Alþýðublaðið - 30.09.1926, Qupperneq 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
| & LÞÝÐUBLAÐIÐ \
Hemur ut á hverjnm virkutn degi. í
Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við ►
Hverfisgötu 8 opin frá kl, 9 árd. [
til kl. 7 síOri. í
Skrífstofa á sania stað opin kl. ►
0' .,—lO' o árd. og kl. 8 — 9 siðd. I
áimar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ►
(skritstoian). >
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á |
inánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 í
hv'er nun. einriálka. ►
l'reiitsmiðja: Alpýðuprentsniiðjan >
(i satna luisi, sömu siniar). [
átvinmileysið.
n.
Atvínnubætup.
Hvaða fé er hægt að verja til
opinberra framkvæmda hér í bæn-
um í atvinnubóíaskyni ? Árið 1923
til 1924 lét bærinn vinna ýms' verk
ti! að bæía úr atvinnuleysinu, og
voru þau framkvæmd fyrir sér-
siakt lúnsfé, af atvinnubólaláni, er
bærinn bauó út þá. Láninu var
ekki eytt upp, heldur eru eftir af
pvi um 15') púsund krónur í
vönLum bæjarsjóðs. Þetta fi var
geymt íi! síðari atvinnuleysistíma,
sem n;i eru komnir, svo aö þá
gæli veriá fá.íyrir hendi ti! oþin-
berra framkVæmda. Þetta fé ú
bœrinn nú ad nota.
Þaft er hvarvetna talin sjálísögð
reg'a fyrir liiá opinbera að hafa
sern mestar frantkvæmdir á at-
vinnu’eysistímum og dragct þær
þi frekar frá betri tímum. Vænt-
anlega verður næsta ár skárr.a
hé’dttr en yfirstaiidandi ár, og er
því sjálfsagt, að bærinn og ríkið
Játi vinna nú í haust margt það,
sem vinna ú næsta ár. Sérstak-
lega skal hér bent á nýjar götur,
sern gera ætli nú upp á vœntan-
lega fjárvcitingu á f júrh igsáœtl-
un ná í haust fgrir næsta úr.
Bankarnir hlytu að lána bænum
íé, þan aá iil útsvörin kæmu inn
næsta á:-, fyrir þeim framkvæmd-
um.
1 hvaða framkvæmdir ætti bær-
inn að ráðast?
Nú um langt skeið hefir bær-
inn aðallega haft meö höndum að
koma upp ýinsum stórum fyrir-
tækju.n, gasstöð, er sjái fyii ' gasi
a a lega lil maíreiðsíu, rafmagns-
stöð, er sjái aðallega um Jýsing-
una í bænum, og höfnina, er sjái
um örugga legu fyrir skjpin og
hægari fermingu og affermingu.
Loks má n.efna nýja barnaskól-
ann, sem átti að byrja á í haust,
en borgarstjóri heíir nú dregið að
byrja á um langán tíma. Fyrsta
krafan verður sú, að pegar í stud
verdi bgrjad á grejti fgrir barna-
skólanum og adflutningi efms:
Þá koma margvislegar fram-
kvæmdir, er bærinn þarf að láta
gera nú á næstúnni, sem lítið hef-
ir verið aó gert undan farið, að-
allega aðgerð aö gömlum götum,
sem margar eru algerlega úr sér
gengnar, púkkun og malbikun, og
nýjar götur til að létta á umferö-
arstraumnum og sérstaklega ti/
ad skapa nýjar byggingarlödir í
bænum, holræsi og vatnsæðar í
slíkar götur. Eins og nú er komið,
er nálega ómögulegt að fá bygg-
ingalóðir nema fyrir okurverð hjá
einstökum mönnum. Verði nýjar
götur lagðar gegnum lóðir bæjar-
ins, fást þar leigulöpir með hag-
kvænium kjörum, sem stuðlar að
því, að húsaLigan og byggingar-
kostnaður lækki i bænum, dýrlíð-
in minki. Loks þarf bærinn nauö-
synlega að auka ræktun á lönd-
um bæjarins hér í kring og halda
áfram sömu braut oins og gert
heíir verið í Sogamýri og Foss-
vogi og gera þar naipjsyniega
vegi. Með öðrum orðum: Krefj-
ast verður þess, að bærinn láti
nú gera nýjar götur med ræsum
í Selstúni, þar sem bærinn á lóð-
irnar, láti gera vid ýmsar aðal-
götur, svo sem Njálsgötu og
Grettisgötu, Laufásveg, Bræðra-
borgarstíg o. f 1., láti grafa alla
(ualsknrdi, sem eftir eru, í Foss-
vogi og í nokkuð af mýranum
hjá Gufunesi.
