Alþýðublaðið - 07.07.1926, Síða 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
j &LÞÝDUBLAÐIÐj
j kemur út á hverjum virkum degi, í
4 ~~.. ----- • -w
j Afgreiðsla í Alþýðuhúsinu við j
< Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. j
\ til kl. 7 siðd. £
j Skrifstofa á sama stað opin kl. j
j 9‘/2 — 10i/2 árd. og kl. 8-9 síðd.
j Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 >
j (skrifstofan). {
j Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á j
j mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 £
; hver mm. eindálka. ►
j Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan £
J,- (í sama húsi, sömu símar).
........ £
Fræðsla barna.
Vorið 1925 samþykti kennara-
pingið að kjósa þriggja manna
nefnd, til Jress meða! annars, að
grenslast eftir, hvernig lög um
fræðslu barna væru framkvæmd.
Undirritaður var einn nefndar-
manna. Skýrði hann frá á nýaf-
stöðnu kennaraþingi, hve mörg
börn á skólaskyldualdri hefðu
aldrei notið fræðslu á öllu land-
inu, skólaárið 1924—1925. Og
mátti af því ráða, hve mörg börn
hefðu orðið út undan. Frásögnin
var byggð á síðustu skýrslum og
viðtali við fræðslumálastjóra.
Kringum 2700 börn höfðu notið
kenslu í kaupstaðaskólum. Barna-
skólar utan kaupstaða höfðu veitt
tilsögn hér um bil 1300 börnum,
og eitthvað um 2400 börn fengu
tilsögn í farskó.'um eða voru undir
eftirliti.
Flest voru börnin, sem nutu
kenslu í Eyjafjarðarsýslu, en fæst
í Hnappadalssýslú.
Samtals nutu kringum 6400 börn
opinberrar kenslu á umræddu
skólaári. En Jressi tala lækkar
nokkuð, þegar dregin er frá tala
peirra barna, sem voru innan við
skólaskyldualdur, en Jiau eru all-
mörg.
Sé nú gert ráð fyrir, að eitt-
hvað um 10000 börn hafi verið
á skólaskyldualdri, sem mun láta
nærri, pá skifta þau mörgum
hundruðum, sem hafa verið sett
hjá eða sem skýrslur ná ekki yfir.
Vitanlega má gera ráð fyrir, að
nokkur börn hafi notið einhverr-
ar kenslu, þó að ekki séu til
skýrslur, sem greina það.
Augljóst er Jrað, að mikill fjöldi
þessara 17000 til 18000 heimila,
sem til eru á landinu, er alls ekki
fær um að kenna börnurn, þótt
sumir þingmenn hafi fullyrt það.
Nokkurar umræöur urðu um þetta
á siöasta kennaraþingi.
Undirritaður kvað nauðsvnlegt,
að einn væri eftirlitsmaður með
kenslunni í hverjum landsfjórð-
ungi og færi hann um| meðan
kensla stæði yfir.
Jón Sigurðsson kennari frá
Siglufirði studdi nrál það og sagði
kennara víðs vegar úti um land
þarfnast leiðbeinanda, er segði
þeim frá nýungum, er gerðust er-
lendis, hvetti þá og leiðbeindi
þeim.
Hentast Jrótti, reins og á stóð, að
bíða átekta og sjá, hverju nýir
menn meb nýjum lögum kæmu
í framkvæmd og breyttu til batn-
aðar.
Hallgrímttr Jónsson.
