Føringatíðindi - 01.02.1891, Page 2
liesari »fríu« útlegging av apostulin Pálls
orðum: »Heldur vil eg talað fimm orð
skilliga við kirkjufólkið enn 10.000 orð á
fremmandum tungumálum«. »J.« sýnist at
visa aftur til eina grein, eg havi skrivað í
vFærøsk Kirketidende«, tí vil egliersvara,
tó at eg ivist í, hvat »J.« vil.
Vil hann, at vit prestar heldur skullu
tala fimm Foroysk orð enn 10,000 í Dónskum
máli, ella vil hann biðja okkum tala stutt
og greitt við »fólkaskilligum« orðalagi
heldur enn at toygja alt út vi mongum
*vókrum« orðum?
Vil »J.« hitt fyrra, tá má eg halđavið
honum í, at móðurmálið er hjartamálið — í
aðrar mátar vil eg ikki orða um tær grundir,
ið frammsetast kunnu fyri og ímóti at hava
Fóroyskt til kirkjumál —; men fýra av
okkum prestum duga ikki F'óroyska málið
og eingin av okkum sleppur at brúka tað
í kirkjuni. Mær fyrikemur, at vit tó kunnu
úttinna nógv gott við Danska málinum í
bón, lestri og talu. St. Páll brúkti ivaleyst
Grikklandsmál á sínum ferðum, tó at tað
líka so lítið var móðurmálið í fleiri av
savnunđum hansara, sum Danskt er tað í
Fórjum og tó neytst av prædikum hansara
merkiligt velsignilsi.
Vil »J.« har aftur ímóti við apostulins
orðum leggja okkum uppá hjarta at tala
i fólkaskilligum orðalagi, tá sigi eg fyri
meg, at eg ætli at leggja mær hettar uppá
hjárta, tí hetta kunnu vit fáa í lag og tað
kann væl vera, at her er ikki lítið at beina.
Væl var, um kirkjufólkið meiri enn hegar
til vilđi lati okkum vita, hvat ið gleða
kann og hvat tey halda vera rangt. Tá
var lættari hjá okkum prestum at læra at
tala so, at tað nýtur. — Tí takki eg »J.«,
at hann hevur givið mær hettar at hugsa
uppá. Sandoyjar-prestur.
í seinasta »Føringatíðindi« hevur »J.«
borið upp á mál, hvat apostulin sigur um,
hvussi eigur at vera prædikað. Eg skal
ikki halđa ímóti, at best var, umFóroyska
málið kundi ljóðað í kirkjunum í Fórjum,
men eg ætli, at tað er lítil vón til at fáa
tað í lag i okkara tíð. Hvussi nógvar
prestar vit fáa, sum eru fóddir í Fórjum,
kann ikki ætlast. Um teir allir fara at
hava hug til at brúka sítt móðurmál, kann
ivingur vera um. At ikki eín av tjúgu
útlenskum prestum fær i lag at tala F'ór-
oyskt, mann vera ivaleyst. Hví skuldu teir
tikið sær tað nærum ógjórliga verk fyri?
Teir verða tó ikki hjá okkum stórt meiri
enn ein langan krákumánað, Um tað ikki
er fyri at sókja hartil, sum »fuglaæti meiri
er og kuldin minni skaða ger«, so er
tað nógv annað, sum dregur teir burtur
frá okkum. Móðurlandið, kona og bóm
og ofta og tíðin bilandi heilsa — alt ger
sítt. Sum sagt var, tungumálið mann
ikki væl kunna bótast. Tó, um teir tala í
Dónskum máli, er tað ymist, hvussi nær
teir koma apostulins boði um at tala skil-
liga. Summir sýnast at leggja sær nær at
hava hógtíðs talumátar; dvóljast mest við
»hægri« líknilsir og bílætir, sum fólkið einki
veit um at siga; brúka orð, sum ikki hoyrast
gerandis dagar. Mundi meistarin gera so,
setti hann ikki framm fyri fólk tey líknilsir,
sum tey best kundi hava skil á? Talaði
hann ikki við útróðramenn tey orð, sum
vóru teimum kunnugast? C.
í mínum ungu đógum sá eg í útlonđ-
inum, at mest hvór maður hevði á sínari
úthurð eina eskju, sum bróv til hansara
kunđu stingast í. — Nókur fá ár herfyri
kom eg skunđuliga til Havnar ein dagin
um nóntíð. Eg hevði við mær bróv, sum
eg var biðin at fáa hóvdingi okkara upp í
hendur. Tær dymar, eg var vístur til, vóru
stongdar. So royndi eg einar aðrar dyr.
Har fann eg eina unga gentu, arbeiðskonu
ella hvat hon var. »Hann sjálvur* var ikki
við hús og hon tordi ikki at taka bróvini.
Tá hugsaði eg víð mær sjálvum: Henđan
borgin sigst at hava kostað 77,000 kr.;
um eina tvær krónur vóru lagdar aftur at,
so kundi her verið ein eskja, sum eg kundi
stungið bróvini i.« Eg var tá ráðleysur, tí
sjóarfallið bar so til, at eg mátti fara um
eina lótu. Min eydna var tó tað ferðina
so góð, at eg gekk beint í barmin á einum
vinmanni, sum lovaði at beina bróvini til
eigarmannin kl. 6.
Eina aðru ferð kom eg aftur til Havnar.
Tá hóvdu fútin og skrivarin fingið nýggj
hús fyri 43,000 kr. Hugsaði eg: »Har
munnu vera bræveskjur, stórar og góðar.«
Men, gakk! Eg kom aftur í sama vanđa
hjá teimum við bróvum, eg var biðin at
bera framm. Sum tað gekkst mær hesar
tvær ferðir, man tað gangast mongum
ókunnugum monnum, sum koma við bróvum
til embætskontórini. Sjóarfallið bíðar eftir
ongum manni. Tí hopi eg, áðrenn langt
um líður, at finna bræveskjur á úthurðinum
hjá embætsmonninum. Hættar er góður
útlenskur siður, sum sómir okkum at taka
eftír, um vit vilja ganga framm í óllum
lutum, 1 á ormabaki.
Eldur er góður vinur — ringur óvinur.
Sjáldan loypur ár um, at tað ikki frættist
úr Noreg ella Svóríkí, at tann ella tann
stóri staðurin er brendur upp og so og so
nógv túsind av fólki útíhýst. Tað sýnir á,
at eingin stórur staður, hvarí húsini eru óll