Alþýðublaðið - 22.07.1926, Blaðsíða 2
2
ÍIlþýðublaðið
I kemur út á hverjuin virkum degi.
] Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við
| Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 úrd.
| til kl. 7 síðd.
ISkrifstoía á saina stað opin kl.
9>/s — lO'/a á>"d- °8 kl 8 — 9 síðd'
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
(skrifstoían).
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á
mánuði. Auglýsingáverð kr. 0,15
hver mm. eindálka.
Prentsniiðja: Alpýðuprentsmiðjan
(i sama húsi, sömu simar).
Landskjör og stjórn-
málaflokkar.
1 yngsta tbl. „Tinians" er
minst á óbeit Englendinga á
mörgum stjórnmalaflokkum, —
að enska pjóðin vilji að eins hafa
tvo stjórnmálaflokka og að til-
raunir Lloyd Georges til pess að
mynda öflugan miðflokk hafi
mætt mikilii mótspyrnu. Það er
ágætt, að „Tíminn" hefir komið
auga á penna sannleika og við-
urkennir hann, pótt hann geri pað
eingöngu jregar Englendingar eiga
í hlut. Hins gætir hann ekki, eða
kannast að minsta kosti ekki við
pað enn joá, að jrað, Sem er sann-
leikur utn Englendinga, getur líka
verið sannleikur um íslendinga,
heldur kvartar undan pví, að á
jreim landssvæðum hér á landi,
sem hann væntir helzt að mið-
ilokkur kunni enn að hafa itök
í fólkinu, hafi síðustu landskosn-
ingar víða verið illa sóttar. i
öngum sínum slær hann [rví svo
fram, hvort ekki muni rétt að
afnema landskosningar, og hafa
kjördæmakosningar einar til al-
pingis. Á hitt minnist hann ekki,
að kjördæmakosningar eru mjög
ranglát aðferð. Fjölmennu kjör-
dæmin fá jafnaðarlega of fáa
pingmenn í hlutfalli við hin fá-
mennu. Þótt skift væri í kjör-
dæmi að nýju, er erfitt að jafna
þann mismun í bráð og ógerlegt
í iengd, javí að hlutföll fólks og
landshiuta hljóta sífelt að breyt-
ast, pví að í einum staðnum fjölg-
ar tneira en öðrum og sums stað-
ar geíur fólkinu jafnvel fækkað.
Þá er og ekki síður á hitt að líta,
að fámennir stjórnmáiaflokkar
hafa jafnaðariega verri aðstöðu
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
við. kjördæmakosningar en þeir
eiga skiiið eftir fólksfjölda. Er
það einmitt sérstakt íhugunarefni
„Framsóknar“-flokknum og öðtum
svo nefndum miðilokkum, að þeg-
ar islendingar hafa náð þeim
stjórnmálaþroska, sem enska
Jtjóðin hefir þegar fengið, og sem
„Tíminn" er nú þegar tekinn að
reka sig á, þá getur farið svo, að
um nokkurt timabil hafi þeir þó
fáemria þirigmanna von við lands-
kjör, þe-gar kjörfylgi þeirra ér að
fjara út, áður en þeir verða ai-
veg sjálfdauða. Það tímabil hefir
„Tíminn“ þegar séð upp runnið
í sögu Englendinga.
Bretar eru þarna ekkert eins
dæmj. Framþröun stjórnmála-
ilokkanna er að sameina það, sem
saman á, Annars vegar eru jafn-
aðarmenn. Hins vegar eru
hinir, sem ekki eru jafn-
aðarmenn. Dómurinn er þegar
kveðinn upp yfir . þeim, sem
hvorki eru hei'ir né kaldir, heid-
ur hálfvolgir, og þeim verður
skyrpt út af munni þjóðanna. Séu
þeir hvorki ákveðnir með né móti
bættu þjóðskipulagi eða hafi
gleymt að ákveða, hvort stjórn-
málastarfsemi þeirra ætti að
verða með eöa móti alþýðunni,
þá vísar jtjóðin þeim burt af
stjórnmálasvæðinu og út í horn.