„Eimreiðin.“
Það verður að segja hverja
sögu, eins og hún gengur, þar
á meðal, að síðasta „Eimreiðar“-
hefti er harla lítilmótlegt. Fyrst
er létt kveðið, vatnsdauft gling-
gling-gló-vorkvæði eflir Höllu
Loftsdóttur, svo raupsöm grein
eftir Jónas frá Hriflu um afrek
„Tíma“-flokksins með ginnandi
loforði, sennilega til íhaldsmanna,
um að hindra Alþýðuflokkinn frá
að þjóðnýta útgerðina, ef „Tíma“-
flokkurinn geti, og er nógu gott
að fá að vita Jrað, að hann ætlar
þetta fyrir sér. Undarlegt, hvað
þessir „áhrifamestu stjórnmála-
menn“ geta hitt fram hjá, þegar
þeir eiga að skrifa stil um á-
kveðið efni, „gera grein fyrir
stefnum floklca sinna“. Jón Þor-
láksson skrifaði í staðinn um á-
stæður fyrir íhaldi alment, en
Jónas litskrúðuga lýsingu á af-
rekum flokksins. Þá er heldur þur
gamansaga eftir Jón jöklara, sem
ekki vantar nema aðalatriöið, —
botninn, þá góð víðvarpsræða eft-
ir Ágúst H. Bjarnason, svo nokkur
leirburður eftir Grétar Fells; —
því tekur ritstjórinn slíkt? JSnot-
ur, en meira ekki, loftferðasaga
eftir Sigurð Nordal. „Arfinn“,
handónýtt æfintýri eftir stúlku-
barn. „Sálrænar ljósmyndir“ eftir
Harald Nielsson, sem, hvað sem
hinu ótrújega efni líður, er svo
ruglingslega skrifað, að það fer
ekki hjá því, að höf., sem annars
ritar allra manna bezt og skipu-
iegast, hafi. samið þetta í flaustri.
Síðan eru ritgerðir um og eftir
Vilhj. Stefánsson, Ta-Hio í Irýð-
ingu eftir Á. H. B. og Ioks það
bezta í heftinu, „Af Hákollum“,
skínandi fögur náttúrulýsing eft-
ir Sigfús M. Johnsen; höf. er
glöggskygn á náttúruna, skilur
hana og sér hana með augum
elskhugans, og svo er stíll hans
að auki bæði lipur og litauðiigur.
Það má mikið vera, ef hér ríður
ekki góöur rithöfundur úr hlaði.
Þá er partur úr fundabók Fjölnis-
félagsins, og er Jrað hálfgerður
bjarnargreiði við Fjölnismenn að
birta hana; svo eru umræðuefni
og meðferð Jreir.a svipuð því, sem
er í bekkjarfélögum neðri bekkja
lærða skölans, að barnaskaþ. Lé-
legastir eru óefað ritdömarnir,
bragðdaufir Og sviplausir, og er
sízt hægt að segja, að útgefandinn
sé með þessu að trana úrvalinu
af þeim ritum, sem „Eimreiðinni"
eru send, framan í lesendurna.
Ritdómarnir hanga í t-ímaritum
vorum af afturhaldi og vana; þau
verða að hætta- við þá; þau geta
ekki ráðið við þá, þótt ekki sé
nema rúmsins vegna. br.
Um daginn og veginn.
Næturlæknir
er í nótt Friðrik Björnsson, Thor-
valdsensstræti 4, símar 1786 og 553.
(I stað Gunnlaugs Einarssonar.)
Veðrið.
Hiti 14—10 stig. Átt víðast su.ð-
austlæg, hæg. Loftvægislægð fyrir
suðvestan land. Otlit: Frandialdandi
suðaustanátt á Suður- og Suðvest-
ur-landi og suins staðar skúrir.
Ólafur Fjeldsted
leynivínsali hefir nú lengi hald-
ið sig innan við Elliðaár, í lög-
sagnarumdæmi Kjósar- og Gull-
bringu-sýslu. Er ástæða lil að haía
góða gát á háttuin hans, og er þetta
sagt sem vinsamleg leiðbeining til
sýslumannsins í Hafnarfirði.
Gengi erlendra mynta i dag:
Sterlingspund. . . . . kr. 22,15
100 kr. danskar .... — 120,77
100 kr. sænskar .... — 122,22
100 kr. norskar .... — 100,18
Dollar..................— 4,564/.2
100 frankar franskir. . . — 12,44
100 gyllini hollenzk . . — 183,40
100 gullmörk þýzk... — 108,52