Alþýðublaðið - 08.11.1926, Blaðsíða 2

2
L P V D U B L A Ð í Ð
5
Aígreiðsla í ASþýðuhúsinu við
Hverfisgöiu 8 opin frá kl , 9 árd.
til kl. 7 siöd.
Skrifstofa á saina stað opin kl.
9Vg —101'2 árd. og ki. 8—-8 síðd.
Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
(skrifstofan).
Verðiag: Áskriftarverð kr. 1,00 á
mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
hver mm. eindálka.
Prenismiðja: Alþýðuprentsmiöjan
(í sama húsi, sönm símar).
„Glögt er pað enn,
hvað þeii’ vilja“.
„Vísir" birti nýlega viðiaj við
Gísla J. Johnsen, kaupmann og
útgerðarmann frá Vestmannaevj-
um, um fiskveiðar og vinnuvél-
ar. Skýrir Gísli frá því, að hann
hafi í hyggju að koma upp í
Vestmannaeyjum vélum til þess
að hausa og fletja fisk, og gerir
sér vonir um, að mikill vinnu-
sparnaður ávinnist með því. íiann
segir: „Ef vélar þessar verða
teknar upp á botnvörpuskipum
hér, þá mætti fækka hásetum til
mtina, ..."
Þarna er nú kjarni málsins.
Hann er sá sami, sem æíinlega
vakir fyrir atvinnurekendum.
Kaupgjald það, sem rennu'r í íVasa
verkalýðsins fyrjr vinnu, er í
þeirra augum eydsluei//ir, sem
þarí að spara. Og þar sem þessi
liður er taisvert stór -í atvinnu-
rekstri eins og útgerð, þá er svo
sem eðliSegt, að menn með þess-
um hugsunarhætii horfi fasc á það
að finna ráð til þess að lækka
þenna kostnaðarlið. Þessi útgerð-
armaður er svo sem ekki frá-
brugðinn öðrum útgerðarmönnum
urn þetía. Hann er bara dáiítið
hieinskilnari eða óvarkárari í orð-
um en hinir, sem hugsa alveg eins
og hann. Ef hægt er að fá vél-
trr í stað verkámanna, sem eru ó-
ídýrari í rekstri en verkamenn, þá
er það hagur fyrir útgerðina, og
þá á að vinna fast að því að fá
þær vélar. Með þessu auglýsa úí-
gerðarmenn svo berlega, að ekki
verður um vilst, þá skoðun sína,
að útgerðin sé til og eigi að vera
til einungis vegna hagsmuna út-
gerðareigendanna. Verkamenn-
irnir eru byrði á útgejðinni, sem
hún 'nefir ekki komist hjá að bera
ti! þessa, en sem útgerðin þarf
að finna ráð til áð Iétta af sér,
svo sem unt er. Gísli þessi bendir
þarna á snjaliræði, og „Vísir“
virðist hróðugur af að geta flutt
Iesendum sínum þessi gleöitíðindi.
— Hann er vongóður um að geta
innleitt vélar, er vinni þau störf
á fiskiskipunum, sem verkamenn
hafa unnið til þessa. En takist
það, þá má fœkka verkamönnum
á skipunum, víkja þeim burt úr
þessari atvinnugrein. Þar í liggur
hagnadur útgerdarinnar af pessari
mjung.
Takið vei eítir þessu, verka-
menn' Þið eruð skoðaðir sem
byrði á atvinnufyrirtækjunum, sem
skaðlegur kostnaðarliður. Hverri
hugvdtssmíð er íekið tveim hönd-
um af auðvaldinu, ef hún getur
unnið það, sem þið vinnið nú,
fyrir minna káup en þið takið.
Það er litið á ykkur sem verkfæri
atvinnurekendanna, — en bara
of dýr verkfæri. Fáist önnur verk-
færi ódýrari, þá er það talið
með merkilegum gleðitíðindum aí
blöðum auðvaldsins, og þá er
sjálfsagt að varpa ykkur á haug
úreltra og ónýtra verkíæra.
