Alþýðublaðið - 05.10.1926, Blaðsíða 2
2 ALÞÝÐUBLAÐIÐ
4LÞÝÐUBLAÐIÐ j
kemur út á hverjum virkum degi. J
1.— ,— <
Afgreiðsla í Alpýðuhusinu við <
Hverfisgötu 8 opin frá kl.ðárd. <
J iil kl. 7 síðd. J
j Skrifstofa á sama stað opin kl. ;
J QVs— lOVa árd. og kl. 8 — 9 síðd. |
j Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 ►
J (skrifstofan). J
; Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á ►
l mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 {
j hver mm. eindáika. (
í Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan í
< (í sama húsi, sömu símar). [
Erlendir verkamenn.
Á slíkum atvinnuleysistímum,
sem nú eru, mætti ætla, að þvi
væri fyrst og fremst fagnað, peg-
ar tilrætt verður um auknar eða
nýjar framkvæmdir, að par með
greiddist um atvinnu fyrir ís-
lenzku verkafólki. Það kemur því
flatt upp á'menn — og jafnvel
þá, sem af reynslu þykjast ekki
hafa mikil tilefni til að vænta
sérstakrar umhyggju fyrir alþýðu
af hálfu yfirráðastéttarinnar —,
þegar eínhver fyrsta hugsun henn-
ar um áhrif 'slíkra framkvæmda á
atvinnuskilyrði verkalýðsins er sú
að flytja inn erlenda verkamenn,
sem vitanlega hefir það í för
með sér, að atvinnuaukningarinn-
ar gætir ekki fyrir bragðið að
ráði fyrir íslenzkan verkalýð.
Það er ekki nema von, að verka-
fólki og öðrum, sem bera hag
alþýðu fyrir brjósti, sárni að sjá
slíkt á þessum tímum.
Aiþýðublaðið hlýtur því að víta
það harðlega, að komið hafa al-
veg nýlega fram tvenn ummæli
opinberlega í þessa átt. Önnur
eru í framhaldsskýrslu um járn-
brautarmálið eftir Geir G. Zoega
vegamálastjóra ríkisins, sem prent-
Uð er í 2. hefti af Tímariti Verk-
fræðingafélagsins þ. á. í lok
skýrslunnar er það sagt eftir á-
ætlun Möllers verkfræðings, að
járnbrautin verði fullgerð á þrem
árum, og hafi MöIIer gert ráð
fyrir, að 300 verkamenn ynnu að
verkinu jafnaðarlega. Siðan bætir
vegamálastjóri ríkisins við: „Hins
vegar eru ýmsar ástæður til þess,
að liklegaværi heppilegra að hafa
lengri tíma til verksins. Sérstak-
lega mun verða örðugt að fá hér
svo margt verkafólk eða nokkuð
nálægt því án þess að taka fólk
frá atvinnuvegunum eða skapa
þeirn óeðlilega hátt Jraupgjakl.
Hins vegar teldi ég mjög ráðlegt
að fá hingað nokkuð stóran flokk,
helzt norskra, verkamanna, sem
vanir væru samningsvinnu við
járnbrautarlagningar.“
Það er sannarlega hart, að emb-
ættismaður þjóðar, sem að þrem
fjórðu hlutum er verkamenn eða
fólk, sem WÍlst til sömu þjóðfé-
iagsstéttar og hefir því sams kon-
ar hagsmuni, skuli fyrst og fremst
taka tillit til eins fjórða hluta
þjóðarinnar, atvinnurekendastétt-
arinnar, — en það eru þeir, sem
átt er við með orðinu „atvinnu-
vegunum", — sérstaklega þegar
þess er gætt, að það er vinnu-
stéttin, sem beint og óbeint legg-
ur fram alt það fé, sem varið er
til stjórnar og framkvæmdár
vegamálanna. Þá má og líta á
hitt, að atvinnurekendur sjá ekki
— að minsta kosti nú — svo vel
fyrir hag þjóðarinnar um atvinnu,
að ástæða~ sé fyrir fulltrúa þjóð-
félagsins að teygja sig langt þeim
til þægðar. Hitt væri miklu nær,
að ýta undir þá að spæla sig
dálítið við atvinnureksturinn með
því að veita verkafólkim% kosí
annarar atvinnu, ef þeir hafa ekki
sæmileg kjör i boði.
