Alþýðublaðið - 27.07.1926, Blaðsíða 1

Gefið út af Alpýðuflokkauxii
1926.
Júlíbyltingin í Frakkiandi
1830.
Lúðvík XVIII. Frakkakonungur
stilti fremur í hóf, meðan hann
lifði. En þegar KarJ X. tók við
völdum, varð annað uppi á baugi.
Ýmsar lagasetningar, — sem
þröngvuðu kosti þeirra, er sízt
skyldi, — ollu því, að hugir
manna hnigu frá konungi og
stjórn hans.
Karl ætlaði í byrjun að þóknast
bæði öreigum og auðvaldssinnum,
en fullnægði hvorugum.
Hann brá fæti fyrir Martiguac,
en skipaði Polignac ráðgjafa eftir
sínum eigin geðþótta. Hann var
fursti. Kom nú hreyfing á and-
stöðuílokkana. Karl reyndi að
sameina þá, en það tókst ekki.
Þegar hér er kornið sögu, ritar
áhugasamur maður þannig í mál-
gagn frjálslyndra manna:
„Er slitin sú hlekkjafesti trausts
og ástar, sem tengt hefir saman
konung og þjóð? — Hata kirkj-
unnar menn mannréttindi líkt og
áður gerðu þeir? —- Hatar hirðin
frelsi eins og fyrr? — Hvað á að
gera? Á að taka til vopna? Byssu-
stingirnir hafa vit í oddi og
þekkja lögin! —
Hamingjulausi konungur!
Auðnulitla Frakkland!"
Múgurinn ól lýðveldishugsjónir
í brjósti sér. Verkalýðurinn tók á
ný fjörkippi.
Lafayette var hyltur, þegar hon-
um skaut upp.
Konungur hafði ifteð sér ' 181
atkvæði, en móti honum voru 221
þingatkvæði.
Kvaðst konungur hafa skyldur
við drottin, — en viðurkendi, að
þjóðin væri sér mótsnúin.
Misti þá konungur 53 atkvæði
og hafði nú gegn sér 274 þing-
atkvæði. —
Hinn 24. júlí 1830 áréttaði kon-
ungur, að lögin heimiluðu ríkis-
stjórninni útgáfu blaða og bóka,
Þriðjudaginn 27. júlí.
að hlynna að stóreignamönnum
og að leysa upp þing. —
En í framkvæmdinni var kon-
ungi veitt lausn og heimilaður
flótti! —
Konungsmenn réðu ráö.um sín-
um 26. júlí.
Frelsisþrá gagntók hugi náms-
manna og verkalýðs. Múgurinn
bjó sig undir atlögu. Hann hófst
handa 27. júlí fyrir 96 árum. Óð
hann fram í tryllingi og grýtti
herinn, en hann svaraði með
byssukúlum. Næstu daga hamað-
ist lýðurinn kringum ráðhúsið,
Louvre- og Tuilleri-hallirnar. Mest
kvað að verkamönnum og stú-
dentum.
Herinn gat ekki við neitt ráðið.
Victor Hugo ávarpaði lýðinn
þannig: „Þér voruð flokkabrot í
gær, en í dag eruð þér þjóð!"
Lýðurinn naut ekki í bráð á-
vaxta þessarar byltingar.
Lúðvík Filuppus lét kjósa sig
konung Frakklendinga.
Árið 1848 varð hann að leggja
niðuL völd. Flýði hann þá til Eng-
lands.
Hugsjóname.un lýstu lýðnum,
rithöfundar skráðu bækur, og
framkvæmdamenn lögðu hönd á
plóginn. Einvaldskonungum var
loks steypt af stóli.
Amicus.
Baráttuaðferð auðvalds-
blaða.
Laugardaginn 17. júlí birti „Dai-
iy Express“, eitt af auðvaldsblöð-
unum ensku, viðtal við A. .1. Cook,
ritara námuinan nafólagsins, og
hafði eftir honum, að „vér mynd-
um alveg reiðubúnir að ræða
kauplækkun“ eftir að vinna væri
upp tekin upp ú gömlu skilmál-
ana.
A. J. Cook lýsti þá yfir því, að
hann hefði aldrei talað við „Dai-
ly Express“ og neitaði alveg, að
172. tölublað.
i »
Þriðjudaginn 3. ágúst-
mánaðar næst komandi
kl. 10 f. h. kemur lands-
kjörstjórnin saman í
lestrarsal Alpingis til að
opna atkvæðakassa og
telja saman atkvæði.
Reykjavik, 26. júlí 1926.
Landskjörstjórnin.
Samkvæint síðustu jarðfræðisrann-
söknum hjá borgarstjóra og á lands-
bókasafni erum vér Oddur Sigurgeirs-
son frá Seljalandi i dag 47 ára 280
daga gamall. Fæddur í lausaleik
mislingaárið fyrir frcstaveturinn mikla.
Skirður með skirnarvottum, staðfest
af Hannes Þorsteinssyni skjalaverði,
það, sem þar stæði, væri eftir
honum. Hið eina, sem hann liefði
nokkru sinni sagt um þetta mál, 1
væri það, að þegar tillögurnar um
endurbætur á rekstri námarina
væru komnar í framkvæmd, þá
væri kaupleekkun með öllu ónauð-
synleg, og hann bætti við:
„Ég endurtek áminning nrina til
námumanna og verkafólks yfir-
leitt að lesa sitt eigið blað og
láta ekki auðvaidsblöðin afvega-
leiða sig.“
Sement
tU sölu.
Nic. Bjamason.