Føringatíðindi - 01.06.1891, Page 1
FØRINGATlÐINDI
r
Nr. 6.
JÚNI 1891.
2. Ár.
Foringar og íslendingar.
50 ár herfyri hovdu Foringar og ís-
lendingar ikki meiri viðurskiftir saman, enn
um teir hovdu verið búsettir fleiri túsund
míl frá hvorjum oðrum. Síðani eru teir
farnir at koma meiri og meiri saman, —
mest av tí fiskiskapi, sum Foringar dríva
uppá uttan um ísland. Nú fara hvdrt
summar nærum eitt túsund fólk avForjum
til Islands, mannfólk at fiska við skipum
ellabátum og konufólk at virka fisk. Nú í
seinastu árinum hava fleiri íslendingar sokt
til Fórjar um veturin og sýnast at hava
funnið seg væl her.
Tað er ikki at undrast yvir, um tað
gamla orðatakið »frændi er frænda verstur«
í summun stykkjum kann brúkast um Fór-
ingar og íslendingar. Tað er óllum
kunnugt, at nógvir altingsmenn og aðrir
Islendingar hava lagt allar árar um borð
fyri at stoyngja Fóringar úti frá útróðri í
Islenskum firðum. Tó er tað her, sum ofta
henđur, at teir, sum lítið og einki vita um
Fóringar og teirra fiskiveiði og atburð í
Islandi, hava verið mest óðismiklir. Megin
parturin av fólkinum á Eysturlandinum er
væl til vins við Fóringarnar, tí teir duga
á at skynna, at teir Fóroyski útróðra-
menninir hava heldur verið til uppbyggilsi
fyri landi. Teir hava verið ti) vinning fyri
kommuninar, sum árliga taka fleiri túsund
krónur í skatt av teimum; til vinning fyrí
bonđur, sum teir hava verið til hús hjá,
og sum frá teimum hciva fingið væl av fiski
i andtíð; til vinning fyri handilsmenn, sum
teir hava keypt hjá og avreitt fisk til; til
vinning fyri fátækt fólk, sum hevur fingið
torskarhóvd, kalvafisk og meiri frá teimum;
og til vinning fyri sjálvar teir íslensku út-
róðramenninar, sum teir hava elvt til meiri
dugnaskap.
Hví skuldu Islendingar forða Fóringum
at koma og veiða tíinn fisk, sum harrin
seridur at landinum í yvirflóð? Sjálvir
flyta teir, eitt túsund fyri og annað eftir.
til »vesturheims«. Vilja teir tá so fegin,
at flskurin skal nórast upp í firðinum, so
at Fransk og Eingilsk fiskiskip skifla kunna
fáa so mikið betri veiði, tá ið fiskurin fer
út aftur? Hví vilja teir forbjóða at seta
langlínur, tá ið royndin sigur, at fiski-
skapurin ikki hevur verið verri hesu seinasti
árini, tó at línur eru brúktar so leingi?
Alann fiskurin ikki fara og ferðast meiri
eftir veðurlagi og æti, enn eftir reglum,
sum óvitugur og fákunnugur heilar spinna
sær upp? (Niðurlagt.)
Um brennivín hevur nú í mong ár mangt
verið talað og skrivað í Fórjum, sum í
óðrum londum, og — um nú fólkatings-
maður okkara hevur rætt í, at onnur folk
drekka nógv meiri brennivín enn Fóringar
— so koma nú óll rættsinnaði fólk her á
samt um tað, at nógv brennivín verður
drukkið til ónyttu, ja til ógagns og miklan
skaða. Summi hava nú tikið seg saman
um ikki at drekka brennivín og ikki
at geva óðrum tað at đrekka; onnur
siga: vit drekka enn sum áður og vit
bjóða eisini, enn sum áður, okkara vin-
m o n n u m a t d r e k k a v i ð o k k u m o g f r á
okkum og — tey gera sum tey siga.
ímillum hesar báðar fólkapartarnar ganga
tveir aðrir partar, sum hvór í sínum lagi
vil minka um drekkingina. Teir er tað,
eg nu vil skriva eitt syndur um.
Summir siga: >Vit vilja ikki drekka
brennivin ella vit vilja ikki meiri enn
onkun tíð smakka brennivínc — og teir
gera so—»men vit unna óðrum at fáa
tað, sum teimum best hugar; tí geva vit
teimum eisini brennivín, teir muga sjálvir
ansa eftir, hvussi mikið teir drekkas.
Hetta ljóðar væl, og nógv halda við hesum
monnunum. Var tað nú so, at fáur ella
eingin drakk ovmikið, kundi hesir menninir
haft rætt, líka sum tann maður, ið ikki
sjálvur etur kjót ella smór, tí honum ikki
hugnar tað, men tó bjóðar óðrum at njóta
sín lyst av hesum kostum, tí hann veit at
tey sjálvi kenna sær magamál.
Aðrir siga: »Eg drekki sjálvur brenni-
vín, ti eg fái gott av tí, eg kann sjálvur
ansa eftir, hvussi nógv eg drekki og komi