Bjarki - 02.04.1902, Qupperneq 1

BJARK
VII, 12.
£itt blaö a viku. Verð árj>.
borgist fyrir i. júlí, (erierxlis
borgist fyrirframi.
3 ki.
/i kr
Seyðisfirði, 2. apríl.
Uppsögn skrifleg, ógild nema komin
sje til útg. fyrir i. okt. og kaupandi
sje þá skuldlaus við blaðið.
1902.
Verzlunarmannafjelagið
heldur fund föstudag 4. apríl kl. 81-/2 e. m.
B
rúkuð íslensk frímerki kaupir
f’ór. B. f’órarinsson.
P
rentsmiðja Seyðisfjarðar leysir at
hendi alls konar prentun vei og
vandlega. Verkið ódýrt. D. ÖstlUHd.
DOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
Svar framfaraflokksins uppá
konúngsboöskapinn.
— o —
11. febr. ritaði framkvæmdarnefnd framfara-
flokksins ráðgafa íslands svohljóðandi brjef:
»Með síðustu póstskipsferð frá Kaupmanna-
böfn höfum vjer meðtekið hinn rnjög eftirþráða
allrahæsta boðskap til íslendinga, útgefinn 10.
f. m. um stjórnarbótarmál vort, og segir þar
svo, að stjórnarskrárfrumvarp það er samþykkt
var á siðasta alþingi muni hljóta konunglega
staðfestingu, ef það verður samþykkt af nýu
alþingi óbreytt, og í annan stað, að lagt muni
verða af stjórnarinnar hálfu fyrir aukaþing það
er saman kemur í sumar stjórnarskrárfrumvarp,
er auk stjórnarskrárbrey tinganna í alþingisfrum-
varpinu hafi ennfremur þau fyrirmæli að geyma,
að ráðaneyti Hans Hátignar fyrir Island skuli
eiga aðsetu i Reykjavik.
Ut af þessu, og í sambandi við brjef vort
til yðar excellence frá 6. des. f. á. leyfum
vjer oss hjer með fyrir hönd framfaraflokksins
Og sem stjórn hans allra virðingarfyllst að
láta í Ijósi við yðar exellence, að stjórnar-
skrárfiumvarp það er stjórnin ráðgerir, þar sem
er i öllu verulegu orðið við óskum jieim, er
hram komu í allra þegnlegustu ávarpi til kon-
ongs frá efri deild ajþingis, mun hafa öfiugt
fylgi flokksins, utan þings oginnan, og að vjer
rounum af fremsta megni leitast við að styðja
þau úrslit stjórnarbótarmálsins, sem stjórnin
samkværot konúngsboðskapnum setur sjcr lyrir
að fá framgeingt.
Með því að konúngsboðskapurinn kom ekki
hingað til lands fyr en 25. f. m. er ekki enn
feingin vitneskja ujm undirtektir undir harin,
nema frá litlum hluta landsins. En eftir frjett-
Uro þeim sem þegar hafa borist og ettir þeirri
þekkingu, er vjer höfum á landsbúum, erum
vjer í eingum efa um, að oss er óhætt að full-
yrða það við yðar exellence, að það sem vjer
höfum afráðið sem stjórn framfaraflokksins um
»fstöðu vora í stjórnarbótarmálinu, muni hljóta
samsinni og fylgi mikils meirihluta landa vorra.«
Til flokksbræðra vorra.
~-0 —
Svo heitir ávarp, sem framkvæmdarnefnd
framfaraflokksins hefur gcfið út. Eftir að hafa
skýrt frá konúngsboðskapnum og greininni, sem
honum fylgdi í »Dannebrog«, segir þar svo:
Samkvæmt konúngsboðskapnum, sem ein-
gaungu ræðir um stjórnarskrármál vort, verður
oss á aukaþinginu í sumar boðið tvennt, sem
ætlast er til að vjer kjósum um, að öllu leyti
með fullu frelsi, sem sje stjórnarskrárbreytingar-
frumvarp síðasta alþingis, sem konúngur heitir
að staðfesta, ef það aftur nær samþykki
þingsins, og stjórnarskrárbreytingarfrumvarp,
sem af hálfu stjórnarinnar muti verða lagt fyrir
I þingið, og auk ákvæða stjórnarskrárfrumvarj s
I síðasta þings enn frernur á að hafa það ákvæði,
I að stjórnarráðið fyrir Island
| s k u li s i t j a í Reykjavík.
| Af greininni í »Dannebrog« sjáum vjer, að
j eigi muni verða tekið í mál af stjórn vorri að
j sinna kröfum af vorri hálfu um, að hjer sje
I sett á fót iandstjórn rneð landstjóra og ráð-
I gjöfum, cins og vjer fórum fram á á árunum
j 1881—1894, og eins og vjer höfum farið fram
j á í brjefi voru til ráðgjafans 6. des. f. ár. —
j Spurningin er því fyrir oss eingaungu sú,
i hvort vjer eigum að halda fast við stjórnar-
j skrárbreytingarfrumvarp það, sem samþykkt i
j var í sumar er leið, eða vjer cigum að haliast
að hinu væntanlega frumvarpi stjórnarinnar,
? sem inniheldur það eitt ákvæði fram yfir hitt
; frnmvarpið, að stjórnarráðið skuli sitja í Reykja-
j vík. Hvort frumvarpið sem þingið samþykkir,
verður staðfest af konúngi.
