Alþýðublaðið - 26.11.1926, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
eöli, t. d. kirkjuvígsla, altaris-
vígsla, nunnuvígsla og munka o.
s. frv. Eru þessar vígslutegundir
einu heiti nefndar benedictiones
constitutivæ af því, að með þeim
er skapað óbreytanlegt ásiand;
svo er t. d. að vísu hægt að taka
af manni, sem slíka prestsvígslu
hefir, leyfið til að nota hana, en
fremji hann engu að síður prests-
verk, er það gilt, þó óheimilt sé,
því að vígslan deyr með mann-
ipum, og eins er um sakramentið;
það er hold og blóð Krists, þó að
efni þess sé orðið skemt og ó-
neytandi. En þessar constitutiv-
vígsiur eru ekki til í þjóðkirkj-
unni íslenzku, heldur eru allar
vígslur þar með þeim hætti, 3.
að þær veita út af fyrir sig ekki
vígðum hlut eða manni neitt ó-
afmáanlegt eð!i eða vald, held-
ur eru það guðrækilegar fyrir-
bænir, sem ekkert ástand skapa.
Þær eru því neindar bænavígslur
(benedictiones invocativæ), og
það, sem fyrir vígslunni varð, er
óbreytt eítir sem áður. Þessa
vígslu fær altarissakramentið í
þjóðkirkjunni; brauðið og vinið
tekur engum eðlisstakkaskiftum í
vígslunni, heldur er Kristur í því,
með því og undir þvi, ef þess er
neytt (consubstantiation), og sést
þetta bezt á því, að það, sem af-
gangs verður af brauði og vini,
notar prestur aftur í næsta sinn
og vígir þá aítur. Á sama hátt
er og prestvígslu þjóðkirkjunnar
farið, enda segir kirkjuskipan
Kristjáns III., að „prestvígslan sé
ekkert nema kirkjusiður, með
hverjum menn eru kallaðir til
þjónustu orðsins og sakrament-
anna, en enginn getur tekið að sér
kirkjuþjónustu eða tekið brauð,
nema hann sé löglega skipaður."
Þetta er því ekki að eins rökrétt
skilgreining, heldur einnig kenn-
ing þjóðkirkjunnar, enda þarf nú
á dögum í raun rét ri ekki annað
til þess að vera prestur í þjóð-
kirkjunni en kosningu'safnaðarins
og s'aðfestingu stjórnarinnar. Og
þó siður sé, að vígslan sé framin,
hefir hún ekki frekari þýðingu
en t. d. Idrkjuleiðsla kvenna, enda
ef það alkunnugt, að þeir, sem
vígðu hina fyrstu lúíersku presta,
höfðu ekkert vígs’uvald um fram
hvern óvígðan mann. Eftir þessu
getur kandídatinum, sem hlut á
hér að máli, á sama staðið, hvort
hann fær vigslu biskups; hann er
jafnt prestur fyrir því í skiln-
íngi lúterskrar kirkju, ef hann er
kosinn af söfnuði og hefir stað-
festingu stjórnar, þar sem þess
þarf méð. Hins vegar virðist mér
það, þó að mér komi það ekki
við, þarfleysa af biskupi að vera
að halda í vigsluna, sem ekkert
er og prestinum getur að engu
liði komið. Og hreint fráleitt er
það, þegar biskup er að líkja sér
og sinni vígslu við kaþólska bisk-
upa og kaþólskar vígslur, því að
auðvitað er hann ekki biskup, þó
nafnið beri, i sama skilningi og
þeir; hann hefir enga constitutiva
biskupsvígslu þegið eins og þeir,
heldur er hann biskup í krafti
konungsveitingar fyrir embættinu,
og sú vígsla, er hann veitir, ekki
annað en góðar fyrirbænir, sem
geta verið fult eins kröftugar hjá
öðrum en honum. Ég býst við,
aÖ yður þyki ég hafa talað nóg
um þetta efni. Annars virðist þetta
mál svo lítilfjörlegt, að varla hefði
orðið neitt veður úr því, ef ekki
væri eins almenn andúð .gegn
biskupi innan þjóðkirkjunnar milli
leikra og lærðra eins og sagt er.
