Alþýðublaðið - 19.11.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
| ALl»Ý©UBfek:0m [
3 kemur út á hverjum virkum degi. ►
5 Aígreiösla í Alpýðuhúsinu við f
j Hverfisgötu 8 opin 'rá ki 9 árci. j
3 til kl. 7 síðd. [
j S&rifstofa á sama stað opin kl. ►
< . 9l/2— ÍO1/^ árd. og fel. 8 — 9 síðd. >
j Simar: 988 (afgreiöslan) og 1294 ►
3 (skrifstofan). ►
j Vei’ðlsg: Áskriftarverð kr. 1,00 á ►
3 mánuði.'Auglýsingaverð icr. 0,15 t
j hver mm. eindálka. .J
3 Prentsmiðja: Alþýðuprentsrniðjan ►
J (í sama húsi, sömu símar). *
<
Atvinnuleýsismálið
fyrir bæjarsíjórnmni.
Meiri hluíinst fellir tillögur
jafnaðarmaima 'tim aukningu
aívinnubóra.
á bæjai'stjórnarfundinum í gær
var troðfult út úr dyrurn af á-
heyrendum, og myndi þó hafa
verið rniklu íleira, ef húsrámið
hefði verið stærra. Fylkingar at-
vinnulausra manna biðu úrlausnar
bæjaríuiltrúanna á atvinnuleysis-
vandræðunum. Og nú var tæki-
færið til að reyna hoilustu peirra
við yerkaiýðinn í bænum.
Á fundi „atvinnuieysisnefndar-
innar ' daginn áður hafði hún veriö
sammála um samþykt þeirra aí-
vinnubóta, er áður voru samþykt-
ar tii sfðari umræðu og skýrt var
frá hér í blaðinu í bæjarstjórnar-
fréttum 5. þ. m. og áætlað er að 60
menn geti haft tveggja mánaða
atvinnu aí; en um írekari atvinnu-
bætur klofnaði nefndin. Héðinn
Valdimarsson og Ágúst Jóseísson
lögðu tií, að gerðir verði fram-
ræsluskurðir í Fossvogs- og Bú-
staða-iöndum og að samþykt yrði
tíílaga jafnaðarmannanna á næsta
bæjarstjórnarlundi áður um við-
bótarskráningu atyinnulausra
manna, sem bæjarstjórnin láti
fara fram hið bráðasta; en borg-
.arstjórinn og Jón Ásbj. voru á
móti þeim tillögum báðum. Þórð-
ur Sveinsson var fjarverandi sök-
um veikinda.
Við síðari umræður málsins á
bæjarstjórnarfundinum maldaði
K. Z. í móinn gegn frekari at-
vinnubótum og bar ýmsu við.
Kvað hann annað starf nauðsyn-
legra en mýraskurðanir, en benti
þó á ekkert sérstaklega, og frekari
skráningu taldi hann að eins
myndu verða til að vekja tálvonir
atvinnulausra manna. Haraldur
Guðmundsson mótmælti því, að
svo þyrfti að verða, benti á
reynsiu ísfirðinga, þar sem bæj-
arfélagið hefir haft beinan arð af
atvinnubótum. Einnig benti hann
á, að iarðræktun fjarri kaupstað
gefur arð, en þó væri ræktun
bæjarlands Reykjavíkur að sjálf-
sögðu enn þá arðvænlegri. Hún
myndi lækka mjóikurverðið i
borginni, og á lækkun þess væri
mikil nauðsyn. Héðinn benti á,
að fjöldi áheyrendanna nú og
fjölsókn atvinnuiausrafundarins
kvöldið áður væri lifandi vottur
þess, hve atvinnufaætur væru
fjölda bæjarbúa mikið nauðsynja-
mál. Las hann upp íiilögurnar,
er samþyktar voru á þeim fundi.
