Alþýðublaðið - 18.10.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞVÐUBLAÐIÐ
| kemur út á hverjum virkum degi. <
< Afgreiðsla í Alþýðuhúsinu við J
; Hverfisgötu 8 opin frá ki, 9 árd. j
► til kl. 7 síðd.
« Skrifstofa á sama stað opin kl. t
j 9V2—10 V2 árd. og ki. 8 —9 síðd. |
j Simar: 988 (aígreiðslan) og 1294 ►
í (skriistofan). ►
j Verðlag: Áskriítarverð kr, 1,00 á ►
j raánuði. Auglýsingaverö kr. 0,15 (
j hver mm. eindálka. J
< Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan ►
J (i sama húsi, sömu símar). J
Blekklng prófsteinn.
Ein biekking burgeisa við al-
pýðu til að. aftra henni frá sam-
tökum um atvinnukjör og í stjórn-
málum er su, að verkamenn og
sjómenn eigi ekki að ganga í
verklýðsfélpg og bæta kjör sín
á þann hátt að knýja fram kaup-
hækkanir með slíkum samtökum.
Þeir eigi að stofna til samvinnu
um atvinnurekstur, stofna sam-
vinnufélög til togara- og vélbáta-
útgerðar eða annars atvinnureksír-
ar eða gerast sjálfir atvinnurek-
endur. Jón Bergsveinsson truir
því, að fátækir menn ge:i orðið
atvinnurekenclur og haft sömu
tekjur og togaraskipstjórar, sem
ýmsir haíi verið fátækir menn.
Meðal annars, sem Jóni fram-
kvæmdarstjóra óiafssyni datt í
hug að bera frarn sér til meðmæla
á Aiþýðuflokksfundinum síðasta,
var ofan rituð blekkingartilraun
burgeisa. Þetta væri það, sem
verkamenn og sjómenn ættu að
gera. Sigurjón Á. Ó'afsson, annar
frambjóðandi á Alþýðuflokks-
listanum, skýrði þá frá því, að
sjómenn hefðu ætlað að reyna
þetta. Þeir hefðu treyst sér til að
gera út, þótt útgerðarmennirnir
hér, sem þykjast hæfastir, treystu
sér ekki. Nokkrir sjómenn hefðu
t. d. ætlað að stofna samvinnu-
félag til togaraútgerðar og lagt
fram fé, svo sem þeir gátu. Síð-
an hefðu þeir farið til þess banka,
sem ætlaðvg er til stuðnings út-
gerðinni, og beiðst láns til fyrir-
tækisins, en svarið hefði verið:
Engir peningar ti!. Þá hefðu þeir
minst þess, að útgerðarmenn
hefðu talið sjg mjög hlynta þess-
ari aðferð fyrir sjómenn til að
tryggja sér atvinnu og bæfia kjör
sín og þózt vilja styðja slífea við-
leitni. Þessir sjómenn hefðu því
leitað til nokkurra útgerðarmanna
og beðið þá stuðnings, en þeir
hefðu neitað allir og borið ýmsu
við. Meðal viðbáranna hefði ein
verið sú, sem einn útgerðarmaður-
•inn, er líklega hefir orðið önugur
af þessu nauði á sér og því orðið
opinskárri en hann vildi, hefði
sagí: „Þaö geta ekki allir orðið
útgerðarmenn!“
Þarna kom það, að þessi til-
laga er ekki annað en blekking
til að telja verkalýðinn af sam-
tökum um atvinnukjör og stjórn-
mál. Það geta ekki allir orðið
útgerðar'menn eða annars háttar
atvinnurekendur. Að minsta kosti
yrði þá ekki mikið um verka-
menn, nenia hver atvinnurekandi
yrði sinn verkamaður, en þá yrðu
atvinnufyrirtækin ekki stór. At-
vinnurekstri með sameign \og
sámvinnu verkamanna vita burg-
eisarnir hins vegar að þeir geta
varnað með því að láta bankana,
sem þeir hafa tök á með yfir-
ráðurn stéttar sinnar yfir þjóðfé*
laginu, ríkinu, synja um peninga-
lán og sjálfir geta þei' neiíað um
persónulegan stuðning, og þeir
vita líka, að verkalýðurinn hefir
ekki heldur nóg peningaráð til
atvinnurekstrar af eigin rammleik.
