Alþýðublaðið - 09.12.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞ.ÝÐUBLAÐIÐ
ALÞÝÐUBLABIÐ
1 kemur út á hverjum virkum degi.
: Afgreiðsla i Alpýðuhúsinu við
< Hverfisgötu 8 opin frá kl, 9 árd.
til kl. 7 síðd.
; Skrifstofa á sama stað opin kl.
9Va—10 Va árd. og kl. 8—9 síðd.
; Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294
: (skrifstofan).
; Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
: mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15
hver mm. eindálka.
: Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan
; (i sama húsi, sömu símar).
Norskur sendiherra
á íslandi.
Á laugardaginn var hér í blað-
inu birt skeyti pess efnis, að
Grænlandsfélagið norska biðji
stjórnina norsku um að stoína
sendiherrastöðu í Reykjavík, svo
og hitt, að blaðið „Tidens Tegn“
styðji tillöguna. Hér skal að eins
bent á það, að eftirtakanlegt er,
að það er Grænlandsfélagið
norska, sem kröfunni heldur fram.
Það er alkunnugt, að Norðmenn
líta Grænland girndarauga, og að
hér á landi eru til menn, sem
ala svipaðar vonir fyrir Islands
hönd. Þetta virðist benda til þess,
að það sé Grænlandsmálið, sem
ftnýr fram þessa norsku ósk, en
ekki vilji „írændþjóðarinnar
eystra" til þess að sýna „voru unga
ríki sónra“, eins og eitt blaðið
hér orðar það. Stjórnmál eru fyr-
ir öLum þjóðum hagsmunamál,
en ekki tilfinninga mál né kurt-
eisis. Og hefðu Norðmenn vilj-
að sýna okkur sóma á
þessa lund, þá hefðu þeir átt að
reyna það 1918. Sama blað seg-
ir, að ástæða sé fyrir alla Islend-
inga til að „gléðjast“ yfir þessu.
En það fer nú nokkuð eftir at-
vikum. „Gleði“ sú, sem Egypta-
land og ýms smáríki í öðrum
álíum hafa haft af sendiherrunr
Breta, . hefir stundum orðið all-
beizkjublandin, því að þeir hafa
orðskviðalaust gripið þar stjórn-
artaumana.
Annars mun lítið verða úr þess-
ari tillögu. Hún ríður sem sé í
bága við sambandslögin. Norð-
menn hafa hér sendiherra. Hann
situr í Kaupmannahöfn að vísu
og er líka sendiherra hjá Dön-
um. En þó að Norðmenn vildu
hafa sérstakan sendiherra fyrir ís-
land, yrði hann samt að alþjóða-
lögum að sitja í Khöfn, því að
sendiherra er bundinn við hirð
'konungs og á þar að vera, sem
hún er. Vilji Norðmenn hafa
„chargé d’affaires“ svo nefndan
fyrir ísland, fer á sörnu leið, því
að hann er bundinn við utanrík-
isráðuneyti landsins og verður að
vera þar, sem það er. Svo lengi,
sem Danir fara með utanríkismál
vor að lögum, verða erlendir
sendiherrar, þó að oss séu ætlað-
ir, að sitja þar, sem utanrikis-
stjórn Da/nn ísiíur. Þfið’ feiit
gætu Norðmenn gert, að veita
ræðismanni sínum hér sendiherra-
nafnbót, en það breytti engu.
Hann væri „tómur Þorlákur” —
/ræðismaður — eftir sem áður. En
þó að Norðmenn gætu eins og
nú sténdur haft hér raunveruleg-
an sendiherra, þá þyrftu þeir þó
samþykki íslenzku stjórnarinnar
til þess, en það mætti ætla, að
hún myndi treg til slíks samþykk-
is, meðán Grænlandsmálið stend-
ur eins og nú er.