Pétur Halldórsson réðsi í
grimdarmóði gegn auknum at-
vinnubótum og opinberaði enn á
ný hug sinn tii atvimralausra
vei'kamanna og hvern skiining
hann hefir á kjörum þeirra. Jafn-
framt gaf hann ríkisstjórninni sök
á atvinnuskortinum, kvað hann
•vera afieiðingu af fjármáiastefnu
hennar, en tollaþuriginn gerði dýr-
tíðina í bænum. Ðró hann þó í
efa, að atvinnuskor.urinn sé svo
mikil), sem aí væri. íátið. Har-
akrar benti honum á, að tolla-
byrðin er verk íhaldsins. Hins
vegar væru vitnisburðir íhalds-
iiðsins síður en ekki samhljóða,
því að P. H. kendi hækkun gjald-
eyrisins um atvinnuleysið, en
„Mgbl." koiadeilunni ensku, þeg-
ar það er að reyna aó velta sök-
inni á kolanemana. P. H. flutti
loks tiilögu um, að „atvinnuleysis-
neíndinni" yrði faiið að leggja
fyrir næsta bæjarstjórnaríund til-
lögu um kaupgjald við atvinnu-
bótavinnu bæjarins, og vildi hann,
að kaupið við hana yrði lækkað.
Har, Guðm. kvað það ósæmilegt,
að bæjarstjórnin notaði sér neyð
verkamanna tíl að lækka kaupið,
og talaði hann, Ói. Fr. og Hall-
björn- Halldórsson gegn þeirri ö-
hæfu. Kvað H. H. það komið í
ljós, að bæjarstjórnin hefði sann-
arlega ekki byrjað of snemma á
að ræða atvinnuleysismálið, því
að framkvæmd atvinnubóta hefði
síðan dregist í fulla tvo mánuði.
Vítti hann efun P. H. á atvinnu-
ieysinu, sem honum væri í lófa
lagið að kynnast, og sérhverjum
bæjaríulltrúa væri skyldugt að
kynna sér. T. d. heíði P. H. ver-
ið auðvelt að koma á fund at-
vinnuiausra manna kvöldið áður
og fá þar upplýsingar. Sýndi hann
fram á, að verkamennirnir hafa
að ástæöulausu verið sviftir vinnu
með stöðvun togaranna, og að
togararnir eru bundnir í þeim til-
gangi að reyna að þrýsta niður
kaupinu og lækka íslenzka krónu.
Þá minti hann P. Halld. á orð
hans á næsta bæjarstjórnarfundi
áður, að annað mál væri en nú
iægi fyrir, ef ráðast þyrfti í at-
vinnubætur sem stríðsráðstöfun.
Hér væri stéítastríð milli alþýðu
og auðvaidsiiða, og væri fram-
koma Péturs sjálfs og kauplækk-
unartííraun hans einn þátturinn í
því striði. Fyrir þyí þysfti stríðs-
ráðstafana við gegn atvinnuleysis-
bölinu, eins og á öðrum ófriðar-
tímum. Éf bæjarstjórnin lækkaði
verkakaupið, þá sýndi hún verka-
lýðnum berari fjandskap heldur
en gera yrði ráð fyrir að nokkur
bæjaríulltrúi gerði sig sekan um.
Svo fór að lokum, að forseti bæj-
arstjórnarinnar (Guðm. Ásbj.)
gleymdi að bera upp tillögu Pét-
urs, að því er hann sagði síðar,
og tók P. H. hana þá aftur.
Har Guðm. spurði, hvað ylli
því, að bygging barnaskólans nýja
er sííelt dregin von úr vití. Kvað
hannn það sannast á meiri hluta
bæjarstjórnarinnar, að um liana
væri líkt ástatt og segir í gömlum
kveðlingi:
„Láítu’ ekki, drottinní ijós til mín.
Lof mér að sofa’ í friði."
Öiafur Friðriksson sýndi fram
á, að vinna í stað vinnuleysis er
beinn gróði fyrir bæjarfélagið, og
Hailbjörn lýsti því, að versta
eyðslan er að láta vinnuaflið ó-
noíað. Benti Iiann á, að atvinnu-
leysi fólksins kæmi líka niður á
bæjarfélaginu. Sumpart yrðu rnenn
styrkþuríar, sumpart ónýtir gjald-
endur.
Tii þess að ná peningum til at-
vinnubóta benti Har. Guðm. á
ræktunarsjóðinn og veðdeildina,
og ól. Fr. benti á það ráð, að
bæjarfélagið sjálft byði út skulda-
bréf.
Að lokum var samþykt sama
tíllagan og á næsta-fundi áður
um atvinnubótavinnu, sem gert er
ráð fyrir að sé sem svarar handa