Alþýðublaðið - 18.09.1926, Blaðsíða 4

\_
4
og hann beið líflátsdóms sam-
kvæmt löggjöf peirra tíma. „Allir
voru hrifnir af kænsku ákærand-
ans, sem hafði leitt sannleikann í
Ijós með því að vekja afbrýði
konm'inar. Biskupinn hlustaði
þöguil á söguna og sagði síðan:
„Kvar á að dæma þennan mann
og þessa konu?“ — „Við kvið-
dóminn.“ — „Og hvar á að
dæma opinbera ákærandann,“
spurði hann.“ — Slíkur rnaður var
ekk'i meðmæltur skólagjöldum:
„Kennið þeim fáfróðu alt, sem
þeir geta lært,“ sagði hann. „Pað
er mikil yfirsjón af þjóðfélaginu
að veita ekki ókeypis fræðslu.
Það ber ábyrgðina á því myrkri,
sem það sjálft veldur. Þegar sál
er full af ipyrkri, syndgar hún.
Það er ekki syndarinn, en sá,
sem veldur myrkrinu, sem á-
byrgðina ber.“ — Þegar jómfrú
Magloire hélt því fram, að blóm-
in væru gagnslaus, en að eins
grænmetishluti garðsins nytsam-
ur, sagði Bienvenu, að það væri
misskilningur; hið fagra væri
jafnnytsamt og hið nytsama, —
ef til vill nytsamara. Og þegar
hann huggaði þá, sem syrgðu
dána ástvini, sagði hann: „Gætið
þess vandlega, hvernig þér hugs-
ið um þá, sem dánir eru. Hugs-
ið ekki um það, sem verður að
dufti. Lítið upp, og þár munuð
sjá ástvini yðar Ijóma á himn-
inum.“
Síutt, en glögg, er lýsingin á
systur Perpetuu hjúkrunarnunnu,
sem grýtti sjúklingana í dauða-
stríðinu með bænum sínum, sem
sagðar voru í reiði,' — „kastaði,
ef svo mætti að orði komast, guði
framan í þá“; en systir Simplicia
kunni ekki að Ijúga, en þegar
hun gat ekki bjargað Jean Val-
jean á annan hátt, þá sagði hún
„tvisvar ósatt í einu, hvað eftir
annað, án þess að hugsn sig um.“
Og Victor Hugo bætir við: „Von-
andi verða þessi ósannindi þér til
réttlætingar reiknuð í Paradís!'1
Siðast, en ekki sízt, er að 'geta
Fantínu, vesaíingsins, sem unn-
ustinn bregst fyrst og síðan allir,
— nema galeiðuþrællinn fyrr ver-
andi, borgarstjórinn, seni hún hélt
áour að væri sá, sem valclið hafði
rnestu hörmungunum, sem hún
varð að þola. Saga Fantínu er
saga móðurinnar, sem fórnar öllu
fyrir barnið sitt. Hún verður að
ALPÝÐUBLAÐIÐ
neita sér um öll lífsþægindi, sofa
að eins í 5 stundir á sólarhring,
en sitja allan hinn tímann í kölclu
og skuggalegu herbergi og sauma
íátlaust. En það er þó ekki það
versta. Sí^nt sem áður skortir
hana fé fil að greiða fóstur barns-
ins sins, — fé, sem raunar er
svikið út úr henni, án þess að
hún viti af. Hún reynir allar leiðir.
Hún lætur klippa af sér hárið,
sem tók ofan að mitti, og selur
það fyrir kjól handa barninu sínu,
— sem það raunar aldrei fær.
Hún selur úr sér framtennurnar.
En ekkert dugir. Hún fær hótun
um, að barnið hennar verði rekið
út á gaddinn. Þjóðfélagið skilur
henni að eins eftir eitt úrræði.
