Alþýðublaðið - 27.07.1926, Qupperneq 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
[alþýðublaðið [
3 kemur út á hverjum virkum degi. \
) Afgreiðsla í Alþýðuhúsinu við í
j Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. ►
! til kl. 7 síðd. |
j Skrifstofa á sama stað opin kl. ►
j Qt/2 —10 '/2 árd. og kl. 8—9 síðd. |
; Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ►
! (skrifstofan). ►
J Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á )
! mánuöi. Auglýsingaverð kr. 0,15 !
J hver mm. eindálka. [
3 Prentsmiðja: AlÞýðuprentsmiðjan í
J (í sama lnisi, sömu símar). t
1___________•_______________
Ferð um Snæfellsnes og
Vesturland
eftir Björn Bl. Jónsson,
V.
Fundarboð það, er hr. Jón Lár-
usson í Gröf hafði tekið að sér að
Jáa ganga sín megin fjarðarins,
fór rétta boðleið með sjáanlega
góðum árangri, því aðsókn að
fundinum var svo góð, að húsrúm
þrauf, og er ég Jóni þakklátur
fyrir orðheldni sina. Að fundin-
um loknum fékk ég útsölumann
fyrir Aljjýðublaðiö, Berg Þor-
steinsson á Bjargi, og þá þegar
þó nokkra kaupendur. Töldu
fundarmenn mikla nauðsyn á því,
að komið vreri upp verklýðsfé-
lagsskap þar á Bryggju.
Mánudaginn 7. júni stóð til að
mótorbátur færi frá Bryggju inn
til Stykkishólms og hafði ég
beiðst jress að fá far með honum
þangað, og var það auðsótt. En
þegar til kom, varö að fresta för
bá:sins til næstr dags sökum ein-
hverrar smávægilegrar vélarbilun-
ar, og þótti mér það ekki lakara,
því meö því gafst mér færi á að
tala við einstaka menn á þeim
bæjum, er liggja á ýmsa vegu frá
Bryggju-þorpinu.
Daginn eftir var lagt á stað inn
til Stykkishólms með mb. „Sæ-
ljóni“, og átti sá bátur að vera
póstbátur frá Flatey til ýmsra
staða á Barðaströnd og byrja
ferðir sínar 15. júní. Stærö báts-
ins er 6 smálestir „brúttó", og
heíir hann fjögurra hesta vél. Um
þennan bát má segja, að hann sé
alls ekki heppilegur til þéirra
flutninga, er hann er ætlaður tfl.
Há'.on alþingismaður Kristófers-
son í Haga útvegaði bát þennan
til póstferðanna á Breiðafirði.
Kl. 10 á þriðjudagsmorgni kom-
um við til Stykkishólms og höfð-
um þá verið í fjórar stundir á
leiðinni í hvítalogni og glaðasól-
skini. í Stykkishólmi tók á móti
mér Guðmundur Jónsson frá
Narfeyri og útvegaði hann þá
þegar hús til fundarhalds þá um
kvöldið og sá um uppfestingu
auglýsingar um fundinn. Fundur-
inn byrjaði kl. 83/t um kvöldið.
