Alþýðublaðið - 16.08.1926, Qupperneq 1

Cfefid At af AlpýOuflokknnm
Mánudaginn 16. ágúst,
188. tölublað,
Fulltrúaráðslnndnr
annað kvöld (priðjud.) kl. 8 x/a í Iðnó uppi.
Áríðandi mál á dagskrá!
Fulltrúar mæti vel og stundvíslega.
Ólafur Friðriksson
fertugur.
Maður hét Guðjón Baldvinsson
frá Böggvisstöðum í Svarfaðar-
dal. Hann var hinn mesti ágætis-
maður í hvívetna, hvers manns
hugljúfi og hverjum manni skarp-
vitrari. ,Hann dó af hjartabilun
27 ára að aldri og var þá pegar
búinn að vinna sér álit allra, er
honum kyntust, sem einn hinn
vænlegasti iaukur íslenzkra ætt-
stofna.
Guðjóni kyntist ég í Kaup-
mannahöfn árið 1908, og svo um
nokkur ár þar á eftir, og naut
ég ómetanlegrar ánægju og upp-
fræðslu af þeirri viðkynningu, og
þegar hann féll frá, fanst mér á-
takanlega sannast, að „tslands ó-
hamingju verði flest að vopni“,
því að sannarlpga hefði sumt ver-
ið öðruvísi á sig komið hér á
landi, ef gáfna hans og mann-
kosta hefði notið lengur við.
Guðjón Baldvinsson var oft bú-
inn að segja mér frá merkilegum
manni, sem um þær mundir
'dveldi í Kaupmannahöfn og héti
Ölafur Friðriksson. Honum varð
tíðrætt um þennan Ólaf og vænti
sér af honum stórdáða fyrir land
vort og þjóð. Um þær mundir
voru í Kaupmannahöfn margir
gáfaðir og til nytsemda líklegir,
upprennandi Islendingar, en ekki
vissi ég til, að Guðjón Baldvins-
son hefði aðra eins tröllatrú á
neinum manni eins og Ólafi Frið-
rikssyni. Og þar kom, að ég kynt-
ist Ólafi fyrir tilstilli Guðjóns
Baldvinssonar, og þegar þeir tveir
menn ræddust við, var það hverj-
um manni auðsætt, að andans að-
all sat á rökstólum.
Hvað var það þá, sem að ofur-
mennið og iturmennið Guðjón
Baldvinsson gat gengist fyrir, un-
að við og dáðst að hjá þessum
unga realskólastúdent, — hann,
sem alla sína æsku og frum-
þroskaár hafðu umgengist úrval
alira íslenzkra mentamanna? Jú,
það var svo margt, en fyrst og
fremst það, sem ágætast er af
öllu, mannvit og mannkostir.
Ólafur Friðriksson.
Þar fór svo margt saman. Þar
var strax óvenjulegur fróðleikur
hjá svo ungum manni. Þar var
fjörið, fyndnin, mælskan og minn-
ið á því hæsta stigi, sem ég hefi
þekt. Þar var hinn geiglausi vilja-
styrkur og kjarkur upprennandi
æsku-manns, sem leit sól og sum-
ar fram undan hverju spori. Þar
var einnig ósérplægnin og óeigin-
girnin á hæsta stigi samfara sí-
vakandi þrá til að hefja þann
lága, hvar sem hann fanst.
Alt þetta ásamt fjölmörgum
öðrum óvenjulegum og sterkum
mannkostum var það, sem sjálf-
ur Guðjón Baldvinsson bar lotn-
ingu fyrir og dáðist að.
Hin fagra hugsjón jafnaðnr-
stefnunnar gagnhreif hug Ólafs
Friðrikssonar þá þegar. Hennar
vegna neitaði hann hverri ágætis-
stöðunni á fætur annari af því,
að það gat ekki samrýmst þeirri
háleitu hugsjón, er hann mat mest
af öllu. Og fyrir jafnaðarstefnuna
hefir Ólafur Friðriksson barist og
berst enn þann dag í dag. Fyrir
hana hefir hann lagt í söhrrnar
alt það, sem hægt er að gera
næst því að farga fjörvi. Jafn-
sannan og óeigingjarnan alþýðu-
vin héfi ég (að öllum öðrum ó-
löstuðum) aldrei þekt.
En kunnum vér nú að færa oss
í nyt svo sem skyldi hið sjald-
gæfa mannvit og mannkosti, sem
Guðjón Baldvinsson fyrstur
manna og síðan svo ótal fleiri
hafa svo þrásamlega dáðst að ?
Það er spurningin.
Hin dæmafáa, — mér liggur víð
að segja dæmalausa — óeigin-
girni ölafs Friðrikssonar hefir
gert það að verkum, að hann
hefir lagt í sölurnar langt um,
langt um meira en jafnvel all-
kunnuga grunar. Og hver jum
mætti íslenzk alþýða senda hug-
heilar þakkir á fertugsafmæli, ef
ekki Ólafi Friðrikssyni ?
Heiil þér fertugum, Ólafur Frið-
riksson!
■ Þegar hugsjónir þínar rætast,
rennur ný dagsbrú|n upp yfir æfi-
kjörum Islendinga.
Ríkardur Jónsson.
Fyrstn kynnt mfn
af ólafi Friðrikssyni.
Það var haustið 1915 í septem-
ber, að mér datt í hug að vinna
að því að korna á fót sjómanna-
félagi, en af því, að sjómenn voru
daufir til athafna, datt mér í hug
að snúa mér til Ólafs Friðriks-
sonar vegna þess, að ég hafði séð