Alþýðublaðið - 04.09.1926, Side 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Fangelsisvist á íslandi
(Valinkunn sæmdarmanneskja,
Valtýr ritstjóri Stefánsson,
yrkir í „Morgunblaðið" s. 1.
sunnudag um veru i fangelsi
í Rússlandi. Manni, sem dvalið
hefir í fangelsi á sjálfu íslandi,
en pað er, sem kunnugt er,
nær ritstjórnarskrifstofu vel-
nefndrar sæmdarmanneskju en
Rússland, segist svo frá.)
23. nóvember vorum við hand-
teknir fyrir pólitiskt afbrot, 26
eða 27 menn í Reykjavík, og fiest-
ir fluttir í handjárnum í fangelsi.
Handtökurnar stóðu yfir frá kl.
lli f. h. til kl. 3 e. h.
Mönnum var misþyrmt. Ólafi
ritstj. Friðriksyni var hrint, eftir
að hann var settur í handjárn, af
einum hermanna hans kgl. há-
tignar Chr. X., og annar maður
var sleginn með járnbút í hnakka,
eftir að tveir lögregluþjónar höfðu
tekið hann; var höggið svo mikið,
að hnakkinn er dofinn síðan.
Fangakiefar á íslandi eru ekki
stórir, munu víst varla bjóðandi
einum manni. Samt voru 4—5
manns í. hverjum klefa. Þó skal
þess getið, að tveim mönnum var
sýnd sú nærgætni, að þeir voru
settir hvor í sinn klefa.
Fram eftir nóttu voru svo mikil
ærsl og læti á göngunum, að
fangarnir höfðu ekki svefnfrið.
Voru það hermenn, sem sungu og
hlupu um göngin. Ætla ég, að
það hafi verið til þess gert, að
vistin þar efra yrði þeim, sem
þar voru ófrjálsir menn, sem allra
erfiðust.
Það þótti mér mikið siðléysi og
léttúð um líí og limu manna, að
hermennirnir léku sér að því að
skjóta úr byssum sínum (en í
„magasínunum" voru skothylki)
og töluðu um, að ekki ættu þess-
ir stórglæpamenn (voru þó flestir
fangarnir alsaklausir) að sleppa
lifandi eða ómeiddir burtu.
Ekki var hirt mjög um ákvæði
stjórnarskrár íslenzka ríkisins, þar
sem sumir (a. m. k. tveir) fang-
anna voru fyrst ieiddir fyrir dóm-
ara 4 sólarhringum eftir hand-
tökuna, en ber samkv. stjórnar-
skránni að gera það innan 24
tíma.
Hreinlœtistilfinning var slik, áð
ætlast var til, að fangarnir gerðu
þarfindi sín inni i klefunum. Voru [
til þess kistur undir rúmunum.
Voruvíst fæstir slíku vanir ogmót-
mæltu harðlega. Kom þá fram
velsœmistilfinning hinna lög-
hlýðnu borgara. Mér var af tveim
hermönnum fylgt út í fangelsis-
garðinn. Voru þeir við alvæpni.
Vildu þeir fyrst hafa opnar sal-
ernisdyrnar, en ég krafðist þess
að fá að loka þeim. Eftir nokkurt
þóf fékst það.
Ábreiður og rekkjuvoðir voru
óhreinar. Höfðu þær verið not-
pðar í spænsku véikinni í barna-
skólanum, en sumar í rúmfletum
þeim, sem alls kyns slarkaralýð,
er oft þiggur þar næturgreiða,
var hent í. Mátti fljótt finna það.
Skreid ég -kvikur af lús, er ég
kom út, og þá verandi landlækni,
Guðmundi Hannessyni, til fróð-
leiks skal ég geta þess, að sumir
fengu pcir kláda og hina lúsina,
sem afladi honum mestrar frægd-
ar.
Fangi nr. 25.
Bárujárnskaupin
til íþróttavallargirðingarinnar.
Á næstsíðasta bæjarstjórnar-
íundi, 19. f. m., beindi Hallbjörn
Halldórsson svo feldum fyrir-
spurnum til borgarstjórans út af
bárujárnskaupum bæjarins til
girðingarinnar um íþróttavöllinn,
þar eð umtal hafði vaknað um
það í bænum, að þau hefðu ekki
verið skýnsamlega gerð: 1) Hvar
var járnið keypt og hve nær? 2)
Hvert var verðið (á kg.)? 3) Hver
var stærð á plötu og nr. ? —
Borgarstjórinn (K. Z.) svaraði fyr-
irspurnunum á bæjarstjórnarfundi
síðast skriflega þannig: „Bæjar-
verkfræðingurinn leitaði tilboða
um verð á járninu. Það var keyp’t
hjá Hallgrími Benediktssyni & Co.
fyrir kr. 58,75 hver 100 kg., og
er reikningurinn dagsettur 17. á-
gúst 1925. Keyptar voru 500 plöt-
ur, nr. 26, 7 feta Iangar.“
Sönglistardóraar.
Frekar ætti það að gleðja en
gremja Jón Leifs, aö Alþýöublað-
ið hefir svo vakandi áhuga fyrir
sönglist, að það ílytur tvenna
dóma um suma hljómleika. Ann-
ars hafa þeir R. J. og br. komist
að líkri niðurstoðu um umgetna
kirkjuhljómleika. Báðir hafa rétti-
lega dáðst að rödd Hönnu Gran-
felt og báðir einnig með réttu
fundið að samæfingunni. Munur-
inn er sá, að annar tekur vægt tili
orða, en hinn er dyggilega stór-
orður. Áheyrandi.
Alfred J. Benwell,
ofurstalautinant.
Mynd sú, er hér birtist með
grein þessari að tilmælum Hjálp-
ræðishersins, er af nafntoguðum
manni erlendum, yfirritara hers-
ins í Danmörku, ofurstalautinant
Alfred J. Benwell, sem um þessar
mundir er á ferðalagi hér á landi
og von bráðar væntanlegur hing-
að til bæjarins.
Ofurstinn er Englendingur að
ætterni, en hefir dvalizt síðast
liðin tvö ár í Danmörku. Árið
1888 var hann hafinn til fyrir-
Iiðastöðu, og tveim árum síðar
sendur sem brautryðjandi starf-
semi Hjálpræðishersins í iýðríkj-
úm Suður-Amerlku. Hófst starf-
semi sú í Buenos Aires, höfuð-
stað Argentínu. Þar var ofurstinn
trúboði og síðar ritstjóri „Her-
ópsins“, sem var ritað á spán-
versku og á því máii heitir „E1
Cruzado".
Ofurstinn á sænska konu. Eft-
ir 15 ára dvöl í Suður-Ameríku
fengu þau hjón skipun að hverfa
heim. Síðast var hann fulltrúi við
utanríkisdeildínp í Lundúnum
með sérstakri ábyrgð á trúboðs-
starfseminni í Suður-, Vestur- og
Áustur-Afríku, L Egyptalandi og