Sjómannafélag Reykjavikur
heldur fjölbreytta skemtun í Bár-
unni á laugardagskvöldið. Skemti-
skráin er mjög fjölbreytt (þar á
meðal skuggamyndir), þegar tek-
ið er tillit til, hve inngangseyrir-
inn er lágur. Áríðandi er, að fé-
lagsmenn fjölsæki skemíunina, því
að þótt hart kunni nú að vera á
hjá mörgum vegna atvinnuleys-
isins, þá er flestum holt að lyfta
sér upp. Arðinum, ef nokkur verð-
ur af skemtuninni, er ákveðið að
værja til jólatrés-skemtunar fyrir
börn félagsmanna milli jóla og
nýjárs. Ætti það að vera nokkur
hvöt að sækja vel skemtunina,
því að með því verður stutt að
gleði eigin barna á sínum tima.
Ummæli Blsmarks
tsm íhaldið.
I endurminningum sínum segir
Bismarck, að þekking og vinnu-
þrek flokkanna sé meira, því
frjálslyndari sem þeir séu. „I í-
haldsflokkunum eru aðallega hin-
ir ánægðu borgarar, en í þeirn
flokkum, sem ráðast á ástandið
sem er, eru auðvitað þeir, sem ó-
ánægðir eru, og meðal þeirra,
senr ánægðir eru, eru ekki hvað
sízt efnaðir rnenn. En nú er það
svo einkennilegt, að minsta kosti
nreð Þjóðverja, ef ekki með alla
menn, að óánægðir menn eru
miklu vinnusamari og duglegri en
ánægt fóTr, og hungraðir menn
framtakssamari en saddir. I heild
sinni eru þeir, sem óánægðir eru
með ástandið sem er, miklu meiri
starfsmenn en hinir, sem verja
pað - - íhaldsmennirnir." Eftir
þessu sýnist Bismarck ekki hafa
búist við framförum frá íhalds-
mönnuin, enda var hann oftast í
andstöðu við þá og varð fyrir
töluverðum áhrifum frá jafnaðar-
manninum Lassalle.
Höfðingiegar gjafir
til jóla uthlutunar Hjálpræðis-
hersins.
H.-P.-Duus-verzlun heíir gefið
nú eins og síðast liðið ár 10 tonn
af kolurn til jóla-úthlutunarinn-
ar, og Vöruhúsið hefir gefið til-
búinn fatnað, sem er 600 króna
virði (útsöluverð). Enn fremur
(helir oss verið sent ftá einhverjum
nafnlausum v.num kr. 500,00 og
kr. 200,00.
Það má öllum vera Ijóst, að
þessár faushárlegú gjafir eru
rnjög þakksamlega þegnar og
kærkomnar einmitt nú á þessum
fjárkrepptu- og neyðar-tímum,
þegar atvinnuleysi og skortur
sverfur harðar að mörgum heim-
ilum hér í Reykjavík en nokk-
uru sinni fyrr.
Þeir samborgarar vorir, sem
hafa hugsað sér að gefa vörur
(matvörur eða annan varning) til
jóla-úthlutunarinnar, eru vinsam-
legast beðnir að gera mér aðvart
sem allra fyrst.
Munið eftir jólapottunum! Eng-
in gjöf er of smá, því að „safn-
ast, þegar saman kemur“, og
„kornið fyllir mælirinn”.
Kristian Johtisen,
adjútant.
Hrifni — heimska.
Ástríður dóttir Svíakonungs er
heitmær ríkiserfingja Belgíu, og
fór hún þangað suður fyrir
skömmu. Alls staðar þyrptusí
rnenn saman til þess að sjá nor-
rænu blómarósina. I Antverpen
var svo mikill gauragangur, að
60 rnanns —• flest konur og börn
— tróðust undir og meiddust
hættulega. Þetta er talið bera votí
um fögnuð og hrifningu lýðsins.
Það er ekki öll vitleysan eins.
Fyrirspurn.
Hvers vegna selja lyfjabúðir
meðalalýsisflöskuna á 3 kr. eða
þar yfir, þar sem hún kostar ekkí
nema 1 kr. hjá framleiðendunum
(lýsisbræðslustöðvunum, t. d. á
Bjarmalandi) og minna náttúrlega
í stórkaupum? Hver ræður fyrir
þeim svívirðilega fjárdrætti? Er
það ekkí landlæknisins að hafa
eftirlit með slíku?
