Dúgvan - 01.09.1913, Blaðsíða 2

hendi tad, at teir, i3 voru uppi å desini, rulladu
nidur av henni, tåid hon for at smælkast, gudpåpar
og brådmenn sovnadu i kirkjuni og tidin vard ervid
forstyrad av klandri og stridi; tad roptist jå eisini
at drekka ervi, og tidin var tann gråturin, i3 har
fleyt, brennivinsgråtur. Brennivinid sæt tå i ticSini
i håsæti hjå rikum og fåtækum, ungum og gomlum.
Tad var ikki rættur madur, id ikki tordi at drekka
sær eina kenning.
Nu er nogv skipad um hesum vidvikjandi. Fåir
eru nå teir, id halda tad vera eina æru at ganga
vid kenning. Tad er eitt gamalt ord, id sigur: »tu
skal ikki rosa tær sjålvum«; ta3 skal ein sjålvanda
heldur ikki, men eg haldi, at man av røttum kann
siga, at her er gjørt eitt stort avhaldsarbeidi, sidani
hin fyrsti grundasteinurin vard lagdur fyri einari
mannaævu sidani. Og tøkk havi teir, id sum odda-
menn hava ført hesa sakina fram gjøgnum tey
mongu — og oiva3 ofta trongu — år.
R. C. Effersøe: F agurt er fundarstadid vi6
grønum vølli og ljoslittum grdti. Døkkir eru klettar
av grund; men i hundrad og tusund år hevir skap-
arin latid teir yvirklædast av vøkstrum: korka,
steinamosa og ødrum skonum.
Eitt gamalt ord sigur: »Nakad vinst av beini
og einki av steini«. Tad hoskar to ikki her.
Hesar fåtæku skonir vinna sær tad av steininum,
sum er mikid vert: eitt heim! Set tær i Sudur-
londini, har id urtirnar renna upp fetilangt i ein
solaring, og tær vantrivast, ti tad er ikki teirra
heim og teirra natårligu vidurskiftir. Har nidri i
bygdunum siggja vit mangan såddar bidmur ur
lylendum ættarheimi bera seg pry’duliga, inntil frost
og hardvedur brådliga tekur blomin teirra, medan
hesar fåtæku skonir trivast sum vera vil i sinum
ættarheimi her, sum slekt eftir slekt er vand til
vidurskiftini.
Tad kann væl vera, at menniskjan fram um
mangar urtir og djor hevir fingid tillempningsevni
til at trivast i sol og logn og hita, i ruski og roki
og kulda å sjonum sum å landinum; to visur tad
seg at vera stor godska i, at mannaslektirnar »liva
leingi i landinum«. Livir slektin naturliga eftir
landsins vidurskiftum, so verdur framburdur i evnum
og giedi.
Nå um dagin hevdi bispur okkara fund vid
ungdominum, og har legdi hann teim uppå hjarta
at vera glad altid. Gud betri tad! Ungdom-
urin nå å døgum speglar i sinum andliti litla giedi.
Heldur synast mangar rukkutar pannur at goyma
slikar tankar sum so:
— Gåvu eg var væl burtur år hesum van-
æruliga landi.------
— Gåvu eg hevdi bånad allan eftir Parisar-
lagnum.-------
— Gåvi eg åtti so og so fin hås og kundi
sleppa fri at gera groft arbeidi. — — — — —
Nei! gledin finnist ikki handan vegin. Tann,
id eygur hevir, latid tey upp og skodid vøllin vid
sinum tåsundtals yndisligu blomum, hvussu væl hann
fellur saman vid luft og hav! Hetta og alt kykt
å foldini er skaparins verk, sum er væl gjørt og
væl gjørt vid lit.
Giedi tykkum vid evnum, tit hava fingid til at
trivast i hesum fåtæka landi. Giedi tykkum vid
allan godan arv eftir okkara fåtæku fedrar. Gledist!
og trivist sum skonin å steininum og sum græsid
å fåtækari grund, væl hildid vid tann leskidrykk,
sum himmalins væti gevir.
Poul N i c 1 a s e n : Tad er hugnaligt hjå okk-
um ungu at siggja, at so ndgvir av teim eldru, id
hava verid vid i starvinum fyri avhaldi her å landi
næstan alla teirra tid, eru komnir her nidan i dag.
Vit mugu takka teimum fyri ta strid og arbeidi,
teir hava havt, takka teim fyri tann kærleika,
teir hava vist hesu gddu og tydnarmiklu sak. Men
vit ungu mugu minnast til, at enn er nogv at gera,
ådrenn vit eru komnir at ti stora malinum: at fåa
råsdrekkad heilt burtur frå okkara landid. Her er
enn eitt stort arbeidi at gera, og vdni eg, at teir
ungu vilja leggja mått og megi til, fyri at hetta
skal eydnast, um ikki alt fyri eitt, so seinri.