Hver skyldi líka vilja eiga undir
því um þingmann sinn, að hann
léti kylfu ráða kasti, en væri að
eins beggja vinur og hvorugum
trúr? — —
Það er satt, „Tími“ sæll, að
kjördæmaskipuninni verður að
breyta; en breytingin á að verða
gagnstæð því, sem stundarhagn-
aöur „Framsóknar'-ílokksins eða
klaufaskapur b.ájabi.göaritstjór-
ans olli, að þú vildir vera láta
síöastliöinn laugardag.
Allir alpingismenn eiga að uera
landskjörnir. Þaö er bæði réttlát-
ara og tryggara til mannvais á
þing en kjördæmakosningar.
Gengi erlendra mynta í dag:
Sterlingspund.........kr. 22,15
100 kr. danskar .... — 120,77
100 kr. sænskar 122,16
100 kr. norskar .... — 100,12
Dollar..................— 4,56V2
100 frankar franskir. . . — 10,08
100 gyllini hollenzk . . — 183,58
100 gullmörk þýzk ... — 108,52
Undarleg óhagsýnl.
Herra ritstjóri!
Ég vona, að þér synjið ekki
eftirfarandi fáum línum um rúm
í heiðruðu blaði því, er þér ann-
ist um ritstjórn á, þó að efni
þeirra snerti það dálítið, þar sem
í þeim er rætt um taísvert mikil-
vægt menningaratriði frá aimennu
sjónarmiði.
Ég hefi oft furðað mig á, að
ekki skuli fleiri kaupsýslumenn en
raun ber vitni um auglýsa í Al-
þýðublaðinu. Það eru að minsta
kosti tvær ástæður til þeirrar
ur.drunar. Annað er það, að það
. er líklega furðulega víðlesið. Á
t'erðum mínum úti um land hefi
ég rekist á það á ótrúlegustu
stöðum, og í útlöndum hefi ég
sturidum rekið fyrst augun í það
á skrifstofum fésýslumanna, þar
sem.mér datt ekki í hug að neinn
vissi af jrví. Mér er óskiljanlegt,
hvers vegna sumir kaupmenn láta
slíka möguleika ónotaða. — Hitt
er það, að blaðið hefir einn ber-
sýnilegan kost fram yfir önnur
blöð flestöll, einkum hér í Reykja-
vík, og það er, að síður þess eru
miklu rninni, en þar af leiðandi
njóta auglýsingar sín mikiu betur
innan um aðrar í því en í síðu-
stóru blöðunum. I þeim er maður
ne^ddur til að hafa auglýsing-
arnar stórar, til þess að eftir þeinr
verði tekið, og það kostar pen-
tnga, og í annan stað hljóta blöð-
in að hafa meiri tilhneigingu til
þess að þenja út auglýsingarn-
ar, þegar síðurnar eru stórar. Ég
hefi sjálfur rekið mig á þetta. Ég
hefi m. a. sett auglýsingu í Al-
jrýðublaðið og samtímis í síðu-
stærra blað. Auglýsingarnar voru
samhljöða, en nokkru stærri í
síðusterra blaðinu, enda' var
reikningurinn frá því snögt um
hærri, Jró að ég fengi 10o/o meiri
afslátt hjá því en hinu, og þó
tók sú auglýsingin yfir hér um
bil þrefalt minna af flatarmáli
síðunnar en hin í AlJjýðublaðinu
og naut sín eðlilega að sama
skapi ver. Þess vegna kalla ég
það undailega óhagsýni hjá kaup-
sýslumönnum, sem vitanlega
þurfa að hafa góða gát á fjár-
munurn sínuiri til að standast
samkeppnina, að nota sér ekki
þann kost, sem litlar síður hafa