Alþýðublaðið - 30.12.1926, Side 1
1926.
Fimtudaginn 30. dezember.
306. tölublað.
Ég pakka innilega hlnttekningn og velvild auð"
sýnda við andlát og ntför móður minnar.
Reykjavik, 29. dezember 1926.
Guðbr. Jónsson.
„Kíkhóstiitm.4(
Landlæknirinn heíir skýrt Al-
þýðublaðinu frá því, að nú er orð-
Íð víst, að tvö börn hér í borg-
inni hafa veikst af „kikhósta“ auk
þeirra, sem áður var kunnugt urn.
Grunur leikur á um þriðja sjúkl-
inginn. Eigi verður rakið, hvaðan
annað þessara barna hefir fengið
veikina. Fyrir því er hætta á, að
hún sé komin víðar um borgina en
læknar vita. Landlæknirinn varar
því alvarlega við því, að smábörn
séu látin fara á barnasamkomur.
EHeiad simskeyfl.
Khöfn, FB., 29. dez.
Meira vígbúnaðaræði.
Frá Lundúnum er símað, að
Butler, formaður flotamálanefnd-
ar öidungadeildar Bandaríkja-
þingsins, hafi samkvæmt seinustu
fregnum frá Washington látið þá
skoðun sína skýrt í ljós, að
Bandaríkin verði að auka her-
skipaflota sinn að mikíum mun.
Kveðst hann hafa komist að þeirri
niðurstöðu, að nauðsynlegt sé fyr-
ir Bandaríkin að láta srníða fimm-
tíu ný herskip, þar eð fíoti Banda-
rikjanna standi flotum Japans og
Englands að baki. Hafa styrktar-
menn flotamáianna í Bandaríkjun-
um um nokkurt skeið haldið því
frarn, að Kyrrahafsfloti Banda-
ríkjanna einn ætti að vera meira
en jafnoki Japansflota. Coolidge
forseti hefir enn ekki opinberlega
tekið afstöðu til tillagna Butlers
eða flotamálanefhdarinnar, en
senniiegt er, að forsetinn verði
samþykkur einhverri aukningu á
herskipaflotanum, ef ekki verður
af ráðstefnu þeirri um takmörkun
flotavígbúnaðar, sem hann hefir
í huga að kalla sainan eða, ef
sanrkomulag næst ekki á þeirri
ráðstefnu, þó haldin verði, um að
takmarka herskipabyggingar.
Talsimasamband milli Lundúna
og New York.
Frá Lundúnum er símað, að
þráðlaust viðtalssamband á milli
Lun;dú|hia og New-York-borgar
verði sennilega opnað í byrjun
/anúarmánaðar næst komandi.
■ Gert er ráð fyrir, að gjald fyrir
þriggja mínútna viðtal verði
fimtán sterlingspund.
IKveikja ber
á bifreiðum og reiðhjólum kl.
.3 e. m.
Jólaveðjur Vestur-ísleMmga,
er bárust í loftskeyti frá Amer-
íku og landssímastjórinn hefir sent
(Fréttastofu Blaðamannafélagsins
til birtingar:
I.
Frá Böggild aðalræðismanni Is-
lands í Kanada:
Mér er það mikil ánægja sem
umbcð'manni íslands í Kanada að
þiggja hið vingjarnlega boð Cana-
dian Westinghouse Company um
víðvörpun jólakveðju til íslands.
Það er þeim mun betur þegið
af mér, sem ég um bráðum
þriggja ára hérvistartíma minn
sem danskur aðalræðismaður hefi
mér til mestu ánægju þreifað á
því, hvers feiknaálits íslenzku í-
búarnir í fylkinu Manitoba njóta
í canadiska ríkinu, og með hvaða
krafti og dugnaði Canadamenn,
sem fæddir eru á íslandi eða það-
an ættaðir, hafa unnið og vinna í
þarfir hins nýja föðurlands.
Fyrir röskurn níu hundruð ár-
um hljómaði íslenzk tunga fyrst
á þessum slóðum. Varla hefir
þeim djörfu frumherjum komið
til hugar, að íslenzk rödd, borin
á bylgjunr loftsins, myndi geta
fluzt frá ströndum Canada til
stranda íslands.. En þó verður það
í kvöld með kveðju frá Vestur-
Islendingum til Austur-íslendinga,
sem A. C. Johnson ræðismaður
í Winnipeg góðfúslega hefir geng-
ið frá.
Sjálfur flyt ég ötlum fornvin-
um á íslandi beztu jólaóskir mín-
ar og konu rninnar og hjartans
þakkir fyrir fjökla góðra endur-
minninga frá Islandsvist vorri frá
1919 til 1924.
./. E. Böggilcl,
Aðalræöismaður í Canada.
II.
Frá ræðismanninum í Winni-
peg:
Til íbúa fslands!
Á þessari friðar og velþóknun-
arhátíð viljum vér Islendingar í
Ameríku senda frændum vorum
á Islandi óskir gleðilegra jóla og
göðs nýs árs. íslenzka kirkjan í
Ameríku tekur undir þessa kveðju
og biður guðs blessunar til handa
íslenzku þjóðinni. Er það ósk vor,
að tengsli samkendar og ástar
okkar á milli nregi styrkjast á
þessum degi, þegar vér minnumst
fæðingar drottins frelsarans.
