Føringatíðindi - 21.06.1900, Page 1

FØRINGATlÐINDI
Nr. 12.
21. JUNI 1900.
ii. Ár.
Latið smáfuglar og heiðafuglar hava frið!
Um Ólavsøkuleiti væntast til Førjar
guvuskip við ioo studentum á ferð til ís-
lands. Støggurin í Førjum verður um tveir
dagar. Meiningin við hesari ferð skal
m. a. vera at knýta íslendarir og Danskarir
fastari saman við bróðurbandi.
Til fysikus á Seilandi hevur kongur
12. mai útnevnt fysikus Boeg frá i. oktbr.
1900 at rokna.
Til skulalærara í Skopun hevur skúla-
stýrið sett Johan Michael Jacobsen frá 1.
júni 1900.
Yrkingin hjá A. J. »Eittróp« varð send
mær úr Keypmannahavn frá góðum vini,
sum unti »Føringat.«s lesarum hana. Tó
at eg sá, at yrkingin var meiningsleys, helt
eg, at ein og annar kundi síggja, at hon
vilđi klikkja Føringat í Førjum. Harfyri
gav eg henni »hala« og bæð »Føringat.«s
blaðst. taka hana í blaðið. Grein mín
>halin« var fólkaligur, sakligur og ikki
bonskari enn hann átti at vera, men A.
Jógvanson í Keypmannahavn, sum tekur
sær av yrkingini, heldur tvørtímóti. Hann
skrivar eina ófólkaliga og grova grein,
hvari hann vil gera mína grein til tvætl og
meg til ein heimføðing. Uppá ein grin-
agtigan máta letur hann lesarin fata, at
tað er hann -— Kjøbinhavnarin — íð eigir
tað stóra orðið, og eg — heimføðingurin
við tí brunna tvøstinum, sum hevur at tiga.
Hann forsvarar yrkingina, sum rimiligt er,
tí »kráka líkist best á unga sín«. Bæði
yrkingin og greinin hjá A. J. bera sama
kennimerki: tann manandi, sjálvgóða, al-
vitandi og frelsandi tónan. Skrivarin vil
mála seg fyri lesarnum sum tann stóra
yrkjarin og høvdingin, sum einans sær,
hvussu vit ólukkudýrini í Førjum eru á
gravabakka, og sum tann sanna frelsarin,
íð sær hvussu vit skulu reisast og einans
er mentur at reisa okkum aftuj á føtur úr
tí andligu og kroppsligu ómegd, sum m. a.
hetta norska tvøstið hevur fingið okkum í.
Slíkur tóni er væl kendur frá einstakum
síðum her á landi. Lukkuligt land Førjar,
hvar ein frelsarin stígur upp eftir annan,
hvør størri enn annar í — blaðgreinum.
Yvir fyri slíkum manni havi eg einki
at leggja afturat grein mínari og einki at
siga til A. Jógvanssons grein, bæði tí hon
er ov ófólkalig og grov og tí hon er ov
sjálvgóð. Mín seinasta grein var skrivað
til hansara, eg gav honum góð ráð, tí eg
helt han trongdi til tey. Nú síggji eg, at
hann er ov góður maður til at taka ráð frá
mær. Hann setur seg á tann høga hestin
og slær meg tiljarðar. Tó skal eg í mínum
stóra mátloysi siga A. J., at góð orð sum
hansara ikki tróta í Førjum. Her trýtur
ikki fólk, sum lærir sera væl, sum prædika
sum prestar um, hvussu tað faldna Førja-
fólk skal reisast — akkurat sum A. J.
Men tað ber ikki beinari á, enn at tosið
um tað andliga og kroppsliga faldna Førja-
fólk er ein lygn, og einans finnist í sjúk-
ligum yrkjaraheilum. Førjafólk stendur
nú javnsíðis við onnur fólkasløg í útviklingi.
At okkara land stendur aftari er ikki at
rokna fólkinum til last, tí øll, sum kenna
viðurskiftini, vita, hvat íð skyldin er. Tí
siga vit Føringar í Førjum til stórdýrini í
andaverðini: Kongavældi er ikki meiri at
vinna hjá tykkum í Førjum, her finnist ikki
meiri eitt ófrítt og sovandi fólk, sum tit
kunnu fara við sum tit vilja, men eitt frítt og
sjálvbjargið fólkaslag, ið ikki stingur upp
fyri hvørjum sum helst og sum ikki kastar
seg undir einsmannsvældi. Stuttligt er at
síggja, hvussu vit Føringar verða tiknir í
skúla av landsmonnum, sum hava sæð meiri
í útlondum enn teir kunnu smelta. Teir
læra: gerið hatta og hatta, nú ljóðar: fái
tykkum hvalaveiðuskip, men slíkt tos
kemur ikki fyrr enn ein og hvør Føringur
hevur hugsað um, at slíkt er gott at eiga.
Síðani læra teir: peningin, sum tit skulu
brúka til hvalaveiðu, skulu tit arbeiða fyri.
Førjafólk spyr: hvussu skulu vit í stundini
fáa teir nógvu peningar, nú vit hava mil-
liónir kr. standandi í fiskiskipum og hand-
lúm. Frelsarnir svara: Sjógvurin, grótið,
vatnið, moldin og — móðurmálið — alt eru
keldur til ríkidømi, takið tað haðani, og
tað ljóðar sum tað galt um bara at fara
við peningaposanum og fylla uppí hann.
Men hvaðani skulu vit fáa peningin at seta
í stórverkið á fyrstu hond? spyrja Føringar.
Ja — tit um tað, sigir Kjøbinhavnarin,
kunnu tit ikki tað sjálvir, so eru tit deyðir
um tit enn liva, so sova tit um tit vakja —