Alþýðublaðið - 24.08.1926, Blaðsíða 2
E
7
!
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
jALÞÝÐUBLAÐIÐ
kemur út á hverjum virkum degi.
Afgreiðsla í Alþýðuhúsinu við
; Hverfisgötu 8 opin frá kl 9 árd.
til kl. 7 síðd.
; Skrifstofa á sama stað opin kl.
9V2— ÍOVV árd. og kl. 8-9 síðd.
; Sirnar: 988 (afgreiðslan) og 1294
< (skrifsfofan).
| Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á
« mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
J hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan
(í sama húsi, sömu símar).
AfvlMmileysid
°b
atvinnan.
I greininni „Atvinnuleysi“ eftir
Z. í blaðinu í gær var brotið
upp á- einhverju mesta alvöru-
máli þessa bæjarfélags, þeirra, er
nú liggja fyrir til úrræða, og
orsakir þess og meginatriði rak-
in og jafnframt bent á sjálfsagð-
asta úrræðið. Par með er þó
þetta mál ekki rakið út i æsar.
1 þeirri grein v'ar eðlilega ekki
rúm til að taka hvert smáatriði
þess til nægilegrar nreðferðar,
enda er þess ef til vill ekki held-
ur þörf. En eitt" er lífsnauðsyn-
legt að öllum sé Ijóst áhrærandi
atvinnuleysið, sem nú er og vax-
andi v'ofir yfir með haustinu, og
þaö er, að þetta mál snertir ekki
að eins þá, sem fyrir atvinnu-
leysinu verða, heldur og lang-
ílestalia bæjarbúa bæði hvern í
sínu lagi og alla í h ild, samfélag
þeirra, bæjarfélagið.
Fyrst og íremst og þyngst kem-
ur atvinnuleysið vitanlega niður á
verkáfólkinu lil lands og sjávar,
en það hefir í för með sér, að
þetta fólk verður að draga alt
við sig, — fyrst alt, sem með
nokkru rnóti má telja miður
nauðsynlegt, og síðan að minka
ti! hins ítrasta neyziu og notk-
un hins, sem óumflýjanlega nauð-
synlegt er til lífsins viðurhalds
þessu verkafólki og skylduliði
þess. Þar er þegar hætta á því,
að svo langt verði farið, að of
nærri gangi starfsorku og mót-
stööuþreki gegn óhoilustu og
sjúkdómum. Við slíka sparsemi
minkar jafnframt atvinna þess
fólks, sem hefir æfistarf og arð
af því að sjá verkafólkinu fyrir
nauðsynjum þess, þörfum og ó-
þörfum, svo sem skemtanastarfs-
fólksT verzlunarfóiks, iðnaðar-
manna og þjónustufólks eða
heimilisverkafólks. Af atvinnu-
bresti verkafólksins leiðir að
minsta kosti rýrnandi atvinnu fyr-
tr alt þetta fólk, því að áreiðan-
lega getur það ekki til lengdar
haft íullnægjandi atvinnu af við-
skiftum við þá fáu, sem atvinnu-
leysið kemur ekki við.
Atvinnuleysið snertir þvi bein-
línis fólk í öðrum atvinnustétt-
um en verkamanna og þá fyrst
og fremst það, sem skyldasta að-
stöðu hefir hinu eiginlega verka-
fólki, starfsfólk við verzlun og
samgöngur, iðnað og aðra slíka
atvinnuvegi, en röðin keniur og
að hinum, sem enn telja sig hafa
fjárstæða eða jafnvel andstæða
hagsmuni við verkafólkið, at-
vinnurekendur í smærri stíl. Bæði
minkar markaðurinn fyrir fram-
leiðslu þeirra með minkuninni á
kaupgetu verkafólks, og í ann-
an stað þverr það fé, sem flestir
þeirra þurfa á að halda að láni
til atvinnurekstrar síns, og það
gerir slík lán tregfengnari og
dýrari. Hér er átt við sparifé
verkafólksins, sem það verður að
eyða sér til Y'iðurværis, en aðr-
ir neyðast til að stofna til skulda
við verzlanir til að fleyta sér
og sínum yfir atvinnuleysistíma-
bilið, og af því flýlur og eyðsla
I vaxtatapi. Þeir, sem hvorki geta
eytt sparifé né hafa lánstraust,
neyðast til að leita sér Ffs-
uppeklis af fátækrasjóði, og það
eykur álögur á bæjarbúa til
þurfamannaframfæiis.