En sem sagt, rifrildi innan þjóð-
k'irkjunnar kemur ekki mál við
mig.“
InBilend tfðiisdl.
ísafirði, FB., 24. nóv.
Aflabrögð
eru nú við Djúp meiri en, menn
muna, einkum á út-Djúpinu. Smá-
vélbátar hafa fengið alt að 10 þús.
pund á 50 lóðir, mest stórfisk.
Stærri vélbátar hér eru að byrja
veiðar.
Tíð og heilsufar.
Tið mild, ep óstöðug. Heilsufar
gott. V.
Rökstutt svar óskast.
1 dag birtist i „Morgunblaðinu"
grein um fyrirlestur Þorsteins úr
Bæ, þann er hann hélt á sunnu-
daginn var, og átti hún, eins og
vænta mátti, lítið skylt við sann-
leikann eða réttan skilning þess,
er hún fjallaði um. Höfundur
greinar þessarar fyltist heilagri
vandlætingu út af því, að Þor-
steinn úr Bæ skuli hafa leyft sér
að taka til nokkurrar athugunar
framferði Jóns Helgasonar, síðan
hann varð biskup landsins, og
kemst að þeirri niðurstöðu, að
gagnrýning hans hafi verið „ó-
rökstudd og óskammfeilin um-
mæli“, sem ekki megi láta ómót-
mælt. Ekki virðist þó þessi ihalds-
ritstjóri hafa góðan málstað að
verja fyrir hönd biskups, því að
þótt honum sé það ljóst, að gagn-
rýning Þorsteins á atferli Jóns
Helgasonar þurfi mótmæla við
fyrir hans hönd, þá kemur hann
ekki fram með neinar varnir fyr-
ir kirkju og biskup. Nú eru það
tilmæli mín, að „Morgunblaðið'*
mótmæli opinberlega ummælum
Þorsteins úr Bæ um Jón biskup
eða berjist fyrir því, að Jón Helga-
son afsanni sjálfur það, sem Þor-
steinn úr Bæ ákærir hann um að
hafa gert og látið ógert, og færi
ástæður fyrir framferði sínu
frammi fyrir alþýðu landsins.
Reykjavík, 25. nóv. 1926.
AjcK.
Um daginn og veginn.
Næturlæknír
ibt í nótt Maggi Magnús, Hvg. 30,
sími 410.
Veðrið.
' Hiti mestur 3 stig, minstur 5 stiga
frost. Átt vestlæg og suðvestlæg,
fremur hæg. Haglél í Reykjavík og
litil snjókoma í Jjrindavík. Þurt veð-
(ur á fjarlægari stöðvum. Loftvægis-
lægð á’ norðausturleið við Suður-
Grænland. Svipað útlit víðast. Hér
við Suðvesturlandið vaxandi suð-
austanátt í nótt og sennilega úr-
koma.
„Systrafélagið Alfa“
heldur „Bazar" til ágóða fyrir
góðgerðastarfsemi sína þriðjudhginn
30. nóvember í Ingólfsstræti 19 (út-
byggingunni). Húsið verður opnað
kl. 4 e. m. Aðgangur ókeypis. Allir
velkomnir, meðan húsrúm leyfir. —
Stjórnin.
Mme. Germaine le Senne,
söngkonan franska, hélt fyrstu
söngskemtun sína í gærkveldi við
fagnaðarsamlegar viðtckur áheyr-
enda. Ekki sízt glöddust þeir, er
hún söng að lokum aukalega vísurn-
ár „Bí, bi og blaka“ á lýtalausri ís-
lenzku. Næsta sinni- syngur hún í
frikirkjunni á sunnudaginn trúarleg
lög með aösíoð Páls Isólfssonar.
Söngkonan er hér á vegum opin-
berrar nefndar lýðveldisins franska