Alþýðublaðið - 29.05.1926, Blaðsíða 2

2
ALEÝÐUBLAÐID
] 4LPÝÐUELAÐIÐ [
] kemur út á hverjum virkum degi. í
! Afgreiðsla í Alþýðuhúsinu við {
j líveruSgötu 8 opin frá kl. 9 árd. >
J til kl. 7 siðd. í
Skriístot'a á saina stað opin kl. ►
< 9'/3 —10'/2 árd. og kl. 8 — 9 síðd. t
; Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 í
! (skrifstofan).
j Vrerðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á j
! mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 t
! hver mm. eindálka. ►
! Prentsmiðja; Alþýðuprentsmiðjan t
J (i sama húsi, sömu símar). ]
wvwyr-yrww wvvw"<r-»-w'
Hagur Landsbankans.
1 grein, setn birtist i Morgun'il.
20, jr. m., segir Björn Kristjáns-
son álpm., að blaðiö Vesturland
hafi skýrt frá því 20. april s. I.,
hvernig hagur Landsbankans sé,
og hefir hann jrað eftir blaðinu,
ad b tnkann vanti tvær ocj húlfci
milljón króm til þ&ss ad eiga fgr-
ir skiUclum. Hr. B. Kr. getur jress,
;tö Vesturíand sé Ihaldsflokksblað,
og virðist álíta, að af jtví megi
ráðá, að jtessi frásögn blaðsins
sé byggð á skýrslu bankaeítirlits-
manns til stjórnarinnar, og finst
mér j)ví rétt að skýra frá j)ví, að
niðurstaða mín um hag bankans
var sú, að stofnfé hans rnyndi
vcra ósjkert.
Reykjavík, 21. maí 1926.
Jrikob Möller.
H .magangurin í í íhaldsblGðun-
ttm er aliur út af ftumvarpinu um,
aö seðlaútgáíurétturinn fari í
hendur Landsbankans eins. Það
geta Llandsbánki og viðskifta-
menn hans ekki Jmlaö. Bjiirn
líristjánsson er sendur út af örk-
inni með sams konar róg og í
sinni tíð mii samvinnufélögin. En
á bak við standa danskir Clausen-
ar, litlir og stórir.
Hér að o'.an lýsir eftirlitsmaður
hankanna yfir [)ví, að stofnfé
luinkans sé óskert, en þad er 2 : )
milljón kr 'n r, ianskotsfé lands-
sjóðs og seðlaútgáfurétturinn
itpptunalega. Svarar ])etta td
hlutafjár hjá einkabönkum, og
myndu margir jndrra telja j)að
ágæta niðurstöðu eftir fjárhags-
hy'tingar síðustu ára. að stoínféð
efta hlutaféð vaeri alt óskert.
Þar sem Landsi ankitm er eign
Jjjóðnrinnar og eiitasta peninga-
stofnunin, sent nýtur verulegs
trausts út á við, sjá jailir, hve
langt er gengið með árásirnar á
bankann, — svo aö jrað liggur
iandráðum næst, j)ví að stærra
högg á F/árhag a'lrar jrjóðarinnar
er ekki hægt aö slá, heldur en
að koma Landsbankanum í ilt á-
lit út á við með. ýmiss konar
rógburði, enda j)ótt enginn trúi
sögusögnum Iressum hérlendis.
Hað virðist einnig næsta undar-
legt, að einmitt Björn Kristjáns-
son, styrkþegi Landsbankans, skuli
verða aðalverkfærið. Liggur J>á
nærri að beina [reirri áskorun t'l
eftiriitsmanhs bankanna að gera
nú, upp að nýju rannsókn Bj.
Kr. o. fl. á hag íslandsbanka og
vita, hvernig það álit stenzt.
Spurningu svarað.
Það er ekki nema gott að
spyrja, ef [>að er gert af löngun
til að vita, en haga má spurn-
ingunum svo, að á ]>eim sjáist, aö
ekki er spurt af vizkuþrá einni
saman. Svo virðist tnér hátfað síð-
ustu spurningu Ól. I3. Kristjáns-
sonar í grein hans í Alþbl. 1.
j). m. Hefði hann ritað þessa grein
sína í því einu augnamiði að fá
vitneskju og fræðslu utn það, sem
hann þekkir ekki, j)á hefði hann
getaö sparað sér tvær síðustu lin-
urnar. En sleppum því; ég er fús
til að svara því, sem hann vill
vita, enda geri ég ráð fyrir, að
fleiri en liann einn yanti fræðslu
á j)ví sviði.
Fyrst verð ég þó að leiðrétta
þann misskilning(?), sem kemur
fram í greip hans - og enda líka
t grein Jóns Baldvinssonar í Al-
þýðublaðinu 23. apríl þ. á. —,
en hann er í því fólginn, aó höf-
undarnir virðast álíta, að ég vilji
afnema ])ingið og |)ingræðiö nú
þegar, eða aóur en verkalýdurinn
liefir tekid öll völd í þiödfélag-
'tmi í sínar liendur. l^etta er ekki
rétt. Mcr er það fyllilega Ijóst,
að í nú verandi þjóðskipulagi
væri afnám þingsins að eins til
bölvunar fyrir verkalýðinn, því að
í þess stað kæmi þá einhver önn-
ur aúðvaldsstoínun eða samkoma,
sem verkalýðurinn hefði enga
þátttöku í. Hann yrði þá sviftur
því litia, sem hann nú nýtur af
almennum mannréttindum, og
hefði þá engan ihlutunarrétt um
og engin tækifæri til gagnrýning-
ar á störfum slíkrar samkundu. Þá
gæti hann ekki lengur notað sér
þá aðstöðu, sem það veitir liverj-
um pólitiskúm flokki að eiga full-
trra á löggjafarsamkonnmni, þ.e.
þeirri samkomu, sem er skálka-
skjól fyrir alræði borgarastéttar-
innar. Afnáin þingsins og þing-
ræðisins með óbreyt u þjóðfélags-
skipulagi væri verkalýðnum ómet-
anlegt tjón og beint tilræði. við
liann setn pólit'skan flokk, enda
þótt þingið sé-og verði auðvalds-
stofnun, sem verkalýðurinn þarf
ekki að vænta neins góðs af.
Sá flokkur jafnaðarmanna, sem
ég tilheyri, vill fyrst og fremsí
gerbreyta þjóðskipulagirm þannig,
að til verði að eins ein stétt vinn-
andi manna og kvenna. Að koma
þessari breytingu frarn er hið
sögulega hlutverk verkalýðsins.
Fyrsta sporið til þéssarar breyt-
ingar er það, að verkalýðurinn
taki öll vöia í þjóðfélaginu í
sínar hendur og geri sig sjálfan
að ríkjandi stétt utn stundarsakir.
Það er augljóst, að stéttamuninum
verður ekki útrýmt í einni svipan.
Á milli hins nú verandi borgara-
lega þjóðfélags og hins stétta-
lausa framtíðarsamfélags hlýtur
því að vera tímabil, setn fer í
það að afmá stéltamuninn. Ríkis-
formið er á þessu timabili alrœdi
alþýdimncr. Hvers vegna alræði?
Vegna j)ess, að alt svo lengi, að
nokkuð er eftir af borgarastét inni,
mun hún leitast við að ná völd-
unurn aftur af verkalýðnum. Hún
mun aldrei sætta sig við J>að með
góðu, að eignir hennar séu teknar
Verzlið við
Þar fá allir