Alþýðublaðið - 31.08.1926, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
[alþýðublabið I
2 kemur ut á hverjum virkum degi. t
IAfgreiðsla í Alpýðuhúsinu við l
Hveriisgötu 8 opin frá kl, 9 árd. t
til kl. 7 siðd. ►
j Skrifstofa á sama stað opin kl. ►
i 91/?—lOVa árd. og kl. 8—9 síðd. I
< Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ►
5 (skrifstofan). ►
j Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á ►
i mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 ►
J hver mm. eindálka. f
< Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan ►
| (i sama húsi, sömu símar). |
4 ____ __________►
Mesfa nauðsynin.
Samtök og samheldni.
Aldrei nokkru sinni verður of
mjög brýnt fyrir alpýðu, að mesta
nauðsyn hennar er að auka, efla
og vernda samtök sín. Alþýðu-
stéttin er stórveldi í landinu, því
að til hennar teljast að minsta
kosti þrír fjórðu hlutar þjóðarinn-
ar. Par til teljaet allir, sem vinna
fyrir 'kaUp, í hverri stöðu sem
þeir eru eða atvinnustétt, — að
undan teknum allra hæsí launuðu
starfsmönnum ríkis og auðvalds-
stofnana, sem eru trúnaðarmenn
auðvaldsins, — og allir einyrkjar
til sjávar og sveita, svo sem smá-
atvinnurekendur í iðnaði, smá-
kaupmenn, smáútvegsmenn, smá-
bændur og leiguliðar í sveitum.
Allir þessir menn hafa sameigin-
lega hagsmuni, og það er þeim
til mikils tjóns að láta andstöðu-
stéttina, burgeisa, sem hefir alt
annara hagsmuna að gæta, ráða
lögum og lofum í landinu. Pað er
líka beint ti! skammar fjölmenn-
ari þjóðfélagss'téttinni, að það
skuli ekki vera hún,-heldur minni-
hluta-stéttin, sem hefir yfirráðin
og skipar þjóðmálunum til hags-
muna fyrir sig og sína. Með því
er meginregla þjóðræðisins, að
meiri hlutinn skuli ráða, fótum
troðin. Pað hæfir ekki í þjóð-
fxjálsu Iandi, að fáeinir menn
leggi t. d. svo að segja öll út-
gjöld til almennra þarfa á bak
þeirra, sem fátækari eru, en firri
sjálfa sig því nær öllum kvöðum,
svo sem niðurstaðan verður af
neyzlutollastefnu auðvaldsins, þar
sem þeir, sem mesta hafa ómegð-
ina, greiða mest i ríkissjóð. Þetta
er því óhæfilegra, sem ekki þarf
annað til að ráða bót á þessu en
að alþýöumenn haldi því ötullega
áfram, sem þegar er vel á veg
komið, að skipa sér í fýlkingu
sinnar stéttar og láta ekki máltól
andstöðustéttarinnar blekkja sig
til að bregðast málstað stéttar-
systkina sinna.
Þeir, sem greinilegast finna til
aðstöðu alþýðustéttarinnar í þjóð-
félaginu, verkafólkjð og sjómenn-
irnir, hafa bezt skilið nauðsyn
þessa og eru því komnir lengst
á veg. Aðrir alþýðustéttarmenn
þurfa að taka þá sér til fyrir-
myndar. Launafólkið í öðrum at-
vinnugreinum þarf að efla enn
meira þau' atvinnufélög sín, sem
þegar eru til, stofna félög þar,
sem þau vantar, og safna sarnan
í þau öllum, sem hafa Iíka eða
skylda aðstöðu. Hver, sem leggur
hönd á plóginn í þessu skyni,
vinnur þjóðþrifaverk líkt og end-
urreisnarmennirnir á fyrri hluta
síðustu aldar, svo sem Fjölnis-
menn og fylgismenn Jóns Sig-
urðssonar. Þá var frelsisöld borg-
arastéttarinnar. Nú er samtakaöld
alþýðustéttarinnar. Og jafnóðum
og félögin eflast, ganga þau í
samtökin sin á milli, samfélag
alþýðufélaganna, Alþýðusamband
íslands. Þegar slík samtök eru
orðin nógu öflug, skulu menn sjá,
að það verður ekki þorað að
láta dýr og mikilvirk framleiðslu-
tæki eins og togarana Iiggja að-
gerðalaus um hábjargræÖistímann,
eins og nú er gert, og þá skal
það sýna sig, að alþýða kemur
því skipulagi á, að verkafólk
þurfi ekki að koma tómhent heim,
þóít síldveiði verði talsvert lakari
eitt ár en venjulega.
