Bjarki - 07.03.1902, Blaðsíða 1

Vll5 9
Eitt blað á viku. Verð árg.
borgist fyrir i. júlí, (erlendis
borgist fyrirframV
3 kr.
4 kr
Seyðisfirði, 7» mars
Uppsögn skr ifleg, ógild nema komin
sje til útg. fyrir i. okt. og kaupandi
sje þá skuldlans við blaðið.
1902.
„Trúin á annað
Hverjar ástæður höfum vjer fyrir þeirri tró ?
Fyrirlestur í bindindishúsinu á sunnudaginn
ki. 5 síðdegis. Allif inn boðnir. D. Östlund.
---------------£---------------------
A ] rjo ,*A4- Eftir Matth. Jochumsson. 50
I14JL. au. Fæst hjá bóksölunum.
SMÁPISTLAR.
Eftir Dr. X.
—o —
4. DÓMUR PRESTS UM VANTRÚARMENN
OQ QUÐLEYSÍNQJA.
Það er aimennt, að hikandi menn og hug-
litlir, sem finna að þeir em sjálfir trúarvciiir,
reiðast ákaflega hverju orði, sem aaka kynni
efasemdir þeirra og neyða þá til að hugsa
aivarlega um málið. Vantróarmaður! guðieys-
ingi! hrópa þeir á eftir hverjum sem lætur
aðra meiningu í ijósi en presturinn þeirra.
Stundum eru þetta þraungsýninnar mótmæii
móti gamla sannleikanum, sem að eins birtist
í nýrri og þroskaðri mynd; stundum eru þessi
lastmæli jetin upp eftir öðrum án þess að
mennirnir hafi nokkrahugmyndum hvað þeir eru
að tala, og halda þeir víst, að það sje guði
til dýrðar að úthrópa þannig meðbræður sína.
Jeg heyri ekkert sorglegra en þessar hugsunar-
lausu og heimskulega ákærur manna, sem oft
eiu svo fáfróðir, að þeir þekkja eigi minnsta
greinarmun þeirra hugsanastefna, sem þeir eru
að dómfella. Jeg álít það skyldu hvers krist-
ins manns að taka ekki þátt í slíkum gáleysis-
dómum um menn og málefni, sem þeir oftast
lítii þekkja og eft eiga ekkert ámæli skilið.
(Brot úr prjedikun eftir sr. F. W. Robertson.)
5. ÞETTA KENNUM VJER BÖRNUNUM.
>Án þessarar trúar, sem kölluð
er hin sáluhjáíplega trú, getum
vjer ekki sáluhjálpina öðlast..
Barnalærdómskver Helga
Hálfdánarsonar, gr, 99.
í barnalærdóminum er það kennt skýrt og
skilmerkilega, að þeir einir verði hólpnir, sem
einhverntíma fyrir andlátið fá þá einu sáluhjálp-
legu kristnu trú. Hinir, sem fara á mis við
þessa trú, verða ckki húsvilltir fyrir það, því
þcim er fvrirhugaður staðurinn, hversu góðir
.mean og mætir sem þeir annars hafa verið,
f þeim eilífa eldi, sem búinn er djöfiinum og
árum hans.
Þessu til skýringar er lítil saga.
Stúlka nokkur bar út tvíbura. Nú viidi
svo til, að tveir ferðamenn rákust á börnin og
kom þeim saman um, að hvor skyldi taka sitt
barn og ala það upp. Þeir fóru síðan leiðar ;
sinnar hvor með sitt barn og ólu þau upp sem
sín eigin bórn.
Nú vildi svo óhappaiega til, að annar ferða-
mannanna var Múhamedstrúarmaður. Hinnvar
kristinn. Kristni maðurinn Ijet skíra sitt barn
og kenna því kristin íræði og hina sáluhjálplegu
kristnu trú, en Múhamedstrúarmaðurinn ól sitt
barn upp í trúarbrögðum síns lands, kenndi
því að tigna þann guð, sem er einn og eing-
inn nema hann, kcnndi því að falla 5 sinnum
daglcga á bæn, láta eingan synjandi frá sjer
fara, neyta einskis áfeingis og og íasta Ramad-
hanmánuðinn. Barnið fór þannig á mis við
hina sáluhjálplegu kristnu trú, en þau trúar-
brögð, sem því höfðu verið kennd, hjelt það
vel og varð síðar talinn góður maður og guð-
rækinn.
Þegar kristna barnið dó, tór það auðvitað
til himnaríkis, í skaut Abrahams, en hitt til
helvítis, þar sem óp er og gnístran tanna.
Er ekki svo, lesari góður?
Annaðhvort fór þetta þannig, eða það er
hreinn þvættingur sem í kverinu stendur.
Það er um tvennt að velja.
6. SlfiQÆiM OQ KRISTINDÖMUR.
Það er ölium þeim kunnugt, sem fræðimenn
eru í þeim efnum, að í siðíerðiskenningum
Nýjatestamentisins er ekkert boðorð, sem eigi
bafi verið kennt laungu fyr, einnig, að ýmsar
tegurstu greinarnar eru teknar eftir eldri,
heiðnum rithöfundum. Þetta rýrir ekki gitdi
kenningarinnar, heldur eykur það og sýnir að
hún styðst við álit manna og reynslu almennt.