Hin ummælin eru líks eðlis,
en þau eru í þeim stað, sem
aldrei er von á góðu úr í garð
alþýðu. , Morgunblaðið" spurði
JÍIemenz Jónsson alþingismann,
kominn úr utanför, um fyrirætl-
anir fossafélagsins „Titans“ um
virkjun Urriðafoss í Þ'jórsá. Það
er auðséð, að innflutningur er-
Iendra verkamanna er ofarlega í
huga blaðstjórans, því að án til-
efnis spyr hann: „Þarf ekki fé-
lagið að flytja inn erlendan vinnu-
kraft?" — rétt eins og ritstjór-
inn væri fulltrúi einhvers, sem
gerði sér að atvinnu að flytja
inn erlendan verkalýð. Það virð-
ist ekki heldur standa á þvi, að
þeirri málaleitun sé vel tekið, því
að af svarinu er að sjá, sem fé-
lagið vilji helzt flytja inn alt að
600 verkamönnum til virkjunar-
innar — væntanlega af umhyggju
þessa félags um að þröngva ekki
kosti „atvinnuveganna", þ. e. at-
vinnurekenda.
Það er vitanlega af alþýðu
hálfu ekki út á það að setja, að
erlendir verkamenn flytjist hing-
að, ef veruíegur hörgull er hér
á verkafólki, svo að bæði þeir
og hinir innlendu, sem fyrir eru,
geti átt kost sæmilegra kjara, en
nú er ástæðulaust að gera ráð
fyrir því. Tal um innflutning
verkamanna nú er að eins móðg-
un við atvinnulausa alþýðu, en
hún ætti líka að vera brýning til
hennar að vera á verði gegn til-
raunum til þess að nota fátækt
erlendra verkamanna til að spilla
atvinnuskilyrðum alþýðu hér. Al-
þýða þarf nú við kosningarnar að
krefjast þess af frambjóðendum,,
að þeir, sem kosnir verði, gæti
hagsmuna hennar vandlega í
þessu efni, sporni kröftulega gegn
ráðagerðum um innflutning er-
lendra verkamanna.
Alþjóðasamband
verkamanna við landbúnað
hefir síðustu daga, 28.—30. septi,
haldið fund í Genf. Á dagskrá var
m. a. skipulagning launa- og
vinnu-skilyrða verkamanna í sveit-
um með samningum og löggjöf,
félagsréttur verkamanna í sveit-
um og réttarvernd þeirra.
Ræður Brantlngs os rit.
Bókaútgáfan „Tiden“ í Svíþjóð
ætlar nú í haust að byrja að gefa
út ræður og rit Hjalmars Brant-
ings, hins látna foringja og for-
sætisráðherra jafnaðarmanna í Sví-
þjóð. Gert er ráð fyrir, að safnrit
þetta verði 11 bindi og verði hálft’
þriðja ár að koma út. Ritstjórn
þess á að annast Z. Höglund rit-
•stjóri í samráði við nefnd, er í
er m. a. Georg Branting. Hvert
eitt bindi eða tvö saman eiga að
vera sjálfstæð bók og sýna til-
tekna hlið af starfsemi og skoð-
unum Brantings. Af heitum bind-
anna má nefna: „Samfélagsskoðun
jafnaðarmanna", „Baráttan fyrir
fólkstjórninni", „Föðurland, her-
varnir og afvopnun", „Heimsstyrj-
öldin og friðurinn'1, „Fjárhagsleg
og félagsleg stjórnmálastarfsemi
verkamanna", „Deilumál innan
verkamannahreyfingarinnar" og
„AIþjóðasambandið“.