i Verði búsetii ráðgjafaos I.jer svo fyrir kornið,
eftir hinu væntanlega frurnvarpi stjórnarinnar,
að hagsmumim vorum í Kaupmannahiifn
verði fyllilega borgið, viljum vjer sem ritum
undir brjef þetta, fremur hallast að þessu
frumvarpi svo sern því, er þá muni veita oss
■ rífari sjálfsstjórn en hitt frumvarpið, hafi alla
, kosti frumvarpsins frá síðasta þingi og búsetu-
í ákvæðið að auki, en sje laust við alla þá ann-
j marka og galla, sem fylgdu búsetuákvæðunum,
j er þau voru borin fram á þingi í suma’- og
j gerðu þau þá aiveg óaðgengileg. Eftir þessu
I frumvarpi verður ráðgjafinn e i n n milliliður
j milli konúngs og alþingis; eftir því ber ráð-
I gjafinn e i n n ábyrgð á stjórnar-athöfninni;
: ráðgjafavald og ráðgjafaábyrgð verður óskift;
j ráðgjafirn hefúr eingan umboðsmann í Kaup-
j mannahöfn, er þar geti farið með vald hans,
nema því aðeins að vjcr heimilum það með
sjerstökum lögum. l’etta er allt í samræmi
við st'órnarskrárbreytingarfrumvai p síðasta al-
: þingis; en svo á það enpfremur að verða
ákveðið með frumvarpinu, að ráðgjafinn sje
hjer búsettur, og vciti stjórnarframkvæmdinni
hjer forstiíðb. Ákvæði þetta hefur eigi verið
tekið upp í stjórnarskrárbreytingarfrumvörpin
á undanförnum þingum, vegna þess, að vjer
óttuðumst, að stjórn vor mundi eigi vera fáan-
leg til að samþykkja það, samkvæmt því sem
sagt er í konúnglegri auglýsingu 2. nóv. 1885
og ráðgjafabrjefi 29. mai 1897. Nú er oss
tjáð að fáanlegt sje af hálfu stjórnarinnar, að
ráðaneytið sje búsett hjer á landi án þess að
nokkrir annmarkar fylgi því, og þykir oss þá
rjettast að taka því, sje annars um allt tryggi-
lega búið.
I ritstjórnargreininni í »Dannebrog« cr sagt,
að ef vjer álítum það æskilegt fyrir oss að
hafa stjórnarskrifstofu í Kaupmannahöfn, þá
muni ei af Dana hálfu haft á móti því, að hún
verði kostuð af ríkissjóði. Af þessu sjest það,
að það er ætlast til þess að hinn svo kallaði
»íslenski kontór« í Kaupmannahöfn verði lagður
niður, og að vjer ráðum því sjálfir. h v o r t vjer
höfum umboðsmann eða fulltrúa að staðaldri
í Kaupmannahöfn, hvern vjer höfum þar sera
umboðsmann fyrir oss, og hvernig vjer
hogum stöðu hans þar. Með þessu móti ráð-
um vjer þá til fullnustu sjermálum vorum,
bæði hjer á landi og í Kaupmannahöfn.
Vafalaust mun nokkur kostnaðarauki verða
samfara þessu breytta stjórnarfari; en bæði er
það, að vjer hyggjum, að hann þurfi eigi.að
verða mjög verulegur, og svo megum vjer eigi
láta oss í augum vaxa að kosta einhverju til
þess að lá hagfellt stjórnarfyrirkomulag; en að
sjálfsögðu á hver þjóð að kosta sína stjórn
innanlands.
Samkvæmt því er vjer hjer höfum sagt,
munum vjer hallast að frumvarpi þvf til
stjórnarskrárbreytingar, sem samkvæmt kon-
úngsboðskapnum mun verða lagt fyrir næsta
aukaþing af hálfu stjórnarinnar, svo framarlega
sem nefnt frumvarp verður í fullkomnu sam-
rænri við það sem bjer er tekið fram og við
konúngsboðskapinn og margnefnda grein í
blaðinú »Daanebrog«, sem vjer munum eigi
þurfa að efa. Og viljum vjer hjer með leggja
það tii, að allir flokksmenn vorir taki þcssa
sömu stefnu.
Keykjavík og Bessastuðum 28. jan. 1902.
Kristján Jónsson. Björn Jónsson.
Björn Kristjánsson Jens Fálssonf
(eftir fjarv. umboði). ,
Skúli Thoroddsen.
frngkosningarnar.
— O —
þær fara nú að nálgast og hreifíngar eru að
vakna í þá átt að hafa áhrií á þær. í’að er
því mál ti) komið að blöðin taki þær til al-
varlegrar íhugunar.
Fyrst og íremst er þá að gera sjer Ijóst,