Þess vegna m. a. „geta ekki allir
orðið atvinnurekendur". Burgeisar
vilja það vitanlega ekki heldur.
Hverjir ættu að vinna hjá þeim
og láta þá græða á sér, þegar
allir verkamenn væru komnir í
stöðuga vinnu hjá samvinnufyrir-
tækjum þeirra sjálfra eða ættu
sjálfir framleiðslutæki sín ?
Burgeisar vita þannig, að þessi
tillaga þeirra til bóta á kjörum
verkalýðsins er ekkert annað en
blekking, borin fram til þess eins
að trufla samtakahugsun alþýðu,
og alþýða má því ekki unna þeim
þeirrar skemtunar, að hún gini
við flugu, sem burgeisunum dett-
|ur ekki i lifandi hug að trúa sjálf-
um, þótt- þeir „dikti“ hana Iíklega
ekki upp sér til gamans éins.
Hún getur líka orðið þeim að
gagni. Hvernig alþýða svarar
henni, er þeim eins konar próf-
steinn á það, hvað þeir megi
bjóða sér í hinni óhjákvæmilegu
stéttarbaráttu sinni við hana.
öm dagism angj vegistn.
Næturlæknir
er i nótt Ólafur Þorsteinsson,
Skólabrú 2, sími 181.
B-lista-menn
(Ihaldið) héldu fund í Nýja Bíó
í gær, en ekki treystust þeir að
bjóða þangað forsvarsmönnum and-
stæðinganna. Þar töluðu auk fram-
bjóðendanna Jóns og Þórðar Quðm.
Ásbj., Jón Þorl., Ól. Thórs og Magn-
ús dós. Sitthvað af fundinum er
sagt í smágreinum hér á eftir.
Bíndindisáhugi íhaldsins,
sem blöð þess hafa reynt að,
skreyta það með nú undan farið,
lýsir sér bezt í Spánarvínamálinu
og framboði Einars á Geldingalæk.
75 ár
, eru í dag, siðan „Fjölnis“-maður-
inn Brynjólfur Pétursson andaðist.
Skipafréttir.
„Quðrún“, aukaskip Eimskipafé-
Iagsins, kom í gær með steinolíu,
benzín, kol o. fl. vörur. Togarinn
„Draupnir“ kom í morgun frá Eng-
landi.
Fyrirlesíur
Ólafs Friðrikssonar um Qrænland'
verður kl. 8V2 í kvöld í Iðnó.
Esperantó-námskeið
Ólafs Þ. Kristjánssonar liefst ann-
að kvöld, svo nú er hver síðastur
að gefa sig fram til þátttöku.
Óþol og eirðarleysi
gerði mjög vart við sig, þegar
fór að líða á siðasta fund íhalds-
ins í Nýja Bíó. Kvað svo ramt að
því, aö Magnús dósent kvartaði um,
að fáir hlýddu á sig, enda var þá
nálægt því hehningur fundar-
manna genginn burt, og sá fundar-
stjórnin sér þann kost vænstan að
slíta fundi, áður en hún yrði ein
eftir í salnum.
Fyríríestra
við háskólann heldur sænskur
málfræðingur, Strömbáck að nafnj,
sem hingað er kominn þeirra erinda.
Verður hinn fyrsti í kvöld kl. 6—7,
og síðan verða fyrirlestrar hans á
mánudögum og þriðjudögum á sama
tíma. Talar hann um sænskar bók-
mentir, m. a. um Gustav Fröding.
Jóni framkvæmdastjóra Ólafssyni
efra manninum á lista Ihaldsins
við kosningarnar í Reykjavík, var
lýst þanpig á stjórnmálafundi I-.
haldsflokksins í Nýja Bíó í gær*,
Þórður á Klpppi kallaði hann „láðs'
og lagar dýr“. Jón Þorláksson sagði,
að hann væri „atorkumaður", en
gat ekki úm í hverju. Ólafur Thórs
fullyrtí, að hann yrði „ekki þing-
skörungur“, og Magnús dósent hélt,.