Føringatíðindi - 20.05.1897, Blaðsíða 3
ødlum lutum gongur ettir orða upprinnilsi,
er ein blekta ber pátrúgvc. Tað er ógvu-
liga gleðiligt, at »nakrir ungir Føringarc
royna »av sonnum at upplísa fólkc. Men
heldur áttu teir so at lært okkum okkurt
annað, enn at henda »trúgvinc er ein
»blekta ber pátrúgvc, tí tað vita vit framman-
undan, og hava vit altíð vita. Teir skuldu
heldur lært okkum, kvussu tað ivirhøvur
er møguligt at koma til eina slíka »blekta
bera pátrúgv». Harnæst kemur eitt stikki,
sum skal »vísac, at tann maður, ið trír, at
eitt skriftmál altíð stenđur í stað, »leggur
firi dagin, at hann er sørur firi kunnskap í
málsøguc. Hetta er so ógvuliga satt. Men
eru »nakrir ungir Føringar« ikki komnir
víðari í kunnskapi i málsøgu, enn at teir
nú firstani hava sæð hetta; ein skuldi trúð
tí, so gleðistrálandi teir koma ng vilja lata
fólk njóta part i teirra níggja kunnskapi.
Ettir at hava fingið »víst« hetta —
spedl, at tað er so klárt, at ikki nítist at
»vísa« tað — halda snakrir ungir Føringarc
seg hava gjørt »kál« á øllum »broytingar-
hatarum*. Knassar eru! Men tað er at
undrast ivir. kví vit ikki sjálvir kunna gera
>kál« á okkum, adlanstund vit i tí, ið enn
er sagt, eru aldeilis samsintir við »nakrar
ungar Føringar«.
So »upplísa« teir fólk um, at skiljudóms-
nevndin hevur hildið »miðan kós« ímidlum
tað gomlu stavsetingina og úttaluna. Nei,
virkuliga! Men mann hetta eisini skal
»vísa«, at adlir »broytingarhatarir« fara
vidlir? Er ikki meir enn ein »broyting«
møgulig? Eisini kanst tú halda »miðan
kós«, um hann ikki altíð et ímidlum Nólsoyar
og Havnar. Á, tit hava nógv ettir at læra
í »kunnskapi í málsøgu«, tit »nakrir ungir
Føringar«!
»1 íkindi eru til, at broytingarhatarunir
vita eitt sindur um íslenđsk stavingarlag«,
halđa hesu viðgitnu mannsevnini, »men
ikki tikjast teir at vita nógv um íslendska
úttalu. at íslandsk orð ikki altíð eru søgd,
sum tey verða skrivaði*. Ei dáni í, at
»nakfir ungir Føringar« halda seg duga
»av sonnum at upplfsa fólk«, ettirsum teir
duga at rannsaka bæði hjørtur og níru!
»Broytingahatarirnir eru ikki so sakkønir,
sum teir eru stórorðaðir. Teirra grundir
eru oftast bara orðagjálv og munnskvaldur*.
Gaman í og tøkk firi upplísing — og blfð-
skap! Teir hava ikki vilja »givið sær
góða tíð og smurt munnleðrið væl«, halda
teir. Tí »tað, ið um ræður, tá ið ein av
sonnum vil upplísa fólk, er at leggja sakina
opna og greiða fram, so einkvør kann
sjálvur døma«. Spedl, at teir ikki kunna
leggja hana so greiða fram, at ein og
kvør kann sjálvur đøma, men bert einkvør.
Men eitt er gaman, eitt annað er ál-
vara. Tað, ið her er sagt av »nøkrum
ungum Føringumc má roknast til tað »humo-
ristiska* slagið. Men so taka teir sær
eisini firi at >vísa«, at tað er so langtfrá,
at »broytingin< førkar okkum frá íslend-
ingum. Munnu teir ikki skjótt fara at siga,
at hon nærkar okkum ti 1 teirra? So varð
málið fult. Man nakar í spursmálinum um,
kvussu lætt íslendingar kunna at lesa Før-
oyskt, betur dugir at døma enn íslendingar
sjálvir? Á, nei; vit hugsa ikki, ikki ein
gongd »nakrir ungir Føringar*. Men nú
veit so idla við, at júst íslendingar
sjálvir siga, at teir nógv lættari duga at
lesa Føroyskt, tá ið tann gamla stavsetingin
er brúkað, enn tá ið »broytingin« er nítt.
Vit kunna soleiðis midlum annað taka til,
at so hálærdir menn sum. Dr. Valtyr Guð-
mundsson og Dr. Jón forkelsson halda tað
vera ivaleyst skeivt gjørt av okkum at taka
við »broytingini«. Men — »nakrir ungir
Føringar« duga ivaleyst betur á at skina,
kvat lætt er kjá íslendingum, enn íslend-
ingar sjálvir. Tí út av lagi klókir eru teir.
»Órógvamenn.«
»Dim.« og seyóahús.
»Føringat.« hevur frætt, at landbrúks-
konsulenturin er atturkomin av burturferð
við nógd av statistiskum upplfsningum um
seyðahús, men av tí at hann ikki steggaði
í Havnini meir enn eitt dimmi (hann fór av
stað attur at søkja upplisningar) fekk hann
neyvan tíð til at »leggja upp« í »Dim.«
tað, hann veiddi á burturferð. So mikið
meiri verður tá ið hann kemur attur.
FRÁ ÚTJ.ONDUM.
Kríggið midlum Grikkar og Turkar
gongur Grikkum hart ímóti, so tað er
sjónligt, at við harskap vinna Grikkar
einki ímótir slíkari ivirmakt. Standurin í
Grikklandi er út av lagi vánaligur. Rfkis-
stfrið (ministeriið) er skift og fleiri eru av
tf meining, at kongaskifti eisini er nær.
— í Danmark er ministarskifti væn-
tandi, tí ríkisdagurin og ríkisstírið kann
ikki koma á samt um finanslógina, og
ministeriið hevur eina ferð sagt, at brá-
fangis finanslógir vil tað ikki vita av.
Minnislisti.
Løgtingsvalg eru sett til at haldast:
i. júni i Norðoyggjum
14. — í Suðurstreymoy
18. — í Sandoy
30. — í Suðroy