Alþýðublaðið - 07.01.1927, Page 1
Gefið út aS AlþýðuSlokknum
1927.
Föstudaginn 7. janúar.
5. tölublað.
Leikffélag Meykjavikup.
Vetraræflntýri
verður leikið í kvöld (föstudaginn 7. p. mán.) kl. 8.
Aðgöngumiðar seldir í Iðnó í dag frá kl. 10—12 og eftir kl. 2.
Leikluisgestir eru beðnir að mæta stundvíslega.
Sinxi 12. Sísni 12.
íjörgúlfw A. Olaf sson
læknir
fektss* á finóti slilldingusn á Laugavegi 10
(uppi) kl. 11 — 12 og 3 — 4.
SSIissi 1221« Melmaslinl 1127.
Borgarprýðin
■30IT ffi®st á afgi'eiðslu Alpýðutslaðsins. ~HiiÍ
Efnileg Sireppsnefuð!
Hún vill ekki láta lengja
líf pnrfamaima.
Héraðslæknir fremur yisg-
ingaraðgerðir með
Steinacks-aðferð.
Sóður árangur.
Einn af efnilegustu ungum
læknum vorum, Jónas Sveinsson,
héraðslæknir í Miðfjarðarhéraði,
búsettur á Hvammstanga, hefir að
undanförnu gert yngingaraðgerðir
á gamalmennum, þó einvörðungu
á karlmönnum. T. d. gerði hann
fyrir nokkru siíkar aðgerðir á
tveim mönnum í læknishéraði
sínu, og varð árangurinn af ann-
ari enginn, en af hinni varð hann
þó nokkur; að minsta kosti fór
sá maður, 63 ára, fyrir skemstu að
staðfesta ráð sitt af nýju.
Þurfamaður kastar elli-
belgnum.
Fyrir skömmu þurfti að gera
við kviðslit á þurfamanni, sem
korninn var hátt á áttræðisaldur,
og þjáðst hafði langa æfi af
berklaveiki, svo að fótur hafði
verið af honum tekinn af þeim
orsökum. Var hann gamalmenni,
komið að fótum fram. Áður en
Jónas læknir framdi kviðslits-
skurðinn, sagði hann sjúklingnum
af Steinachsaðgerðununr, lýsti fyr-
ir honum eðli þeirra og spurði
hann, hvort hann vildi ekki láta
gera á sér þennan skurð, því að
hann gæti, ef vel færi, lengt líf
hans að mun, jafnvel um 10 ár
eða svo. þurfamanninn lang-
aði til að lifa eins og aðra menn,
og bað Jónas að fremja á sér að-
gerð þessa, og það gerði læknir-
inn.
Þurfamaðurinn færist í aukana.
Ef.ir að sjúklingurinn var orð-
inn heill heilsu, varð þess skjót-
lega vart, að aðgerðin hefði hrif-
ið, því að karlinn, sem hafði ver-
ið dauður úr öllum æðum, fór
nú að gerast umsvifamikill og há-
vaðainaður, og fylgdu þau ósköp
með, að hann fór að gerast vífn-
;ari en þægilegt var fyrir þá, sem
voru með honum á heimilinu,-
Urðu svo mikil brögð að þessu,
að hreppstjóri sá, er þurfamann-
inum var komið fyrir hjá, þóttist
verða að heimta meðgjöfina nreð
honum hækkaða um 400 kr. á
ári.
Hreppsnefndin færist i aukana.
Það virðist, sem Steinachsað-
gerðin hafi haft all-lífgandi áhrif
á hreppsnefnd þá, sem átti að
sjá þurfamanninum fyrir fram-
færi, þó ekki væri hún beinlínis
ígerð á henni, og tók hana að log-
svíða í pyngjuna við tilhugsun-
ina um þau útgjöld, sem hrépp-
urinn yrði fyrir, ef svo herfilega
tækist til, að æfi þurfamanns
lengdist að mun eða jafnvel um
þann óratima, sem 10 ár eru. Hún
komst að þeirri djúphyggnu nið-
urstöðu, að þar sem hún hefði
ekki beðið lækninn að lengja líf
þurfamannsins, og htenni væri
ekkert nema fjárhagslegt tjón að
slíku athæfi, þá hlyti læknirinn að
bera það „fjárhagstjón", sem
leiddi af því, að þurfamaðurinn
Iifði lengur en sjúkdómar og
sparnaðargefin örlög leyfðu.
Hreppsnefndin krefst nú þess,
að læknirinn greiði 300 kr. með
þurfamanninum á ári, þar til hann
andast.
Eru engin takmörk naglaskap-
og sviðingsháttar?