Arbeidi fyri avhald og uppæling av kærleika
til avhald hjå teim ungu må ti vera eitt av teim
storu endamålimum hjå okkum. Og her hugsi eg,
at tann stori ænsir fyri og hugir til fimleika, sum
i ti seinasti tidini hevur vist seg her, vil vera
okkum ein gdd hjålp. Ti tad er divad, at fær
man fyrst ungddmin til at geva seg meira av vid
kroppsligan idrått, so verdur tad ein studul fyri
avhaldssakina. Ldråttur og råsdrekka hoska ikki
saman; ein idråttsmadur må fyri sina egni skuld
halda seg frå råsdrekkanum. Tad eru ndgv dømir
uppå adrastadni frå, og soleidis, vdni eg, fer at
gangasi her.
5 ,,svartir“
og ta5 i5 frammanundan og aftanå hendi.
Marjin, dottir krotubondan i Svartabirgi var
komin til Havnar at ferdast um Føstulåvnt i ti
harrans åri 19—. Hon svav uppi å »lcvistinum« i
»Rolantsborg« og hevdi til songarfelag eina arbeids-
konu frå —firdi, id — sannheit at siga — var bædi
krdkut og skeiv, so tidin var trongligt hjå Marjuni,
ti seingin var ikki smidjad til at håsa meira enn
einum. — Um åtsjond Marjinar er ikki ndgv at
siga; hon var kroppsliga dånad eins og so ndgv
onnur konufolk: herdasmøl og midjubreid, stora
nøs og små eygur.
Marjin hevdi stuttleikad sær sera væl i føstu-
låvntstidini; hon hevdi dansad hvørtt einasta kvøld,
id dansad var, og hevdi beklad svartaskdgvarnar
å slikan hått, at vånaligt var at ferdast i teimum,
hon gekk til sidst »å yvirledrinum«. Marin longd-
ist nå heimaftur til hås og heim, seyd og neyt og
høsn og dunnir. Hon sæt eitt kvøldid og »riggadi
seg tik at fara avstad morgunin eftir; tå gekk
hurdin hardliga, og madur kom knappliga inn vid
storum blåvum konvolutti i hondini. Hetta er til
tygum, segdi hann vinarliga — vid einum skålki i
hvørjum eyganum — og burtur var hann sum eitt
snarljos. Marjin stod bilsin eftir; hon grunadi yvir,
hvat hetta væl kundi vera, og vid rystandi hond
og bankandi hjarta breyt hon brævid upp. Innani
lå ein soljodandi bjoding: »Udbeder mig Æren af
Deres behagelige Nærværelse ved Gymnastikfore-
stillingen den—■«. Marjin grunadi leingi yvir hetta
undarliga bræ vid. Hvat var Gymnastik? kundi tad
kannska etast? og frå hvørjum traman kundi henda
bjddingin væl vera? Jå, nå hevdi hon loystknåtin.
Tad kundi ikki vera nakar annar enn tann »harrin«,
id hevdi dansad so stått hjå henni føstulåvnts-
månakvøld (lat okkum her skyra hann B a 1 z a r).
Hann hevdi sidani bjdda henni til »ein genstand«,
og tåid hon hevdi tømt tvey giøs av portvini, føldi
hon sær i barmi alast kærleika til Balzar. Tå tad
fjdrda glasid var tdmt, hevdi hon tann allarstørsta
hug til at falla um hålsin å Balzari og mussa hann,
men hon hevdi ikki dirvi til tess. Balzar tyktist
vera heilt sørir fyri kærleika; hann tosadi bara um
vind og vedur, kulda og frost, regn og kava o. s. fr.
Og soleidis skiltist tey.
Nå gleddi Marjin seg til at siggja Balzar aftur.
Heimferdin måtti bidja, tad var einkid at ivast i,
og lovadi hon sær sjålvum, at bleiv tad ikki til
nakad millum Balzar og hana hetta kvøldid, so
skuldi tad — halgafånyta! — ikki vera h e n n a r a
s k u 1 d.
Tad åsetta kvøldid kom, og Marjin fylgdist
vid hinum, id inn fdru i fimleikahåsid. Tætt vid
hurdina stéd Balzar. Hann stråladi sum ein sol og
glitradi sum ein stjørna, tosadi vid tey flestu, id
inn komu, og slog — tå hann tosadi — upp og
nid ar vid hondinum å sama hått, hon hevdi sæd
prestin gjørt i kirkjuni i N— friggjadagin hin langa.
»Harrin vælsigni mussaskødid« teskadi Marjin og
kveitti i loyndum yvir at Balzari, id brått kom og
stilladi seg vid lid Marjinsar, men tå segdi hann
einkid. Ein vakur madur trein nå fram og helt
soljodandi rødu: »Æradu damir og harrar! Fyri
at ikki komandi eventualitetir skullu desavouera