Alþýðublaðið - 28.05.1926, Qupperneq 1

iSt»íK77~öld
-'g-fOín í; .in Ji II .bWffiS* tttfyi1?
' -......... ’Sr.:,■“#*;*» HM
.liííiHiri'goT “rrui'/ !') .'íií'u' irr uno.-r nrrrimrrtrmi— irr-TTOi'Trr.-r;——
l92b. j fnDj iftoi* iriónfí þ.ní óiv iFöétu<íágíftri'f28.Híhái! I :íuiSi'orisnfru> imfi/if' • tófi tölublaö.
• ——ia.c*w./..-.,iri-rnfú—A-mi'l—teLLX'i—S . -u.; i fti.ft:!‘,;.7.;l.riL.Li 1.
I dag n á marann
* ,, -oýiíi í„. ; i.iííl ii>. >'k) •!o 'iir
verða nokkur fataefm, ,,ga ig!jJ____.
. (af.... sérstökum ástæð-'' 'jjallíÍHI IPq,
um) seld fyrir hálfvirði.í: ;'
fgotið tœkifœriðt'- HaWtóstPi," * 8^1 S$»M ;4Ö4.
** j r.n fTjuin.i-u ••:; ú ,2 iluigi; on .u .
•r.T.G'l.ri f;i X V iríö biíM:-;bÖ
Hvað nreiða hlutafélðgin
„Kveldúlfur“, „Otur“, „Ari fróði“,
„Njörður“ og „Kol & Salt“
í tekju» og elgna»skatt?
Ár eftir ár og áratug eftir ára-
tug liafa blöð auðvaldsins, útsend-
arar pess og taglhnýtingar predik-
að og básúnað nauðsyn auðsöfn-
unar einstakra manna, og þau
hafa kent lnörgum hugsunarleys-
ingjanum að faila fram á ásjónu
sína í auðmýkt og lotningu fyrir
þessum „máttarstólpum þjóðfé-
lagsins“, sem gerðu fátæklingun-
um, sem skoitir þetta furðanlega
„framtak einstaklingsins“, unt að
draga fram lífið, því að ef vernd-
ar þessara bjargvætta misti við,
þá yrði hvorki neitt til í lands-
sjóðinn ne heldur neinn „vinnu-
veitandi“ til að lofa þeim að fá
eitthvert handtak að gera, sem
ekki hefðu „dugnað og framtaks-
semi“ til að reka atvinnu sjáffir.
Við þekkjum svo sem þessar
fórtölur. Hitt er annað mál, hve
raungott er að hlýða þeim eins
og véfréttum og reisa á þeim
alt sitt traust.
Nú fyrir fáum dögum voru
ýmsir „smærri gjaldendumir“ að
gæta að tekjuskattsupphæðinni
sinni. E. t. v. hafa einhverjir rent
augunum um leið til „hinna stærri
nafna“, „máttarstólpa ríkisins“.
Þar ætti það þó vísar tekjur, sem
um munaði! Og þá var ekki að
undra, þót þeim hefði koarið fyrst
í hug félagið fyi irierðarm kia, sem
ekki kemst af með færri en minst
fjóra framkvæmdarstjóra, hinn
mikli „Kveldúlfur“, eigandi 5 tog-
ara, stórkastala og landeigna, fé-
iagið, sem rekur stórmikinn hluta
af fiskverzlun landsins, — félagið,
sem er svo hundheppið, að hafa
formann sjávarútvegsnefndar neðri
deildar alþingis og formann Fé-
lags íslenzkra botnvörpuskipaeig-
enda í sameiginlegri persónu fyr-
ír einn af framkvæmdastjórum
sínum.
Dásamlega hlaut slíku félagi aö
vera stjórnað, ef lofgerð „Morg-
unblaðsins“ og fylgifiska þess um
ágæti auðvaldsskipulagsins var
sönn og falslaus, og þar hlaut þá
ríkið að eiga hauk í horni, sem
„Kveldúlfur" var. Það þurfti sjálf-
sagt nokkuð marga smælingja til
að jafnast við hann í tekju- og
eigna-skatti.
Var ekki ofur-eðlilegt, að ein-
hverjum kynni að verða ó að
hugsa svo?
En hvar var svo nafn h.f.
„Kveldúlfs“ á skránni? Það hef-
ir sennilega einhverjum orðið taf-
samt að leita að því. Það er raun-
ar ófinnan'egt þar. H.f. „Kveldúlf-
ur“, langstærsti íisksalinn í land-
inu, — útgerðarfélagið með næst-
mn jafnmarga framkvæmdarstjóra
eins og togara, —
pad greieir ekki einn einasta
ei/ri í tekjaskatt.
H.f. „Kveldúlfur", eigandi 5 tog-
ara, stórhýsa og landeigna, —
þad greidir ekki einn éinastá
eyri í eignaskatt,
ekki svo mikið sem „túskilding
með gati“.
Hver á eignirnar? Hver borgar
ríkinu skatt af þeim? Hvar er hið
dásamaða ^fi'atfiféífel éinstakíilrgs-
ins og ávextir þe§s:ilfyrif‘!irrkis-
heildina ?
Útgeroarfélögin „Olur“, „Ari
fróci“ og „Njörduú borga heldar
ekki svo mikid sem eineyring í
samei >ingu í eigna- né tek u skatt.
Sama er ad segja um h.f. „Kol
& Salt“. Þar er Hjalti Jönsson
framkvæmöastjóri.
♦
Nýlega eru liðin tvö samfeld
aflaár, svo ága t, að slíks eru ekki
dærni í sögu þjóðarinnar, og vafa-
samt er, hvort nokkurs síaðar í
víðri veröid heíir nokkru s'.nni
veiðst svo miki 1 fiskafli á einu ári
að tiltölu við fólksfjölda sem hér
árið 1924. Hvernig hefir stórátgerð
éinstakra samkepnismanna varð-
veitt ágóða árgæzkur.nar fyrir
þjóðina og landið? Hvernig reyn-
ist stjórn þeirra, þegar uppgripin
minka? — Skattaskráin lýgur ekki
um greidslu þeirra t.l ríkisins í
tekju- og eigna-skatíi.
Auk alls annars hefir áfengis-
banninu verið fórnað að mestu
fyrir fiskheildsalana. Þá skorti
ekki predikanir um, að fiskmark-
aðurinn væri í veði, ef þjóðin
kysti ekki á vönd Sránarauðvalds-
ins. Og auðváldsþíngmennirnir
beygðu sig og þjóðina með í
duftið í auðmýkt og lotningu. Enn
þá Slýálfa nú verandi og' fyrr
verandi forsætisráðherrar af ófta
fyrir reiði Spánverja, ef svo mik-
ið er senr nefnt á nnfn að verða
við óskum Siglfirðinga eða ann-
aia kaupstaðabúa og lofa þeim
að losna við áfenjisí.t ;ölu, — og
það jafnvel þó að enjinn viti til,
að Spánverjar hafi svo mikið sem
farið fram á, að vínið væri selt
í þessum kaupstöðum, —. hvað þá
ef krafist er fullkomins, véialauss
áfengisbanns og uppsagnar Spán-