Hið yfirvofandi atvinnuleysi er
þannig alvörumál fyrir íjölda
annara manna en verkamenn og
sjómenú. Það eru ekki nema ör-
fáir menn innan bæjarfélagsins,
sem geta Iátið sér standa á sama
um það, sem sé þeir einir, sem
eiga nóg eyðslufé. Öllum öðrum
er það hagsmunaleg nauðsyn og
beint atvinnuspurnsmál, að stofn-
að sé til nýrrar atvinnu í stað
þeirrar, sem nú bregzt og hefir
brugðist. Allir, sem ekki er al-
veg sama um, hvernig alt velt-
ist, hljóta því að sameinast urn
að bera djarflega fram og taka
rösklega undir eindregna kröfu
til ráðamahna og stjórnenda bæj-
arfélags og ríkis um svo miklar
atvinnubætur til handa verkafólki,
að sem allra minst gæti atvinnu-
brestsins við hina venjulegu fram-
leiðslustarfsemi. Við slíkri kröfu
er líka því auðveldara að verða,
sem fjöldi nauðsynjaverkefna
bíða í vinslu óunnins lands og
öðrum verklegum efnum. Verð-
ur væntanlega unt að benda skýrt
og ákveðið á ýmis þau verkefni
bráðiega.
Um daginn oy veyinn.
Næturlæknir
c t í nótt Ólafur Þorsteinsson,
Skólabrú, sími 181.
Sambandsstjórnarfundur
verður í kvölcl kl. 81 /2.
Hundadagar
enda í dag. Tvímánuður byrjar.
Barthólómeusmessa
er i dag.
354 ár
voru í nótt frá blóðbaðinu mikla
í París, Barthólómeusmessuvígunum,
þegar margar þúsundir Húgenotta,
þ. e. franskra siðbótarmanna, voru
myrtar sökum trúar sinnar. Einnig
eru í dag 132 ár, síðan séra Björn
Halldórsson í Sauðlauksdal andaðist.
Knattspyrnumót Reykjavíkur
hófst á sunnudaginn, og vann þá
Vikingur Val með 3 : 0. í gær vann
K. R. Fram með 6 : 2.
Félagar!
ungli’ngastúkunnar „Díönu1, eru
beðnir að koma til viðtals í O.-
T.-húsið kl. 7 e. h. á morgun.
FJjótsdalslæknishérað
hefir verið veítt Bjarna Guðmunds-
syni, sem áður var settur læknir þar.
„Lengí getur vont versnað“.
„Mgbl.“ tekur nú upp á því að
reyna sig í málfræði, þegar flónska
þess í öðrum fræðigreinum og al-
mennum málutn er orðin þjóðfræg,
en -.ekki tekur nú betra við. T. d.
kemst það að þeirri niðurstöðu, að
orðið „liggja" þýði sama sem „halla
sér út af“. Ritsmíð sína um þessa
speki skreytir blaðið með fjölda
upphrópana. , ,Bókaramentin“ er
ekki svo mikil hjá þessum nýja
málfræðingi(l), að hann kunni að
skrifa háðsmerkí. Upphrópanirnar
eiga víst að tákna, að listabullar-
inn hafi nú sagst í hóp þeirra lista-
manna, sem í útlöndum eru í skopi
kallaðir „interpunktionistar", en á
vora tungu mætti kalla „lestrar-
merkjafífl“.