Ríkissjóður þarf nauðsynlega nú
næstu árin að láta gera nýjan
kirkjugard, og ætti að vinna það
verk nú í haust upp á væntan-
lega fjárveitingu.
Sé slík fy ri rhyggja sem
þessi sýnd af bæjarstjórn og
ríkisstjórn og byrjað þegar á
þeim framkvæmdum, sem sýnt
er að nauðsynlegar eru og kleifar
fjárhagsins vegna, þá ætli hinn
vinnufúsi vefkalýður að geta
bjargað sér sjálfur, unz eitthvað
raknar úr á næstu vertíð. Nauð-
synlegt verður auövilað aö hafa
nákvæmt eftirlit með réttlátri
skiftingu á þéssari vinnu á miili
atvinnulausra manna, og ætti sér-
stök nefnd að sjá um Iiað, sem í
sætu fulltrúar frá verkalýðsfélög-
unum hér í bænum. Eins ætti rík-
isstjórnin að veita ríflegan styrk
til bæjarvinnunnar, þar sem bæði
skiftir atvinnuleysið ríkissjóð
miklu og auk þess myndu hér
virina menn búsettir í Reykjavík,
sem annars staðar eiga sveit. En
dragi bæjarstjórn og ríkisstjórn
enn lengi að setja þessar fram-
kvæmdir af stað, jiá verður al-
menn negd í bænum hér í vetur.
íhaklið lieíir töglin og hagldirn-
ar bæði í bæjarstjórn og ríkis-
stjórn. Því verður munað, hvernig
það snýst í þessu máli.
Vegfcirandi.
Fátækrafiðgln.
Ein þau svívirðilegustu og ó-
mannúðlegustu lög, sem til eru
á Islandi. eru fátækralögin. Þau
eru landi og þjóð til skammar f>g
. vanvirðu svo lengi, aö þ.rim er
cdgi breytt. Þjóðin apar sig eftir
öllum útlendum menningar-
áhiifum, er miða eiga íil heiila
og framfara á sviðum mannkær-
leika og dygöa í garð einstak-
Iingsins og a'lra yfir höfuð, r-n
sú menning er harla lítils virði,
á meðan gömul, úrelt harðréttis-
lög eru notuð gagnvart þeim ein-
staklirgum og fjölskyJdum, sem
haía orðiö svo ógæfusöin að
verða að beygja sig undir þ :u.
Sú aöferð, sem notuð er \ið
þéssi „afhrök" þjóðarinnar, er
mikið verri en var hjá hinum
viltustu þjóðflokkum fyrri tíma,
því aö þaö, sem var oröið ósjáll-
bjarga einhverra hluta vegna og
flokknum til byrði, — það var
drepið og þar með úr sögunni. En
hér á svo kallaður mannkærleiki
að ráða fyrir.
En hvernig er þeim mannkær-
leika vario? Jú, hann er þannlg;
J:g hefi fyrir konu og börnum að
sjá og hefi unnið fyrir þeim án
þess aö knýja á „náðardyrnar",
enda foröast það eftir mætti, þótt
oft hafi verið lítið til, en svo
missi ég heilsuna all í einu. Hvað
ó að gera? Börnin gráta af hungri,
og konan hefir ekki neitt til neins.
Þá verð ég að ganga þá lejðina,
sem ég vildi miklu síður ganga
en þótt hún lægi beint í dauðann.