Alþýðublaðið - 10.09.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞVÐUBLAÐIÐ
1 ALPÝIMJBLAÐlfD
< kemur út á hverjuni virkum degi.
i
i
I
Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við
Hverfisgötu 8 opin frá kl, 9 árd.
til kl. 7 síðd.
Skrifstofa á sama stað opin kl.
ð1/^—10 Va árd. og kl. 8—9 síðd.
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
(skrifstofan).
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á
mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan
(í sama húsi, sömu símar).
Þingmaður tsfirðinga.
Alpýðublabið hitti einn af
bankastjórum Landsbankans og
varð tilrætt um pingmensku Sig-
urjóns Jónssonar, útibússtjóra
bankans á ísafirði. Kvað banka-
stjórinn ráðningarsamning bank-
ans við útibússtjórann á pá leið,
að hann mætti ekki bjóða sig
fram aftur til þingsetu, en hefði
leyfi til að gegna þingmensku-
starfinu kjörtímabilið út. Þetta
væri sú regla, sem tekin hefði
verið upp við bankaútibússtjór-
ana Jón A. Jónsson og Eirík Ein-
arsson. Bankastjórinn gat þess ur.:
leið, að mjög óheppilegt væri að
útibússtjóri sæti á alþingi.
Eftir þessum samningi getur
bankastjórnin að vísu ekki skipað
Sigurjóni Jónssyni að segjá af sér,
en þess er að gæta, að samn-
'ingurinn var gerður áður en vit-
að yrði til þess, að kosningarat-
höfn færi fram í Isafjarðarkaup-
stað eins og annars staðar sakir
Jandkjörs á manni í stað Jóns
heitins Magnússonar. En banka-
stjórnin gæti samt skotið því til
útibússtjórans, hvort ekki væri
réttast fyrir hann að segja nú af
sér, úr því að kosning á manni í
stað hans þyrfti ekki að hafa
neinn aukakostnað í för með sér.
Það*er alveg rétt hjá bankastjór-
anum, að óheppilegt er, að ýti-
bússtjóri sitji á þingi, og á það
ekki sízt við um útibússtjóra í
fiskveiðabæ eins og ísafirði, þar
sem vertíð hefst um líkt leyti árs
og þingsetan.
Á hinn bógmn horfir málið
þannig við fyrir útibússtjórann,
að honum ,er með þessu gefinn
kostur á að sýna, að hann vilji
láta sér ant um hið nýja starf
sitt. Hatin ætti því_ jafnvel án
þessarar bendingár að grípá tæki-
fÉerið, og ekki 'ætti þáð að aftra
honum, að hann veit, að hann
situr á þingi í krafti rangfenginna
atkvæða að einhverju Ieyti. Nú
berst honum tækifæri til að gera
enda á því ranglæti við nieiri
hluta kjósenda á ísafirði og sýna
jafnframt og með því alúð við
starf sitt.
En — treystist nú ekki stjórn
Landsbankans til að ganga svo
nærri samningi sínum við útibús-
stjórann að gefa honum þessa
bendingu, ’og hafi hann sjálfur
ekki nógu næma sómatilfinningu
til að segja af sér, þá er ekki
annað sýnna en að réttast sé, að
meiri hluti kjósenda á ísafirði
neyði hann til að segja af sér
með því að lýsa kröftuglega yfir
því, að þingseta útibússtjórans sé
í fullkomnu trássi við vilja kjós-
énpanna.
Esperantoþingið.
Eftir Ól. Þ. Kristjánsson.
7. Enn um áhrif þingsins.
í Esperanto-grein þeirri, sem Al-
þýðublaðið flutti fyrir fullu ári,
skýrði ég í fáum orðum orsök
þess, að dr. Zamenhof kom fram
með tungumál sitt. Honum rann
til rifja óvild sú og skilnings-
leysi, sem átti sér stað milli þjóð-
flokkanna, og hann sá það gerla,
að sameiginlegt má! niyndi verða
til að bæta úr þessu. Þá gætu
mennirnir skilið hverir aðra. Og
það er staðreynd, að þegar svo
er komið, þá á samúðin hægara
með aÖ festa bræðralag þeirra.
En það var hin mikla hugsýn
Zamenhofs, að allar þjóðir skyldu
mynda „unn grandan rondon fa-
milian" (einn mikinn fjölskyldu-
hóp). Auðvitáð mál er það, að sú
hugsjón á langt í land, en þó
miðar stöðugt í áttina, og eiga
jafnaðarmenn drjúgan þátt í því,
enda er það einhver hin helgasta
skylda þeirra, ef þeir vilja bera
hið fagra nafn sitt, jafnaðarmenn,
með réttu. Þing esperantista eru
og þýðingarmikil í þes.su tilliti.
Þar kynnast menn af fjarskyldum
éða fjandsamlegum þjóðum og
læra að skilja hverir aðra, meifa
en að eins orðin, hugsunarháttinn
líka, og þeim lærist þá um leið
að elska aðrar þjóðir, .því að þar
eru líka menn með hjörtum og
tiífinningum. Um þessa fundi
mætti nota orð Daviðs:
„Þar bergir Prússinn Bretans full,
en Bretinn Frakkans skál.“
Sízt ber að neita því, að á
ýmsum öðrum alþjóðafundum á
það sér Iíka stað, en samt er
talsvert til í því, sem einhver
fyndinn náungi sagði um muninn
á þeirn og Esperanto-þingunúm:
„Hér hittir maður mann, en par
mœtcist tóm vísindi.“ Þetta 'er. ein-
mitt hið mikla séreinkenni Es-
peranto-fundanna. Þar eru allir
fyrst og fremst menn. Ég get
sagt fyrir rnitt leyti, að mér fanst
sem ég væri þarna meðal gam-
alla vina, sem ekki hefðu séð
mig lengi, og væru nú glaðir yfir
endurfundunum. Auðvitað hafði
ég engan þeirra séð áður nema
Þórberg tvisvar. En svona er það
alt af á þessum þingum. Samúðin,
nróðernið, kærleikurinn hafa þar
fuil tök á hugum manna, og á-
hrifa þeirra gætir víða og lengi.
Menn verða betri við að taka
þátt í þingunum. Þeir sækja
þangað þann andans auð, sem
þeim mun lengi endast og þeir
einnig dreifa út frá sér eftir heim-
komuna, því að margir eru þeir,
sem þar fyllast guðmóði og heitri
þrá að leggja fram alla sína
krafta til þess að minka misskiln-
inginn, óheilindin, sundrungina og
fjandskapinn í heiminum. Og það
er göfugt hlutverk.
Þetta ex í stuttu rnáli hin mikla
innri þýðing þinganna. Og þetta
þing var sízt lakara en önnur,
að vitnisburði fróðra manna. Það
er ekki hægt að meta þetta starf
þess til verðs, og þó Esperanto
gerði ekkert annað gagn en þetta,
þá væri það samt næstum því ó-
metanlegt. En Esperanto hefir líka
beina fjárhagslega þýðingu fyrir
utan þá óbeinu, sem liggur í því,
að það dregur úr styrjöldunum,
sem heimta jafnan mikið • fé, þótt
það sé nú reyndar það minsta ilt,
sem þeim fylgir. Esperanto greið-
ir öll viðskifti svo stórkostlega
og léttir tungumálanámið, því að
það eitt kemur í staðinn fyrir
öll önnur mál, vitanlega auk þjóð-
tungunnar. Það er þyí alveg
sama, hvort menn dýrka efnið