Áður hefir Victor Hugo komist
svo að orði (bls. 95): „Menn
bencla þeim (þessum varnarlausu
sálum) á, hvað það sé yndislegt
að vera skírlífur. Já, rétt er það,
en ef mærin er hungruð!" —
Fantína hefir re'ynt alt, og hún
hefir verið skírlíf. En barnið
hennar er henni meira virði en
alt annað. „Jæja, við seljum þá
alt,“ hugsaði hún, „Og vesalings
stúlkan gerðist vændiskona."
„En þetta er að eins skáldsaga,"
segir einhver lesen lanna. Að vísu;
en úti í fjölbyggðu lönclunum er
þetta veruleiki. Og það ætti að
vera Islendingum métnaðarmál
að líða ekki, að slík neyð sé
inníeidd hér á landi. Framkvæmd
jafnaðarstefnunnar er bezta vörn-
in gegn slíkum hörmungum, og
hún er ráðið til að útrýma þeim.
Victor Hugo heldur áfram:
„Hvað kennir saga Fantínu okk-
ur? Hún sýnir okkur, hvernig
mannfélagið kaupir þræl. Fyrir
fátækt, fyrir hungur, kulda, ein*
veru, einstæðingsskap. I)að er
sorgleg verzlun. Sál fyrir brauð-
bita. Fátæktin býöur, mannfélagið
kaupir. Heilagt lögmál Jesú Krists
er ráðandi í siðmenning vorri, en
það' hefir ekki gagnsýrt hana.
Sagt er, að þræiahald sé horfið
úr menning Evrópu. Það er mis-
skilningur." —v Þarna dró hann
fram eitt dæmi þess af mörgum.
Að Iokum, þegar Fantína var
dáin, komst presturinn í Mon-
treuiI-sur-Mer að þeirri niður-
stöðu, að hún hefði /aunar ekki
verið annað en vændiskona, og
að Jean Valjean, borgarstjórinn
fyrr verandi, sam þá hafði verið
Drengjafrakkatau
áður 13.15, nú 8.00.
Gardínutau
einbreið, mjög ódýr.
Silkisokkar
áður 3.75, nú 1.00.
VerzhiiBÍn
I Björn Kristjánsson.
litið upp til, velgerðamaður bæj-
arfélagsins, væri ekki annað en
galeiðuþræll. Það var því alveg
nóg, fanst honum, að Fantína
fengi öreigagreftrun. Hún „var
því borin til hvíldar í horni x
kirkjugarðinum, þar, sem jörðin
er afgjaldslaus, horninu, sem allir
og enginn á, og fátæklingum er
stungið niður í. Til allrar ham-
ingju veit guð, hvar á að finna
sálína.“ 1—
íslenzkan á bókinni er snjöll,
svo sem vænta mátíi, og útgáf-
an er lagleg. ^ramhaldið er að
lcoma í „Lögréttu". Þýðendur og
útgefandi eiga skiklar þakldr fyr-
ir svo góða bók og vandaða neð-
anmálssögu.
Gudm. (i. Ólafsson
úr Grindavík.
Um daginn og veginn.
Næturlæknir
er í nótt Gunnlaugur Einarsson,
Stýrimannastíg 7, sími 1693, og aðra
nótt Ólafur Gunnarsson, Laugavegi
16, sími 272.
Málararnir komnir til Akureyrar.
1 gær kom skeyti frá Kirkju-
bæjarklaustri þess efnis, að mál-
ararnir, Finnur Jónsson og Tryggvl
Magnússon, hefðu lagt upp úr
Skaftártungu 2. þ. m. Seint í gær-
kveldi kom símskeyti frá Akureyri
frá Finni Jónssyni til Rikarðs list-
myndara, bró'ður hans. Voru þeir
þá komnir þangað norður og leið
vel. Tveir Reykvíkingar hittu þá
9. þ. m. við Tjaldvatn í Fiskivötnum
og létu þá hafa eitthvað af vistum
til viðbófar þvi, er þeir þá höfðu.
Helgi Skúlason asignlæknir
fór með „Esju" i g^rkveldi til
Vestmannáeyja í augnlækningaferð.
Hann kemur aftur með „Gullfossi“
25. þ. m.