Flestir, ef ekki allir, kaupmenn í
„Hólminum" og áhangendur
þeirra voru á fundinum. Af hálfu
íhaldsins tók til máls séra Sigurð-
ur Lárusson og lagðist mjög á
móti verklýðshreyfingunni. Þá tók
til máls Guðmundur Jónsson frá
Narfeyri og hrakti svo ræðu
prestsins, að þar „stóð ekki steinn
yfir steini“. Þá tók fundarboðandi
aftur til máls og taldi það ekki
sæmandi prestinum, sem væri er-
indreki guðs hér á jörðunni, að
kenna verkalýðnum það, að hann
eigi að vera í öllu undirgefinn
þeim, sem vinnuna kaupi, á þeim
grundvelli, að þeir hljóti að vita
bezt, hvernig gangi með rekstur-
inn, og þeir taki á sig töpin, svo
sem komið hafði fram í ræðu
hans. Hitt stæði honum miklu nær
sem presti að hvetja verkamenn
og verkakonur til þess að styrkja
félagsskap sinn sem bezt gegn
auðvaldinu, til þess að þeir og
þeirra fjölskyldur stæðu betur áð
vígi í lífsbaráttunni. Þegar um
töp á útgerðinni væri að ræða, þá
kæmu þau vanalega niður á þeim,
sem féð hefðu lánað, og það væri
oftast bankarnir. En bankarnir
veltu aftur tapinu af sér yfir á al-
j)jóð með því að lækka innláns-
vexti, en hækka útlánsvextina. En
það væri ekki svo að skilja, að
ekki væri til fólk, sem tapaði við
rekstur sjávarútvegarins, og það
svo miklu, að það yrði aldrei met-
ið til peninga. Það fólk, sem fyrir
tapinu yrði, væru konan og börn-
in, sem bíða heima eftir komu eig-
inmannsins og föðurins, en fá þá
sorglegu fregn, að hinar tryllings-
legu öldur Ægis hafi kipt þeim í
sinn faðm. Launin, sem eftirlif-
endur hins látna fá fyrir strit í
þarfir atvinnurekendanna, eru
vanalegast þau, að börnin eru
dregin burt frá mæðrunum og
þeim komið fyrir hingað og þang-
að eftir því, sem bezt gengur
I og minst þarf með þeim að borga.
Ég átti tal við formann verka-
lýðsfélagsins i Stykkishólmi, Odd
Valentínusson, og sngði hann mér,
aö eins og stæði væri deyfð yfir
verklýðsfélaginu, en með haust-
inu mundi færast líf og fjör í
félagið; menn væru nú að fá betri
skilning á verklýðshreyfingunni
yfirleitt, og jrað mundi ekki líða
á löngu, þar til félagið sæi sínum
hag bezt borgið með því að vera í
Alþýðusambandinu.
Daginn eftir, sem var miðviku-
dagur, 9. júní, fór ég með Guð-
mundi frá Narfeyri, á hans ágæta
mótorbáti, til Haga á Barðaströnd.
Á leiðinni höfðurn við tvo við-
komustaði. Hinn fyrri var Flatey,
en sá síðari Hergilsey. Þar tók-
um við Snæbjörn Kristjánsson, og
var hann leiðsögumaður til Haga-
bótar. Þar fór ég í land með báti,
sem viö höfðum tekið í tog initt
á milli Hergilseyjar og lands.
■ Ég gekk svo sem leið lá heirn
að Haga. Hákon bóndi og alþing-
ismaður var ekki h:ima, svo aö ég
gerði þá boð fyrir konu hans,
Björgu Einarsdóttur. Það er kona
fríð sýnurn, stór og þrekin.‘Hún
bauð mér þegar til stofu og bað
mig bíða, þar til maður sinn kæmi
heim, sem hlyti að verða mjög
bráðlega. Svo stæði á, að það
væri verið að srnala fénu til rún-
ingar, og nú þegar hlyti að fara
að sjást til rekstursins. Það varð
lika að sönnu, því að þegar ég
hafði lokið við rað drekka kaffið
og borða hinar ágætlega vel til-
búnu, heimabökuðu kökur, ]:á var
komið með f^ð heim undir rétt-
ina. Ég skundaði svo til réttar-
innar og heilsaði þar Hákoni á-
sarnt því fólki, sem þar var fyrir,
og bar svo upp við hann erindi
<nitt með góðum árangri, gisti
hjá honum um nóttina, og þáði
hann ekkert endurgjald, og lagði
ég svo á stað næsta morgun á-
sarnt fylgdarmanni til Patreks-
fjarðar. Á peirri leið bar ekki
neitt til tíðinda annað en það,
að fylgdarmaður minn, sem var
drengur, er fermdur hafði verið
í vor, segir einu sinni, þegar viö
vorum að tala saman: „Fólkið
sagði i gærkveldi, að þú værir
versti bolsivíkinn í Reykjavík."
„Varstu þá ekki hræddur að fara
einn með mér?“ spurði ég. „Nei.
Það sagði lika, að ef þetta væri
sá versti, þá væru þeir ekki eins