Og ekki skuluð þið halda, að
þetta síafi af athugaleysi eða yfir-
sjónum atvinnurekenda. Þeir gera
þetta af fusum vilja og fuilri ráð-
deild. Það er fullljóst, að greinar-
höfundurínn í „Vísi“ sér vel af-
leiðingarnar af því að fækka til
muna hásetum á botnvörpuskip-
unum. Það sést af því, hve fljótur
hann er til að breioa yfir afleið-
-ingarnar, svo að sem fæstir komi
auga á þær. Jafnskjótt og hann er
búinn að segja, að fækka mætfi
hásetum fil muna, bætir hann við:
„. . . en ég sá ekki, að það væri
neití áhyggjuefni, því að þeim
mætíi útvega aðra atvinnu, ef jafn-
framt væri hugsað fyrir því, að
vinna hér heima sení mest af því,
sem útgerðin þarfnast, en nú er
Iagt upp í hendurnar á okkur frá
útlöndum. Hér mætti t. d. vinna
línur, netjagarn, kaðla o. fl.“
En þetta er nokkuð þunn slæða.
Það grisjar í gegnum hana.
Satt er það, að þarna eru óunn-
in verkefni fyrir hendi. En hvers
vegna eru þau óunnin? Getur
nokkur maður trúað því, að lrend-
ur vanti til að vinna þau? Getur
nokkur trúab því, að svo fáar
hendur séu í landi, að þau \ærði
ekki framkvæmd, nema teknir séu
menn af fisklskipunum til þess?
Hvernig stendur á því, að þeasi
verk eru ekki unnin, þegar skipin
liggja við land mannlaus mánuð-
um saman?
Ég ætla ekki að svara þessum
spurningum í petta skifti, enda.
óþarft að lýsa því, sem ætti að
liggja hverjum manni í augum
uppi. Ég býst við, að fáir séu
svo skyni skroppnir, að þeir sjái
ekki, að þetía er yfirklór — af
aumasta tagL
En það er annað og fleira í
máli þessu, sem þörf er að ræða
frekar, og mun ég ef til vill víkja
að því síðar. p.
Uisi d&ggissBi og vegimit
Kæturfæknir
er í nótt Árni Pétursson, Uppsöl-
um, simi 1900.
Kveikja ber
á öifreiðum og reiðhjólum í dag
og þrjá næstu daga kl. 4, 15 niín.
e. m.
Sambandsstjórriarfundur
verður í kvöld kl. 8.
Tii ensku kolanamumannanna,
afhent Alþýðublaðinu: Frá ónefnd-
um 5 kr. og frá N. N. 10 kr., frá
tveimur mönnum, er afhent höfðu
fjármálaritara „Dagsbrúnar“ 2 kr.
hvor: 4 kr. -4 Samskotum til námu-
mannanna er einnig veitt móttaka í
skriístofu „Dagsbrúnar".
Fulltrúakosning tií sambands-
þingsins
fór fram á fundi verkamannafé-
lagsins „Hlífar" í ÍHatnarifirðji í gær.
Kosnir voru: Davið Kristjánsson,
Gísli Kristjánsson og Guðjón Gunn-
arsson.
Gengi erlendra rnynta í dag :
Sterliflgspund.........kr. 22,15
100 kr. danskar ....—■ 12.1,57
100 kr. sænskar .... — 122,18
100 kr. norskar .... — 114,64
Dollar...................— 4,578/4
100 frankar franskir. . . — 15,32
100 gyllini hollenzk . . — 183,21
100 gullmörk þýzk... — 108,80
Fulltrúa á sambandsþingið
kaus Sjómannafélag Reykjavíkur í
fyrra dag, og hlutu þessir kosningu:
Sigurjón Á. Ölafsson, Björn Bl. Jóns-
son, Jón Bach, Jón Pétursson, Sig-
urður Þorkelsson, Ölafur Friðriks-
son, Björn Jónsson frá Bala, Jón
Bjarnason, Jón Guðnason, Jóhann
Sigmundsson, Guðmundur Þórarins-