Bjarki - 15.01.1902, Blaðsíða 3

stofnun, mundi með tímanum mega skifta
Jjyninu í tvennt, það er að segja reiðhesta og
áburðarhesta, og þá fyrst væri hestaræktin í
því horfi, sem hún ætti að vera.
Jeg er þess fullviss, að með þeirri aðferð,
tsem jeg hefi bent á hjer að framan, er hægt
að stækka hestakynið án þess að fá kynböta-j
hesta frá útlöndum, eins og margir þö halda
fram að nauðsynlegt sje, ef kynið eigi að
stækka.
Ef kynbötastofnun yrði sett á fót, ætti hún
að vera í grend við Reykjavík, þvf jeg geri
xáð fyrir, að með tímanum mundi frá þessari
stofnun koma góðir reiðhestar, og af því þar
er helst von um góða sölu á þeim, væri hent-
ast að hafa stofnunina sem næst. Sama er að
segja um sölu á störum áburðarhestum ; þeir
eru keyftir þar hærra verði en annarsstaðar á
landinu, síðan vagnar föru að vera alment not-
aðir.
Jeg tök það fram, að slík stofnun mundi
hafa töluverðan kostnað í för'með sjer, en jeg
þykist þess fullviss, að alþíngi mundi fúslega
styrkja stofnunina, eigi sfður en aðrar stofn-
anir, sem miða að einhverju Ieyti til fram-
fara.
Jeg get ekki betur sjeð, en að mál þetta
væri þess vert, að þvf væri gaumur gefinn,
og að því væri hreyft á þíngmálafundum,
sem vonandi verði haldnir víðs vegar um
landið.
(Fjallk.) D D
Klukkurnar • Seyðisfjarðar-
kaupstað
— O —
»KIukkurnar, já, þær eru fyrir skraddara og
skóara, en ekki fyrir ærlegt fólk«,segja Norð-
menn og Svíar stundum, þegar klukkurnar
eru í ölagi.
En jeg held næstum, að slíkt mætti segja
um klukkurnar hjer f kaupstaðnum. Þeim
ber svo illa saman, að varla nokkur maður
getur verið áreiðanlegur þegar um tíma er að
ræða. 1 að sem t. d. hjá einum er kl. 5 er
hjá öðrum kl. 4, hjá sumum kl. 6, kl. 7 o.
s. frv.
Og Iángverst er þetta í skammdeginu, þegar
öll sólarmerkin bila.
Ekki þarf að rökstyðja það, hve illar afieið-
ingar slíkar tímavillur hafa fyrir samvinnu og
viðskífti manna. Qg ef »tími er peningar*
þá sje jeg ckki betur, en að það mundi borga
sig fyrir bæinn að fá sjer góða klukku, sem
allir gastu sett klukkur sínar eftir.
Vill ekki hin heiðraða bæjarstjórn Seyðis-
Ijarðar gera eitthvað í þessa átt ?
Bæjarbúi.
Veiðar í Austurlöndum.
í austurlöndum drepa menn hákarla, 10 álna
lánga, með bambusteyr. Menn fara að því
á þennan hátt:
Bambusreyrinn er klofinn í fjögra feta láng-
ar fhsar, þumlúngs þykkar; þær eru síðan
yddar og brendar á báðum endum til þess að
oddurinn verði hvassari. Sfðan eru þær vafð-
ar saman, svo að sem minnst fari fyrir þeim
og vafðar í roð eða skinn af fiski. Síðan er
hundi slátrað, þetta látið innaní skrokkinn og
honum svo fleygt í sjöinn. Hákarlinn gleypir
hundinn, en þegar hann hefur melt hann og
allt sem utanum bambusflísarnar er, rjettast
þær í sundur og stfngast út um hliðar há-
karlsins,
Tigrisdýrið drepa menn á þann hátt, að þeir
beingja kjöt á trjágrein hjerumbil 12 fet frá
jörð. Við rætur trjesins strá þeir laufblöðum
sem á er borið fuglalim. Þegar tígrisdýrið
finnur lyktina af ketinu, rennur það á hana og
hoppar í loft upp til að grípa stykkið undir
eins og það kemur auga á það. Við stökkin
festast smátt og sirátt laufblöðin með líminu
neðan í lappir þess, það reynir þá að sleikja
blöðin burtu, en klínir þeim um leið um allt
höfuðið, inn í augu, nasir o. s. frv. Þegar
þetta hefur geingið um stund veltir það sjer
í reiði um jörðina og er þá orðið svo eftir-
tektalaust, að hættulaust er fyrir hvern mann
að gánga að því og drepa það.