A. C. Johnson.
Ræðismaður tslands og Danmerk-
ur í Winnipeg.
Nýjar verzlunarleiðir
milli heimsálfa.
Vilhjálmur Stefánsson hefir
skrifað grein í enskt tímarit um
Amundsen og för hans' á loftskipi
frá Svalbarða yfir þvert íshafið
til Ameríku. Líkir hann för þessari
við för Magellans fyrir fjórum
öldum, því að þótt sumt sé ólíkt,
þá muni ferð Amundsens verða
til þess að opna nýjar leiðir bæði
fyrir vöruflutninga og fólksflutn-
inga.
För Magellans kring um hnött-
inn varÖ til þess, að nýtt tímabil
hófst, hvað siglingum viðvék, og
á sama hátt segir hann aÖ för
Amundsens muni verða upphaf
að nýju tímabili í sögunni.
Bendir Vilhjálmur á, að saga
menningarinnar sé aðallega saga
norðurhvelsins, því að þar hafi
menningarþjóðirnar átt heima. Og
alt af hafi menningin verið að
færast norðlægar og norðlægar,
en auða bilið á kolli jarðhnattar-
ins að verða minna og minna. En
eftit>' því, sctn það minki, verði
vegalengdin styttri og styt ri þvert
yfir hann, en þannig hljóti leið-
irnar að liggja í framtíðinni.
Leiðin milli New York og Pe-
king myndi þá liggja norður með
Montreal, meðfram austanverðum
Hudsonflóa, yfir Baffinsland og
eyjarnar þar norður af, en síðan
yfir íshafið og þá sléttlendi Si-
beríu og Norður-Kína. En þegar
þangað er komið, er farið fram
hjá eitthvað hálfri tyift borga, s:m
eru með um milljón íbúa hver.
Leið þessi liggur hér um bii beint
í norður og suður og mjög skamt
frá heimskautinu.
Ekki álítur Vilhjálmur samt, að
þetta verði fyrsta loftsiglingaleið-
in, sem hafin verður yfir íshafið,
heldur verði það milíi Lundúna
og- Tokíó (1 Japan) sökum þess,
hve þörfin fyrir hraöa flutninga
þar á niilli sé mikil. En skemsta
leið milli þessara borga er norð-
ur með Noregi vestanverðum yfir
hluta af íshafinu og yfir Síberíu.
Er alt þetta mál athugunarvert
fyrir okkur Islendinga, því að
rnjög væri það mikilvægt fyrir
okkur, ef við yrðum í einhverri
þjóðbraut loftsiglinganna milli
heimsálfanna.
Júlatréssamkoma
var haldin í Sjómannastofunni
í gærkveldi. Var hún einkum fyr-
ir erlenda sjómenn, sem hér eru
staddir. Áður voru haldnar þar
tvær slikar samkomur um jólin,
önnur fyrir íslenzka sjómenn, en
hin fyrir erlenda. I gærkveldi sátu
fimm menn við sama borðið, sinn
frá hverju landanna, íslandi, Nor-
egi, Svíþjóð, Danmörku og Finn-
landi, og voru litlir fánar þjóð-
anna fimm á borðinu. Jólaböggl-
um var útbýtt, er sendir höfðu
verið frá heimalöndum sjómann-
anna, og reynt að láta hvern fá
böggul frá sínu landi, en norsku.
bögglarnir hrukku ekki til, og var
þá gripið til danskra í þeirra stað.
1 bögglunum var ýmislegt smá-
vegis, svo sem vettlingar, vasa-
klútar, nokkur bréfsefni o. s. frv.,
venjulega nokkrir smáhlutir í
hverjum, og jafnframt bréf eða
áritað jólakort í flestum.
í veðurspárfréttinni
í gær féllu burtu orð. Þar átti
að standa: Éljaveður hér um slóð-
tr í nótt og hríðarveður á Vest-
fjörðum, Norðurlandi og Aust-
fjörðum. — 1 sögunni eftir Mark
Twain varð línuruglun. 1 1. dálki
4. síðu áttu 3 línur, sem byrja á
„mér og fór“, að vera 4.—2. 1.
að neðan í sama dálki.
Veðrið.
Hiti mestur 1 fetig, í Vestmanna-
eyjum. Alls staðar annars staðar
frost, mest 8 stig, á Grímsstöðum.
Átt ýmisleg. Snarpur vindur í
Vestmannaeyjum. Annars staðar
lygnara. Víða nokkur snjókoma,
mest á Seyðisfirði. Loftvægislægð
fyrir suðvestan land á leið til
austurs. Útlit: Hér um slóðir
hæg norðanátt í dag, en sennilega
vaxandi suðaustanátt og úrkoma
i nótt. Snjóar í hinum landsfjórð1-
ungunum, einkum í nótt. — Hér
gerði snjóföl í nótt og í morgun.
Ljótt slys
vildi til á Eyrarbakka í gærdag,
Voru drengir að leika sér að því
að sprengja flugelda, og tókst svo
hrapallega til, að einn drengurinn
rnisti tvo fingur af annari hendi.
— Þetta mætti kenning verða að
láta ekki börn vera að gaufa með
þetta hættulega glingur.