Fróðskaparrit - 01.01.1959, Síða 48

54
Føroyanavnið eina ferð enn
tær frá uppstøðu heims altíð vóru mannleysar, sohavanorskir
víkingar gjørt tær oydnar við munkar, men fullar eru tær
av óteljandi seyði og mongum ymiskum sløgum av sjófugli.
Letronne kundi ikki at lesa nakra norðurlandatungu, men
hann las tað, sum íslendingar høvdu skrivað á latíni, ella
søgur, sum teir høvdu týðing av ella viðmerkingar við á
sama máli, og tó at hann einar tvær ferðir tekur til Lucas
Debes, so hevur hann ikki kent bók hansara, bert tað, sum
Torfæus hevur frá honum. Men Arngrím (1609) hevur hann
misskilt, tá ið hann sigur, at »Færeyar« hava navn av tí
nógva fuglinum har er. Høvuðsúrslit hansara, at tað oyggja*
landið, Dicuil her røðir um, fær ikki verið annað enn
Føroyar — tað svitast ikki.
Fyri okkum her hevur tað mest at týða, at av rannsókn*
um Letronnes fingu vit vissuna fyri, at nógvur seyður var
í oyggjunum um tað mundið, tá ið norrønir menn bú«
settust í Føroyum. — Navnið Færeyjar (»Seyða«oyggjar«,
»Insulæ Ovium«) hóskar so væl í øllum lutum, at tað tykir
mær rangvørgt at hugsa, at annað enn fornnorskt tilfar er
í tí.
SUMMARY
In ancient times the geographical name Føroyar (pronounced: førjar
forms with 0 first from 15C) was always written Fxrey(j)ar. In a docu*
ment from c. 1200, the soscalled »Historia Norwegiæ« (first printed 1850
from a 15C Orkney ms.) the name is translated »Insulae Ovium«. The
same interpretation is found — independently — in the works of the
Icelanders Arngrímur Jónsson (1593, 1609) and Th. Torfæus (1695). On
the other hand the Norwegian Abs. Pedersøn Beyer (1569) who had
heard of this interpretation — from where is unknown — expresses some
doubt as to its correctness, while Peder Claussøn Friis (c. 1600), Th.
Tarnovius (1669) and Lucas Debes (1673) reject it outright.
At that time a word corresponding to Danish and Swedish fir ’sheep’
was unknown in West Norse, it having been replaced by sauð(u)r (norw.
sau(d), far. seyður). But the corresponding West Norse word fær (vowel
change á to æ by R«umlaut) was known as a simplex in 12C Iceland
since it occurs in the first grammatical treatise (in one ms. of the »Snorra