Alþýðublaðið - 06.09.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
•alþýðublaðiðI
< kemur út á hverjum virkum degi. ►
< ...- ' 'r •— —^ ►
i Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við {
< Hverfisgötu 8 opin frá kl, 9 árd. ►
J til kl. 7 síðd. ►
j Skrifstofa á sama stað opin kl. ►
J 9V2-IOV2 árd. og kl. 8-9 síðd. [
< Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ►
(skrifstofan). ►
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á ►
Í mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 ,
< hver mm. eindálka. ►
< Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan í
J (í sama húsi, sömu símar). [
4 ►
Atvinnuleysið
og afleiðlngar pess.
. Furðuhljótt er um þetta stór-
mál í biöðum bæjarins. Alpýðu-
blaðið eitt hefir hreyft því að
nokkru og mætti þó betur gera.
„Morgunblaðið" varast eins og
heitan eld að leggja orð í belg
um það, alveg eins og hér væri
þm eitthvert nauða-ómerkilegt
mál að ræða. Umhyggja þess fyr-
ir velferð alþýðu þessa bæjar er
ekki upp á rnarga fiska, sem ekki
er heldur við að búast: „Vísir“
er ekki hóti betri, enda hefir hann
það sér til málsbóta, að hann læt-
ur sig tíðast litlu skifta til ills
eða góðs þau málefni, sem af-
drifaríkust eru fyrir alþýðu þessa
bæjar.
Ekkert mál kallar nú meiraeftir,
að um það sé rætt en einmitt at-
vinnuleysið, sem verið hefir og
nú er yfirvofandi í miklu víð-
tækari mæli.
Hvernig úr þessu megi svo
bæta, að sem flestum korni að
notum, ætti að vera áhuga- og
kapps-mál öllum hugsandi mönn-
um, og að benda á ráð, sem þegar
megi grípa til, og að fá ráðandi
menn til fylgis við málið. En
það er öðru nær en svo sé. Öllum
virðist standa á sama, hvernig
veltist, nema þeim örfáu alþýðu-
flokksmönnum, sem málinu hafa
hreyft. Það virðist svo, sem all-
margir geri sér ekki ljósar af_
leiðingarnar, ef á þessu ástandi
verður ekki ráðin böt.
Alþýða þessa bæjar, sem mest
megnis Iifir af fiskiveiðum, hefir
orðið að horfa upp á framleiðslu-
tækin ónotuð um langan tíma, og
enn fremur að sætta sig við minni
feng þann tíma, sem starfað var,
en oft áður. Afleiðingin verður
sú, að bjargarþrot eru fyrirsjáan-
leg á hundruðum heimila, og nú
þegar eru tugir heimila, sem leita
til hins miskunnsama náunga eða
þá beint til hins opinbera, fá-
tækrasjóðs. Áður en þessar leiðir
eru alment farnar, þrengja menn
sér um kaup jafnvel á hinu allra-
nauðsynlegasta eins og og bitan-
um 4 munninn, mjólkinni handa
börnum og gamalmennum 0. s.
frv. Þetta er nú þegar farið að
gerast. Talið við smákaupmennina
í bænum. Verlunin fer minkandi
með hverri vikunni, sem líður.
Talið við brauðgerðarhúsin. Hvaða
sögu hafa þáu að segja? Brauða-
kaupin eru þegar farin að minka.
Nokkur dæmi eru til, að bakarar
eru komnir á atvinnuleysislistann.
Þannig er það í fleiri iðnaðar-
greinum. Trésmiðir, steinsmiðir og
málarar hafa enn þá ef til vill
nægilegt að starfa, en allflestar
annara iðnaðargreina minka við
sig vinnuafl. Atvinnuleysingja-
hópurinn eykst með hverjum degi.
Fólkið hópast heim frá síldveiðun-
um allslaust. Verkamenn ganga
erindisleysu niður að höfn. Mat
vantar á heimilin. Vofan ægilega
gín fyrir hugskotssjónum manna,
ef ekki er fljótlega úr bætt. All-
ar atvinnustéttir verða að hjálpast
að og afstýra því böli, sem lang-
varandi atvinnuleysi skapar.