Atvinnusamtök ein eru þó ekki
nóg né heldur það eitt að koma
þeim á fót og af stað. Það ríður
á samheldni allrar alþýðustéttar-
snnar og eigi að eins í atvinnu-
málum, heldur og í stjórnmálum.
í því efni getur alþýða lært af
andstæðingunum. Það skal ekki
skeika, þótt skoöanir og hags-
munir burgeisa rekist óþyrmilega
á, að þá standa þeir órjúfanlega
saman gegn alþýðu, þegar kröf-
um hennar er að mæta. Þá
standa þeir hlið við hlið, íhalds-
samir og frjálslyndir burgeisár,
og þó að t. d. stórútgerðarmenn-
irnir láti stjórn auðvaldsins, í-
haldsstjórnina, hlifa sér nú betur
en stórkaupmönnunum við álög-
um, þá dettur hinum síðar nefndu
ekki í hug að rjúfa stéttarsam-
tökin. Þeir vita, að nú er það
hagur síéttarinnar, sem um er
barist. Ef stétt burgeisa sundrast,
tekur alþýðustéttin við yfirráð-
unum.
Af þessu má alþýðustéttin læra
og ber henni að læra. Hún má
ekki, fremur en hinir, láta smá-
vægiiegan mun á skoðunum eða
hagsmunum vinna bug á sam-
heldni sinni. Góð leiðbeining í því
efni eru bendingar máltóla auð-
valdsins um þaö, að þessir og
hinir alþýðumenn eigi ekki sam-
leið einhverra hluta vegna. Það
þýðir ekki annað en að auðvalds-
stéttiúni komi bölvanlega sam-
heldni þeirra, og þá má alþýða
vita, að henni er mesta nauðsynin
að svara með því að gera beint
hið gagnstæða við það, sem þessi
máltól vilja.
Karlar yptu öxlum.
Þetta sumar, sem nú er bráð-
um hrotið fram af stapanum, hef-
ir þótt fremur sólarlítið, þoku-
samt og þungbúið. Þegar það
kom á „sólgeisla vængjunum
breiðum“, geröu sér rnargir há-
ar vonir um arðsamar athafnir
í gusti og glaðri sól undir vængj-
illn þess.
Hjá Sumum urðu þessar vonir
nokkuö skammlífar. Þær „urðu
úti“, þegar fardagahretið skall yf-
ir. Og þar sem slíkar vonir eru
ávalt tengdar við pyngjur manna,
hafa þær sennilega orðið innan-
tómar og aurarnir fáir.
Þegar söpgfólkið erlenda fór að
flykkjast hingað, þóttust menn sjá
þokuna þynnast. Þá urðu sumir
gæddir svo spennandi spádóms-
anda, að heilinn varð fullur af
►,aðdáun og hrifningu". Einhver
sagði, að hrifningin yrði að fá
útstreymi, og myndi hún_ að
gagni verða.
Svo fór blessað fólkið að brýna
röddina. Og það fékk ósköp góð
meðmæli bæði í „dúr“ og „moll“,
því að þeir, sem hvöttu fólkið að
hlusta, voru þaulæfðir söngva-
smiðir og skildu bezt, hvað boð-
ið var. Eitt var það, sem margir
áttu bágt með að skilja, þegar