Føringatíðindi - 18.03.1897, Blaðsíða 3

Hvat serskilt kirkjumálinum viðvíkir,
so hava stórir menn sagt, at Førja mál ikki
har kann vera okkum til frama. Men
tvætl í teir! Okkara móðurmál er ikki
fátakari enn onnur mál i so máta. Móður-
málið er tað mál. sum best kann vekja
fólk av dvala og ala framburð firi kropp
og sál. Tað fólk, sum ikki hevur móður-
málið til grundarlag, kann gera framstig,
men adlur slíkur framburður er leysligur,
uttanáklindur og stendur ikki sítt prógv í
imisfigum froystingum.
Eg sá firi kortum, at ein lærdur
Danskari í einum donskum blaði kadlaði
Føroyskt eina danska dialekt. Eg vildi
lieldur kadlað Danskt eina føroyska dialekt,
ettir sum bæði málini eru útrunnin av tí
norrønu tungunu og tað Danska málið er
tað, som nógv meiri broytur av. Tí verri
eru nógvir Føringar í tala síni komnir
langt á glið, so at mál teirra er sorl og
skursl, sum ikki hevur aðrar vónir enn at
enda í bráðđeyða. Tá ið ein hoyrur slík
ord sum »gresselit«, »gyselit«, »spolert«,
»forkert«, »stigt« (firi ljótt), »adspreiðilsi«,
»forferđelit« o. o. fl. skuldi ein trúð, at
móðurmálið var ov fátækt, men ikki erso;
vit hava nógd av góðum orðum at seta í
staðin firi hesu bronglaði útlendsku orðini.
í tí, sum góðir menn hava latið prenta
av Føroyskum, og í kvæðum og søgum,
sum enn liva midlum manna í útbigdum,
hava vit fríð, nógvsigandi, hálvgloymd edla
heilgloymd føroysk orð, sum góð eru at
taka til, um vit hava hug til at foykja
móðurmálið, so at ødl hendan útlendska
dumban fer burtur, so at bingið kann fidlast
av fuđlgóðari grón.
Kvat skrivingarlagnum viðvíkir, haldi
eg vit níta mest ein máta, sum ger orða-
avleiðingina skilliga, og har kunna vit vera
ernir av tí Hammershaimbska lagnum, sum
er so væl búgvið, frálíka fríðari og betri
enn tað dansk-norska skrivingarlagið. Eg
meini tað Hammershaimbska kann lærast
Hka lætt og lættari enn aðrir skrivinga-
mátar. O. P.
Tá ið blaðstírari »Dim.« tók við blað-
stírinum, setti hann har sum sítt mið, at
stíra við »sannheit og rætt«, og tað má
eisini sigast, at um hann hevði gjørt tað,
so átti adlir vit Føringar, sum av hjarta
unna okkara landi alt gott, veit honum
okkara stóru tøkk harfiri. Eg kom til at
hugsa uppá hetta, tá ið eg las eina grein
í »Føringatíðindi« av »Brúsajøkil« við ivir-
skrift: »Kvør dugur at gita gátuna?«.
Mundi tað ikki verið beinari, um blaðstírari
»Dim.«s hevði gjørt kunnugt firi okkum:
kví enn einki er upptikið í hansara
blað av próst Hammershaimb um N. An-
dersens bók? Sum ein erpin sannheits-
riddari skildar hann sær sjálvum tað first
og fremst, men hann skildar eisini N. An-
dersen og próst Hammershamb — og ikki
at gloyma »Dim.«s lesara — tað; tí bókin
hevur, sum vit adlir vita, fingið imist skoðs-
mál, og vildi tað tí verið hent, um vit so
eisini fingu at vita, kvat skoðsmál hin gamli
oddagangsmaður okkara gav henni. Eg
havi firi kortum lísið N. Andersens bók.
og grunar meg rætt, so er hon góð át
fáa forstand av — meir enn uppá ein
máta. Eg má siga sum »Brúsajøkil«:
»Hvør dugur at gita gátuna?« — Ja gátu-
ført er tað, kví blaðstírari »Dim.«s lovar
trúliga at seta nakað í blað sítt, sum vit
so eitt langt og annað breitt munna bíða
ettir, og sum ivaleyst kundi væntast ikki
at vera so vánalig ífidling, í kvørt fadl ikki
vánaligari enn tað, sum blívir tikið frá
»Kúba« og »Turkalandi«, sum nú í tí
seinasti tíðini ikki hevur tvørrað. Munna
vit enn fara at vænta í tómum heimi?
Unkas.
LlSINGAR.
djjjort .Stoffc
ai 'B. $enifc & go.á gabvif,
niievfenbt jom bet bebjte .ilnffejuvvDiiat, ran-5 til
liiOevc fvovtjauDliiig geituem jpouebfovt)aut)lereu,
Suliuð $«f)icvl»eií,
SíøbenbaVm K.
Góða lon
kann ein dugandi og skilagóð kvinna fáa
kjá ríkum Eingilskmanni. Hon má vera
hálvgomul, berskødlut og tannleys (um hon
hevur 4 tenn, sakar ikki, tá ikki kvør ber
á aðra. Bræv merkt »Spleen« inskiskt inn-
sent til blaðstírarin. Bílæti má helst leggjast
inn í brævið.
Fínasta skandinavisk
Eksportkaffl Surrugat
er besti og bíligasti kaffitilsetningur, sum
á okkara døgum er at fáa við handlarnar.
Fæst kjá keypmonninum.
F. H j 0 r t & C 0.
København K.