Lýsisþurfi.
Til fullnaðarsvars er fyrirspurn
þessari hér með visað tíl réttra
hlutaðeigenda, lyfsala og landlækn-
is. Að eins skal þess getið, að
nokkur kostnaður mun leggjast á
lýsið við hreinsun þess o. fl., en
ekki er opinberlega kunnugt, hve
miklu hann nemur.
Um dsayimi og vetgiim.
Næturlæknir
er í nótt Kjartan Ólafsson,
Lækjargötu 4 (uppi), sími 614.
Þenna dag
árið 1594 fæddist Gustav Adolf
hinn sænski.
„Dagsbrúnar“-?undurinn íkvöld
Otgerðarmenn hafa skrifað
, Dagsbrún", og fara þeir þess á
leit, að hún kjósi nefnd til að |
ræða kaupsamninga. Otgerðar-
mehn hafa kosið slíka nefnd af
sinni hálfu. I henni eru: Guð-
mundur Ásbjarnarson, Páll Ólafs-
son, Geir Thorsteinsson og til
vara Ingvar Ólafsson. Bréf útgerð-
armanna verður lagt fyrir „Dags-
brúnar“-fund í kvöld, og eru fé-
lagar hennar mintir á að fjöl-
menna.
Innbrot og ólæti.
Maður nokkur brauzt nýlega
inn í búð kaupfélagsins, en fén-
aðist lítið í þeirri ferð. Hefir hann
nú verið tekinn fastur fyrir stuttu,
og hefir hann framið fleiri því
lík lagabrot en þetta eina. Þegar
hann var kominn í hegningarhúsið,
lét hann svo illa, og einnig tveir
drukknir menn, sem þar voru, að-
setja varð þá alla í járn á hönd-
um og fótum í klefunum, en tif
slíks kvað eigi hafa þurft að grípa
fyrr af þeim sökum síðustu 20
árin.
Skipafréttir,
„Lagarfoss“ og „Botnía“ eru á
leið frá útlöndum, og hafa þau
fengið erfitt veður á leiðinni, svo
sem við var að búast nú. Snemma
í morgun var „Lagarfoss" 70 sjó-
mílur undan Vestmannaeyjum, og
er búist við, að hann nái þangað
/ nótt. „Botnía“ er við Vestmanna-
eyjar, og er búist við henni hing-
að í fyrra málið.
Erindi
séra Jakobs Kristinssonar í gær-
kveldi um guðsdýrkun í Adyar
á Indlandi var um sameiginlega
guðsþjónustu þar eystra, er menn
með ýmsum trúarbrögðum héldu
og hann var viðstaddur, og um
samvinnu um eilífðarmálin meðal
fylgjenda þeirra. Við guðsþjón-
ustu þessa flutti kristinn maður,
Búddhatrúarmaður, Múhameðstrú-
armaður og menn fleiri trúar-
bragða bænir, hver á eftir öðrum.
Las séra Jakob þær upp til þess
að sýna, hve likar þær væru.
Kvaðst hann og margir aðrir, sem
viðstaddir voru þessa sameigin-
legu guðsþjónustu, hafa skilið, er
þeir hlýddu henni, að guð á allar
götur.
Gengi erlendra myuta í dag:
Sterlingspund. . . . . kr. 22,15
100 kr. danskar .... — 121,70
100 kr. sænskar .... — 122,25
100 kr. norskar .... — 115.50
Dollar...............— 4,571/2-.
100 frankar franskir. . . — 17,71
100 gyllini hollenzk . . — 183,10
100 gullmörk pýzk... — 108,74
Njáluerindi.
Ólafur Marteinsson stúdent flyt-
ur síðara Njáluerindi sitt, um
Njálu og skemtisögur, í kvöld kl.
6 í heimspekideildarsal háskólans.
Mme Germaine Le Senne
syngur í kvöld hér í síðasta
sinn. Hefir frúin sungið á sunnu-
daginn var bæði fyrir sjúklinga í
Laugarnesspítalanum og frakk-
neska spítalanum. Ætti almenn-