Kaupmaðurinn fær meiri verzlun,
ef verkamannastéttirnar hafa
vinnu. Iðnaðarmennirnir, skósmið-
ir, klæðskerar, bakarar, prentar-
ar, fá viðskifti fólksins, ef eitt-
hvað er í buddu þess. í fám orð-
um sagt: Allir, sem viðskifti hafa,
verða að byggja líf sitt á kaup-
getu • verkalýðsins til lands og
sjávar. Þess vegna eiga þessar
stéttir að vera með því, að stofn-
að sé. til atvinnubóta, þegar hin
aðallega framleiðslustarfsemi legg-
ur árar í bát, hættir að starfa
eða dregur saman seglin.
En hvernig á að stofna til at-
vinnu, þegar , peningana vantar ?
segja menn. Peningar eru til. í
bönkum og sparisjóðum liggja
jafnvel milljónir af sparifé. Þetta
fé á að nota til að vinna eitt og
annað, sem nú lifandi kynslóð og
komandi kynslóðum má að gagni
verða. Ef bæja- og ríkis-sjóðir
hafa ekki fé, þá eiga þeir að fá
eitthvað af þessu fé að láni, svo
að öllum megi verða gagn að.
Hvað gera ekki þjóðir á ófriðar-
tímum? Er ekki tekið hvert mill-
jónalánið á fætur öðru hjá þjóð-
iirni sjálfri, á meðan til er, og
til þess eins að eyðileggja fé og
fjör manna? Því þá ekki að taka
lán til að auka ménningu og
framfarir og um leið að halda
lífinu í landsins eigin börnum?
Vilja nú ekki athugulir og hugs-
andi menn benda á, hvað skyn-
samlegast er að láta vinna? Ég
mun síðar leggja orð í belg um
það. X.
Vígsla sjúkrahússins nýja
í Hafnarfirði.
Ki. 4 siðdegis í gær fór fram
vígsla hins nýja sjúkrahúss, er
<St. Jósefs systur hafa reist í Hafn-
arfirði. Er það stórt hús og veg-
legt úr steini og búið öllum nauð-
synjum og þægindum, er nútíma-
sjúkrahús þurfa að hafa, og rúm-
ar 40—50 sjúklinga. Meulenb^rg
prefekt framdi vígsluna. Hófst
hún með skrúðgöngu klerka frá
kirkju kaþólska trúboðsins að
dyrum sjúkrahússins. Flutti pre-
fektinn þar snjalla ræðu um
stofnun þessa og tilgang hennar,
lýsti hjúkrunarstarfsemi St. Jó-
sefs systra, og þakkaði stuðning
við bygginguna. Bistrup sjóliðs-
foringi afhenti sjúkrahúsinu að
gjöf frá flotadeikl varnarmála-
ráðuneytis jafnaðarmannastjórnar-
innar dönsku íslenzkan fána og
fánastöng í. þakklætisskyni fyrir
hjúkrun St. Jósefs systra við sjúka
sjóliða danska. Þakkaði prefektinn
á dönsku og íslenzku gjöfina, er
hann kvað mjög hugulsamlega;
kvað hann íslenzka fánann merk-
asta fána heimsins fyrir það, að
hann væri ekki ataður blóði fall-
ínna rnanna sem aörir þjóðfánar.
Var fáninn þegar dreginn á stöng.
Magnús Jónsson bæjarfógeti
þakkaði spítalann af hálfu bæjar-
félags Hafnarfjarðar og sýslufé-
lagsins, og Guðmundur Björnson
landlæknir bar fram þakkir af
hálfu heilbrigðisstjórnar ríkisins.
Mintist hann um leið sjúkrahúss-
'jns í Landakoti og skýrði frá því,
að þar hefðu frá stofnun þess ár-
ið 1902 notið hjúkrunar 14983
sjúklingar. Síðan hófst hin eigin-