En að halda því fram, að kristindómurinn hafi
flutt mönnunum ný tt og óþekkt siðalögmál
getur ekki sprottið af öðru en stórvaxinni
fáfræði eða vísvitandi ósannsögli.
(Buckle).
ÍLJr Presthólasókn:
— o-
Oþarfa frjettaburður er það, sem »Norður-
)and« færir lesendum sfnum í 15. tbl. hjeðan
úr Prestbólasókn, að fáeinar hræður hafi neit-
að að lofa presti sínum að húsvitja m. m. Það er
svo margt, sem ritstjórarnir láta fara hjá sjer,
markverðara en það, þó fáeinir bjálfar neiti
presti um að búsvitja, að það virðist hálf-
óviðfeldið að vcra að draga slíkar ávirðingar
fram fyrir almenningssjónir í frjettaskyni. Væri
það gert til þess að brýna fyrir mönnum lög-
hlýðni og sýna fram á, hve ljótt sje að traðka
lögunum f hverju sem er, smáu jafnt og stóru,
þá væri ekki að því finnandi. Eða væri það
notað tilað leiða þessum fáráðumfyrirsjónir fornar
og nýar ávirðingar þeirra við prest sinn og
koma þeim til að sjá að sjer eftirleiðis og
með því móti ijetta undir »hið mikla ogvanda’
| sama verk«, sem blaðið segir prest eiga fyrir
, höndum, »að sefa óíriðarhu^inn og græða
fjandskaparsárin, — þá væri það allrar virðingar
vert. En því er ekki að heiisa. Heldur er blátt
áfiam sagt frá þessum mótþróa eins og það
væri citthvert afreksverk og presti spáð, að
hann muni vfðar »fara líka för.« Rjett eins
og það væri vansi fyrir prestinn, að honum
sjeu gerðar tálmanir í embættisverkum hans.
Ekki bætir það siðleysi þessara fáíræðinga að
laga afglöpum þeirra svona orð, eins og blaðið
gerir, nje rjettir vitund þeirra um hvað rjett sje
og sómasamlegt, heldur fremur hitt. Og þó
vill blaðið að meinsemdir þeirra sjeu græddar,
j eða lætur svo.
j Blaðinu virðist fjandskapurinn hafi fremur eflst
! við það, að prestur hafi byggt út afkirkjujörð-
' inni Katastöðum Sigurðinokkrum Ásmundssyni
j nær áttræðu, örvasa gamalmenni, sem þar
j hafi búið alla sína búskapartíð og væri
! ófús á að fara.« Blaðinu hlýtur að skjátlast
í þessu. Því síra H. hefir ekki byggt neinutn
út eða losað neina jörð úr byggingu. Kata-
astaðir, sem minnst er á, er ekki kirkjujörð
heldur hjáleiga staðarins, og hefir vitaskuld
| verið laus úr ábúð síðan brauðið var cndur-
í veitt, ásamt staðnum.
Afskifíi síra H. af hjáleigunum efu ekki
önnur en þau, að hann ljet Sigurð þennan
vita, að honum, Sigurði, yrði ekki veitt ábúð á
hjáleigunni í næstkomandi fardögum, er . hann
tæki aftur við staðnum, og er orsökin til þess
sú, að Sigurður tók upp á því síðustu árin
sem síra H. bjó á Presthólum, að sýna hon-
um ýmisskonar meinhægni í sambúðinni. Þá er
óhætt að geta þess, að örvasa áttræðaða gam-
almertnið »þarf ekki jarðnæðis við, því hann er
fyrir laungu hættur að búa og sonur hans
tekinn við, þó karlinn sje talinn fyrir. En
þessum syni hans bauð síra H. hjáleiguna jafn-
framt með öllum sömu kjörum og faðir hans
hefði haft, að því einu viðbættu, að honum yrði
stránglega bannað að setja inn gripi staðar-
haidara, eða að reka þá eða íje til óþekktar
fyrir honum eða sýna honum meinhægni í
nokkru. Sigurðar sonur vildi ekki ganga að
þessu og eftir því að dæma er þeim feðgum
víst ofboð óljúft að fara. Að nokkur hafi
þykkt þetta við prestinn eða láð honum það
er alveg staðlaust rugl, sem nærri má geta.
Nær væri nú ritstjórunum að láta síraH. hlut-
lsusan,heldur en að bera út um hann tilhæfulaus-
ar ófrægðarsögur af þessu tægi sem nú er
sýnt eður öðru; og vorkunnarlaust ætti þeim
að vera að foiðast þær, því þeim má vera
vel kunnugt, hve sumt fólk hjer er óvandað
sjer, að minnsta kosti til munnsins. Það er
löstur, sem virðist hafa leingi legið hjer ísókn,
því í byrjun nýliðinnar aldar (1802) átelúr hinn