Alþýðublaðið - 26.06.1926, Side 3

26. júní 1926.
S
réttinn hefir sá, er jörðina situr,
svo lengi sem hann uppfyllir
skyldur sínar sem góður iandseti .
og jarðyrkjumaður. Ef iðnverka-
maður eða daglaunaíhaður, sem
vinnur hjá stórbónda, vill setja
sig niður sem sjálfstæður smá-
hóncli, pá þarf hann nú ekki að
Jhleypa sér í skuidir fyrir jarðar-
verð, eins og svo títt var áður,
ef maður vildi fá eignarrétt á
jarðarskika. Nú getur hann feng-
ið lánaöa peninga hjá ríkinu tif
húsagerðar fyrir sig og skyldu-
lið sitt og einnig tií kaupa á bú-
peningi. Pað hefir verið reiknað,
að maður, sem ætlar að heija
búskap á ríkisjörð með erfða-
festuskilnjálum, þarf ekki nema
1500—-2000 kr. til þess að byrja
með. Getur hann þá reist bú
nægilega stórt til þess að fraitt-
fleyta sér og sínum.
Á þenna hátt er ætlast og von-
ast til, að takast megi að útvega
heimiii og atvinnu öllum þeim
þúsundum Svia, sem ella myndu
fara til Bandaríkjanna í Norður-
Ameríku, en innflutningurinn
þangað er nú heftur. Iðnaðurinn
sænski, sem nú er ofhiaðinn af
fólki, myndi með þessu geta iétt
á sér og lagt landbúnaðinum til
fólk, og myndu kostir lands og
lýðs nýtast stórum betur, þegar
svo er til stilt.
Geta má þess, að stjórninni
tókst einnig að koma því til leið-
ar, að fækkað var talsvert emb-
ÁBS ?ÐU.£ii*i*ID
ættum ríkisins, og sparaðist all-
mikið fé á því. Fjárhagur ríkisins
hefir batnað í þð verkamanna-
stjórnarinnar, eins og niðurfærsla
á sköttum ber vott um. Aliir þeir,
sem húast við gálauslegri og ráð-
lauslegri meðferð á aimannafé í
höndum ríkisstjórnar jafnaðar-
manna, munu fara erindisleysu,
ef þeir leita skoðun sinni sann-
ana hjá verkamannastjórn Sví-
þjóðar. Sænsku blöðin hafa einn-
ig viðurkent dugnað og skarpan
skiining hins fráfaranda fjármáia-
ráöherra, jafnaðarmannsins Wig-
fors, á fjármálum ríkisins. Þá
viðurkenningu hlaut einnig fyr-
irrennari hans, F. V. Thorsson,
senr nú er látinn og álitið er
að hafi verið hinn ágætast: fjár-
málaráðherra, sem Svíþjóð hefir
átt síðustu hundrað árin.
Vér höfðurn nærri gleymt' að
minnast eins meiri háttar afreks
verkamannastjórnarinnar á ríkis-
þinginu 1926, sem er það, að
henni tokst að fá lögin um 8
stunda, vinnudag framiengd um
3 ár. Má líta svo á, að með því
séu vinnutímalögin tryggð að fullu
og öilu sænskum verkalýð. Pað
má telja víst, að þegar þessi 3 ár
eru liðin, rnuni sænskt atvinnu-
líf hafa lagað sig svo eftir 8-
stunda-lögunum, að engum stjórn-
málaflokki komi framar til hugar
að spyrna á móti frekari fram-
lenging þeirra. Pað hefir þegar
verið sannreynt, að margar at-
vinnugreinar framleiða nú jafn-
mikið og jafn-ódýrt, sem þær
gerðu, meðan vinnudagurinn var
10 stundir. Lögin hafa læknað
deyf'ð og drunga atvinnulífsins.
Betra stjórnskipulag, hagkvæmari
vélar og meiri afköst hafa víða
fyigt í fótspor laganna.
Hin nýja stjórn frjálslynda
flokksins verður nú sennilega að
leita sér trausts og halds hjá
hægrimönnum. En ef svo fer, er
ekki ólíklegt, að brátt muni bresta
böndin milli vinstrimanna í þing-
inu 'og umbótasinnaðra kjósenda.
Peir, sem framförum unna, nmnu
þá að líkindum enn frekar en áð-
ur snúast á sveif með jafnaðar-
mönnum. Allar horfur eru á því,
að jafnaðarménn muni við kosn-
ingár til neðri málstofunnar 1928
geta unnið þau 7 þingsæti, sem
þá skortir nú á til þess að hafa.
fullkominn meiri hluta í þeirri
málstofu, og þá gefst fjórðu
verkamannastjórninni færi á að
taka völdin og taka upp aftur
endurbótastarfsemi þá, sem nú er
fallin niður um sinn, með bættri
aðstöðu í þinginu.
V axtalækkun í Danmörku
(Tilkynning frá sendiherra Dana.)
Þjóðbankinn danski hefir fært
forvexti niður úr 5l/á °/o í 5»/o frá
Jónsmessudegi. Jafnframt háfa
forvextir annara lækkað samsvar-
andi.
Einar skálaglam: Húsið við Norðurá.
„Ég — ég fór heim, því að ég vildi ekki
lenda í neinu stappi."
„Vissirðu þá ekkert, hvað gerðist síðar?“
„Nei, ekki nema sko hérna, að majórinn
fanst dauður um morguninn, og að hnífur
Porsteins stóð í honum." ,
„Hvernig varð Þorsteini við, þegar hann sá
hnífinn sinn?“
„Hann vprð sko upp frá því daufur."
Guðvalínus var allur á hjólúm. Pað gat
enginn vafi vérið á, að.Þorsteinn var morð-
inginn, og hann sá það, að nú myndi hækka
hagur Strympu, þegar hann yrði til að koma
þessu upp. Og þó honúm væri það harla
ljóst, að það væri tilviljuninni, en ekki hon-
pi, að þakka, þá varð skilningurinn á [)ví
þegar í stað daufari, og Guðvalínus fór að'
þakka sér alt, og á örskammri stundu stóð
þann í sínum eigin augum prýddur þeim
fjöðrum, sem forsjóninni báru.
Montinn eins og borgarstjóri 1 Bolungavík
vjð konungsmóttöku stóð Guðvalínus upp
frá borðinu.
„Látið þér, Jón minn! sækja Sigurð hrepp-
stjóra á Brekku, svo að hann geti fylgt mér
ofan í Borgarnes, og látið þér svo Þor-
stein koma. Ég ætla að taka hann fastan,
En þér segið honum ekkert, hvað ég vil
honum.“
Reið Guðvalínusar og Sigurðar hreppstjóra
í Borgarnes með Þorstein fangaðan var ekki
lítil hofferð fyrir Guðvalínus.
Það hafði flogið fiskisagan um héraðið, og
þar sem þeir fóru fyrir, ruku menn út úr
kotunum til að sjá hinn mikla reykvíkska
hugvitsmann og lögregluspæjara.
Fyrir Þorstein var ferðin aftur á móti ekki
eins skemtileg. Hann var í handajárnum með
hendurnar fyrir aftan bak, en Sigurður á
Brekku teymdi undir honum, og alls staðar,
þar sem þeir komu, heyrði hann gegu um
pískrið orðið: „morðinginn".