Það er alkunna, að það er til-
gangurinn með starfi lækna, að
halda mönnum sem lengst á lífi
og vlð heiLu. Það er og tiigang-
urinn með fálækrastyrk að forða
öreiguin frá því að deyja fyrir
bjargarskort. Hreppsnefndin þessi
lí.ur ber. ýnilega svo á, að henni
beri ekki skylda til annars en að
bjarga þurfalingum írá hungur-
morði, en að öðru leyti sá það
ré ur hennar, að þúrfalingar deyi
svo fljótt, sem unt er, af öðrum
orsökum, og megi enginn grípa
þar inn í rás viðburðeorna. Sting-
yr þelta í stúf við aðra framkomu
refndarinnar, því að hún hefir áð-
ur greitt meðul og sjúkrakostnað
þessa manns. En eftir þessum
hug.unarhætíi sýnist það ekki ó-
mögulegt, að einhver gáfuð
hreppsnefnd fari þess á flot við
stjórnarráðið, að mega lóga þurfa-
mör.num sínum. En hvar er mann-
úðin? Skyldu ekki jafnvel hrepps-
r.eíndir hjá hottentottum og hala-
blámönnum vera skárri en þetta?
Þess skal gelið, að í hreppsnefnd
þessari situr einn fyrr verandi al-
þingismaður. Hvernig skyldi ho:>
um l;öa þar? Eða er hann einn af
átján? Sé svo, þá fer að verða
bezt að athuga þingmannsefni vel
áður en kosið er. Annars má við
ýmsu búást af þinging.
Krafan er komin til sýslumanns,
og sýnist hreppsnefndin ætla að
fylgja henni eftir. Læknum fer að
verða vandlifað hér, ef þessi vit-
leysa hefsí fram.
Kauplækkunartilraun
afstýrt
í Hafnarfirði.
„Edinborgar“-verzlun hefir ís-
töku og frystihús í Hafnarfirði. í
fyrra morgun var byrjuð ístaka á
ístjörninni þar. Fyrst voru verka-
mönnum boðnir 75 aurar um klst.
Þá fékst enginn. Þá voru 90 aurar
boðnir. Þá fengust 16 og byrjuðu
þeir vinnuna. Þá fóru leiðtogar
verkamanna í Hafnarfirði á fund
þeirra og töluðu við þá. Hættu
þá allir vinnu þessari nema 4
menn. Leið svo til hádegis. Eftir
hádegið bættust 2 eða 3 níutíu-
aura-menn við í ístökuna. Þá fóru
leiðtogar verkamanna á fund
manns þess, er stóð fyrir henni.
Sá heiíir Beinteinn Bjarnason.
Voru honum gerðir tveir kostir;
að h.ann léti hætta ístöku þess-
ari eða að iiði yrði safnað og hún
stöðvuð. Var honum gefinn
klukkustundarfrestur tii umhugs-
unar. Þá tók liann eða þefr, er
fyrir kauplækkunartilraun þessari
stóðu, þann kost, að láta hætta ís-
tökunni, og h-efir ekki verið tek-
inn ís þar síðan.
Þannig létu hafnfirzkir verka-
menn ekki kúgast til kauplækkun-
ar. Taxti þeirra er, eins og áður
hefir verið skýrt frá, 1 kr. 20
aurar um klst. í dagvinnu, og er
það sízt of hátt. —
Bæjarvinnan þar er talsverð og
auðvitað unnin fyrir kauptaxta
verkamanna.
Sira iakob Kristinsson
flytur erindi í Nýja Bíó sunnud.
9. jan., kl. 3 e. m.
Efni: Fregnir um nýjan Messias.
— Eftirvæntingin í veröldinni. —•
Félagið „Stjarnan í austri“ og trú
þess, að mikill andlegur leiðtogí
—- mannkynsfræðari — muni fram
koma innan skamms. — Er sú trú
á nokkrum rökum reist? — Með
hverjum hætti kemur hinn andlegi
ieiðtogi? — J. Krishnamurti;
kynni mín af honum. — „Ertu sá,
er koma á, eða eigum vér að
vænta annars?“
Tölusettir aðgöngumiðar á 1
krónu í Bókaverzlun Sigf. Ey-
mundssonar og við innganginn, ef
eitthvað verður eftir.
Spilafífl.
Þegar New-York-borg var enn
næstum óbyggð, eða um það bil,
sem byrjað var að reisa hús þar,
sem hún stendur nú, tapaði maður
nokkur, er þá átti landareignina,
sem hún stendur á, henni í fífls-
spili („Poker“. — „Joker“ þýðir
fífi, enda er fíflsleg' mynd á 53.
spilinu; en nafnið „Poker“ eld-
skörungur). Maðurinn hafði ekki
annað til að spila upp á, en
skemtunin varb honum dýr kvöld-
ið það.
Ólafur Gunnarsson læknir
er veikur og liggur í sjúkra-
húsi.