Føringatíðindi - 05.08.1897, Qupperneq 1
FØRINGATÍÐINDI
Nr
5. AVGAST 1897.
8. Ár.
Latínskúli í Havn.
Á fólkafundinum »uppi á varða< varð
havt upp á mál um, kvussu gott tað hevði
verið firi Føringar at havt ein latínskúla I
Førjum. Hetta væntaðist at Jætta nógv
umkjáteimumFøringum, ið skuldi »stúdera«,
og harvið vildi teir verið minni útsettir firi
at komu á skeiva leið av tí at teir ikki
komu burtur úr Førjum firr enn teir so at
siga vóru komnir til manns. Ein smá-
drongur, sum ungur og ótrestur kemur út
í verðina, er lættliga førdur á skeiva leið,
tí skjótari mann verða at finna »kammi-
ratar«, sum vidlleiða ein, enn vinir, sum
beinleiða. Bíligari mátti ta eisini verið at
lært tað mesta í Førjum, enn at læra tað
attanlands, og oftast man tað vera peningar,
ið tróta; hugur til at læra og gávir til at
læra tróta ivaleyst ikki í Førjum. Ein
realskúla hava vit í Havn, og hann er hildin
at vera ovlítið brúktur; út av tí leiða menn,
at latínskúlin einki vildi verði brúktur.
Ógvuliga órímuligt tikist hetta okkum, heldur
munđi latínskúlin verði nógv brúktur og
realskúlin blivi meiri brúktur av tí sama.
Maður við fáum peningum og einum evna-
góðum drongi, hevur lítla nittu av at senda
hann til realskúlan, tá ið hann veit, at um
hann hevur ráð til at halđa drongin við
realskúlan til hann hevur tikið preliminer-
eksamen, ikki er mentur at senda hann til
útlonđini at læra meiri. Sum vituligt letur
hann vera av teirri grund, og í kvørjum
slíkum viðurskifti missur realskúlin ein
lærlingin. Firr í tíðini var ein latlnskúli
her í Førjum og hann varð so mikið brúktur,
at flest ødl føroysk embætir vóru stírd av
Føringum. Alt talar firi, at betri vildi tað
verði nú.
At tað er dólskheit, at hava hetta uppá
mál, ti peningar ikki kunnu fáast til ein
slíkan skúla, er sannheit uppá ein máta;
'men kví fast ikki peningur? At eitt fólk,
sum t. d. kann lata árliga hundrað túsind-
tals krónur burtur firi đrepandi rúsdrekka,
ikki hevur ráð til at halda ein góðan skúla
til almanna gagn, er ótrúligt. Her má hin
góði viljin saknast. At vit til eitt slíkt
almanna gagnligt mál fáa studdning frá
rikiskassanum, er bæði sjálvsagt og trúligt.
Um tíðin er komin til at tosa um
hetta. vita vit ikki, men tað skal, ið kvussu
er, framhaldast, ettirsum ein hægri skúli
enn realskúlin er eitt stórt sakn kjá Førja
fólki.
Preliminereksamen er tikin av Jens
Djurhuus, sonur O. J. Djurhuus I Áarstovu
i Havn; F.lieser Olsen, sonur J. P. Olsen á
Mirkjanoyri í Klaksvik, og Eva Lutzen,
dóttur J. Lxitzen i Havn.
Grindaboð hoyrdist 2. Avgust. Grindin
var sædd í Heystoyarfirði av Velbastað-
monnum. Hon var spøk og gekk væl við
einans báti attaná sær inn mótur presttanga
í Vágoy, tá var hon somikið frammanfiri
bátin, at hon kvarv í mjørkanum.
Darwinisma og kópavniða. Kópar eru
enn at siggja. Níliga mundi ein heppin
garpi fingið ein kóp úti í rúmum havi.
Við imsar koypur og -bríksl fekk han ælt
kópin tætt til bát sln, men í tí hann reiggjar
fótalunnin til veiðuslag, rann manninum í
huga tað, ið hin lærđi Eingilskmaðurin
hevur skrivað um skildskapin midlum fólk
og djór, og firi ikki at slága ein skildmann
til heljar, helt hann av og lat kópin
óskaddan ferðast heim til látrið.
Føringafelag helt aðalfund Ólavsøkuđag
kl. 3, og møtti ein hópur av fólki. Firi
varð havt um stavsetingina og um lóg-
broyting, meðan nevndarvalg varð goymt
firi first. Kvat ið avgjørt var, kemur I
næsta blað.
Olavsøka. Olavsøkan var hildin sum
vanligt við gudstænastu í Havnar kirkju, og
prætikaði Norðoyaprestur, Løgtingið be-
ginti, basarur varð hildin og dugliga dansað
um kvøldið.
Við basarin til vatnleiðingin í Havn er
innkomið o. u. 800 Kr.
Sólarmagn. í ^avhaldshúsinum í Havn
var hildin fundur Ólavsøkuaftan. Umtals-
evni: Førjamálið sum landamál. Talirvóru
hildnar av J. Patursson, J. Poulsen, J. H.
Poulsen, presti Petersen og J. H. Schrøter.
Sólarmagn — eitt felag í Kirkjubø sókn —
hevði bjóða til fundip. Høvuðstalarin setti
tað inski fram, at Ólavsøkan meiri mátti