrumv. var fyrst
vísað til 3. umr., og höfðu þá
fiutningsmenn þess fallist á, að
þeir, sem leggja fram gögn íyrir,
að þeir ætli að gera skip út á
síldveiðar eða láta salta eða
krydda síld þetta ár, megi verða
stofnfélagar ásamt hinum, sem
höfðu þá atvinnu í fyrra, og var
br.tili. þeirra þar um samþ. og
önnur, er veitir félagsstjórninni
rétt til að ákveða fyrir eitt ár í
senn, hve mikla síld megi salta
og krydda til útflutnings. Aðrar
till. þeirra, er skýrt var frá hér
í blaðinu í gær, voru einnig sam-
þyktar, nema aukning „tunnuat-
kvæða“ eins manns var feld.
Næst kom frv. Jóns Baldv. um
rikiseinkasölu á síld til 2. umr.
Benti hann á, að í því væri tekið
sterkari tökum á málinu og að á
þann hátt væri meiri trygging fyr-
ir góðum árangri. Samkvæmt hinu
frumvarpinu með hlutafélagsblæn-
um myndu þeir félagsmenn, er
mest hefðu fjármagnið, bráðiega
ráða mestu, en allir, sem starfa
að síldveiðum, ættu að hafa notin
af endurbótunum. Með ríkiseinka-
sölu væri ‘miklu meiri trygging
fyrir því, að sölustjórnin yrði
skipuð með hag fjöldans fyrir
augum. Hún væri og tryggari en
sölujélagsstjórn einstaklinga gegn
því, að sá orðrómur legðist á,
að hún hugsi að eins um hag
stórútflytjendanna. Þegar skipulag
væri komið á síldarsöluna, yrði
bönkunum að vonum óhættara að
eiga fé í iánum til síldarútgerð-
ar, heldur en ella er. Síðar gæti
ríkið svo tekið síldarverksmiðj-
urnar undir sina stjórn, en þá
þyrfti það að eignast nýjar og
góðar verksmiðjur, og kvað bezt,
eins o.g nú standa sakir, að þær
væru einkum á Siglufirði. — Ja-
kob sagði, að úr því komið væri
mn á þessa braut, þá væri betra
að samþ. þetta frv. en hitt. Ját-
aði hann, að síður sé hætt við að
ríkiseinkasölu sé misbeitt en ein-
okun einstakra manna. Samþykt
félagssölufrv. kallaði hann tvöfaft
brot gegn „frjálsu samkeppninni“,
og væri alls ekki örugt um, að
úr slíku félagi gæti ekki orðið
okurhringur. — Jón Baldv. taldi
réttara, að atkvæðagreiðslu um
sitt frv. væri frestað, eins og sakir
stóðu, þar eð svo gæti farið, að
það greiddi fyrir framgangi þess,
ef félagssölufrv. félli áður, og
væri því rétt að sjá fyrst, hversu
því reiddi af í deildinni. Kom
ríkiseinkasölufrv. því ekki til atkv.
að því sinni.
Svo fór, að samkvæmt óskum
ýmsra þingmanna á víxl voru þau
mál, er eftir voru á dágskrá fund-
Éinar skálaglam: Húsið við Norðurá.
VII. KAFLI.
YfirvSld i algleymingi.
Mleðan skjáldafákurinn •hn.eggjáði laus-
beizlaður heima í Borgarnesi, sat Gunnlaugur
sýslumaður á dómstólnum í veiðihúsinu og
árninti um sannsögli.
Það var liðið fram að hádegi og múgur og
margmenni úr sveitinni hafði þotið niður að
veiðihúsi til að sjá vegs of merki og hiusta á
og sjá þegar yfirvaldið tækii í lurgihn á söku-
dólginum og léti hann fá makleg málagjöid.
Sýslumaður var búinn að prófa ótal vitni
og búinn að færa óyggjandi sönnur á eittt
og annað, sem var nógu nýstárlegt að vita,
t. d. að tveir gluggar og dyr væru á framhlið
veiðihússins, en tveir gluggar væru á stöfn-
um, að húsið væri eldrautt á lit og ýmislegt
fleira, sem upplýsti morð majórsins jafnmikiö.
Hann hafði einnig tekið nákvæman fram-
burð undir eiðstilboð af Sigurði hreppstjóra
um það, með hvaða hætti hann hefði komist
úr rúminu um nóttina, og höfðu þessar yfir-
heyrslur allar ( gengið éins og í sögu.
Sama er að segja um yfirheyrsluna yfir
Eiríki með augað, sem vitanlega reið mest
á. En þó var um skeið eins og þar ætlaði
að koma babb i bátinn. Það var hin fast að
því vísindalega nákvænmi hins ágæta dóm-
ara, sem þarna virtist ætla að hljótast vand-
ræði af.
Alt vildi hann vita; óseðjandi spurði hann
urn alt.
Meðal annars var hann mjög áfjáður í að
vita, hvaða erindi Eirikur með augað hefði átt
í Borgarnes daginn áður.
Eiríkur komst í standandi vandræði, því að
það sá hann, að hvað sem öðru leið, þá var
erindi hans ekki lagað til þess að vera nefnt
upphátt í rétti og lenda inni í málsskjöl-
unum, og hann varð órór og fór að stama.
Hið næma eyra yfirvaldsins fann, að hér
átti eitthvað dult að fara. Hann hvesti hinar
haukfráu sjónir á Eirik þrumaði mælskur
eins og meistari Jón yiir honum mergjuð-
ustu sannsöglisáminninguna, sem hann átti
til, en þar var tvisvar minst á helvíti og
kvalirnar.
Eiríkur var alveg að digna. Hann ætlaði
að fara að segja alt af létta. En þá spurði
sýslumaður hann með einkar-léttu bragði —
aiveg eins og hann væri búinn að gleyma
erindi Eiríks í Borgarnes —: „En sáuð þér
ekkert til Maxwvells, þjónsins, á leiöinni?“
Eiríkur vissi ekkert, hvaðan á sig stóð
veðrið; svo kom þessi breyting honum á
óvart. Hann Iitaðist um í allar áttir og sá