Eins og kunnugt er eru ýms dýr notuð til
veiða, svo sem hundurinn fálkinn o. fe. frv.
En að fiskar sjeutamdir sem veiðidýr er óþekkt
í Norðurálfu.
En Kínverjar nota sogfiskinn til veiða. Hann
hefur sogskífu á hnakkanum og sýgur með
henni til sín aðra fiska. Kínverjinn fcstir
járnhring við fiskinn og bindur við hann
streing, sem hann gefur út úr báti. Fiskur-
ínn sveimar svo um, eltir aðra fiska og festir
þá við sig með skífunni. í*egar hann hefur
náð einhverju, er hann teymdur að borði og
herfángið tekið af honum. Sogfiskurinn er
vaninn á að gegna, þegar kallað er til hans.
En til þess að hann geti ekki sjálfur jetið það,
sem hann veiðir, er járnhringursettur um
hálsinn á honum.
Pythonhöggorminn veiða Indverjar þannig:
Gegnum múr er borað mjött gat, 2 þuml. í
þvermál. Við hvert op er bundinn ungur grís
lifandi. Höggormurinn heyrir grísana rýta,
kemur til og gleypir þann sem fyrir verður.
En smágrísinn er ekki meir en einn munnfyllir
hans, hann heyrir þá til hins gríssins hinumeg-
in og skríður inn í gatið, til að ná líka í hann.
Við það þrýstist grísinn, sem hann hefur jet-
ið, aftur eftir skrokknum en stendur fyrir,
svo höggormurinn kemst ekki í gegn. Samt
getur hann komið höfðinu út hinumegin
og gleypir þá grísinn, sem þar er. En þegar
það er búið kemst hann hvorki fram nje aft-
ur, því grísarnir standa fyrir báðumegin og
höggormurinn liggur gegnum múrinn eins og
streingur með hnútum á báðum endum.
Hið merkileastga er það, að ef hlaupið er
strax til og höggormurinn skorinn upp, gcta
báðir grísarnir náðst lifandi.
GötuljÓS. Seyðisfjörður mun vera eftirbátur ann-
ara kaupstaða landsins, Akureyrar og ísafjarðar,
auk Rvíkur, í því, að hafa ekki götuljós. Þó mun
hvergi meiri þörf á þeim, veganna vegna, en ein-
mitt hjer, þar sem ókunnugir hafa í myrkri stund-
um geingið beint í sjóinn inni í miðjum bænum
og af höfuðgötunni. Tað mundi ekki ókleyfur
kostnaður, að setja upp á því svæði nokkra götu-
lampa, og svo annarstaðar þar sem þörfin er mest,
en óþarfi að bíða eftir að veruleg slys hljótist af
Ijósleysinu. Nú sem stendur er aðeins einn götu-
lampi til í bænum, framundan húsi Sig. Johansens
kaupmanns, og hefur hann keyft hann sjálfur og
kostað hann. En ekki er við því að búast að ein-
stakir menn kosti lýsing á götunum. Bærinn á að
gera það. Bæjarmenn eiga allir að segja »verði
ljósc og þá verður Ijós.
Svarfaðardal. 24. nóv. t.: ». . . í sumar var
hjer óvanalega tregt um afla, en í haust hefur
aftur á móti aflast fremur vel. Sumir bátar hafa
þannig feingið um 2,000 fiska i hlut (16,000-20,0000
á skip), en yfirleitt er fiskurinn smár. Barnaveiki
gaus hjer upp á tveim bæjum nú fyrir hálfum mán-
uði, á Ingvörum og Brimnesi, og varð tveim börn-
um að bana, sitt á hvorum bæ. Erekar hefur hún
ekki gert vart við sig enn sem komið er.«
Fæðingarstaðir
Björnsons og Ibsens.
—o —
Björnstjerne fíjörnson lýsir sjáltur fæðíngarstað sín-
um svo:
fíjörgan var fyrrum prestsetur í Kviknepresta-
kalli í Doirafjöllum. fíærinn liggur hátt og einn
sjer. Pegar jeg var lítill dreingur stóð jeg á borð-
mu og horiði niður yiir daiinn eftir þeim sem ijeku
sjer á skautum fram og ai'lur eftir ánai á veturna
eða hjeidu ieiKi þar niðurtrá á sumrin. fíjörgan lá
svo hátt til íjalls, að korn óx þar ekki, og því hef-
ur nú bærinn verió seldur svissneskum manni og
önnur jörð keyi't niðri í dalnum handa prestinum.
Veturinn kom mjóg snemma 1 fíjörgan og þar þótti
hann ekkert góður gestur íreinur en annarstaðar.
Akur.sem tadir minn hafúi verið að reyna að rækta
upp ia oðar er varði þakinn af snjó. Oft kom hríð-
bylur ot'an í heyið nýslegió. En þegar vetraði
að fyrir alvöru, þá varð kuldinn svo mikill, aö jeg
gat ekki tekið á dyrasnerlinum, því iíngurnir fest-
ust við járnið. Faðir minn var ættaóur úr Randers-
firói og því ekki óvanur iiarðviðrum; þó varð liann
oft að hafa grímu t'yrir andlitinu, þegar’ liann fór
til annexíunnar. Par marraði og biast í veginum
þegar einhver kom gángandi og kæmu lieiri, var
allt í uppnámi. Oft lá snjórinn uppundir þak á
íbúðarhúsinu, en útihúsin fóru alveg íkaf.. Snjórmn
jal'naði yíir hæðir, runna og giróingar, Jeg stóð á
borðinu og horfði á skíðamenn bruna otan af hæð-
unum í kríngum okkur og niður í dalinn. Jeg sá
Finna koma með hreindýrasleða ofan úr fjöllunum,
úr Reyráskógnum, halda niður í dalirin og svo upp
aftur framhjá okkur.
Tað er sagt að Kvikndælir sjeu orðnir mann-
aðir og vel að sjer síðan þetta geróist. En þá var
Kvikneprestakall alræmt fyrir menningarleysi. Tað
var ekkr lángt síðau að einn prestui sem þar var
líafói orðió ,.ð bera á sjer hlaðna skammbyssu til
kirkjunnar. Annar hafði einu sinni þegar hann kom
heim frá ivirkju hitt svo á, að allt var Trotið og
bramlað heima hjá honum. Teir, sem þetta höfðu
unnið, höfðu svert sig í t'raman til að þekkjast ekki.
Konan var ein heima og hálídauð af hræðslu þegar
prestur kom. Presturinn, sem var þar á undan
föður mínum, hafði fiúið þaðan og þverneitaði að
koma þángað aftur, hvað sem í boði væri. Svo
hafði sóknin verið prestlaus í mörg ár, þar til faðir
minn — ef til vill þess vegna — hreppti presta-
kallið. Hann var álitinn fær um að stjórna báti,
þótt stormur væri.
Jeg man það enn greinilega, að jeg laugardags-
morgun einn var að skríða á fjórum fótum uppeftir
stiganum til skrifstotunnar; hann var þá nýþveginn
0g svellað yfir tröppurnar. Á. meðan jeg var á leið-
inni heyrði jeg skrölt og ólæti ofanaf skrifstofunni
og þorði ekki annað en flýa ofan aftur. Einn af
áflogamönnum sveitarinnar hafði þá heimsóti. föð-
ur minn og ætlaði að kenna honum sveitarsiðina, en
prestur kvaðst fyrst mundi kenna honum sína.
Maðurinn kom rjett á eftir mjer öfugux niður stig-