Bjarki - 16.05.1902, Side 1

BJARKI
V1L20.
Eitt blað á viku. Verð árg. 3 kr.
borgist fyrir 1. júlí, (erleudis 4 kr
borgist fyrirfram).
Seyðisfirði, 16. maí.
Uppsögn skrifieg, ógild nema komin
sje til útg. fyrir i. okt. og kaupandi
sje þá skuldlaus við blaðið.
1902.
F
yrirlestur'.
bindindishús
inu hvítasunnu-
dag kl. 7 síðdegis. Allir innboðnir.
D. Östlund.
Auglysing
um
póstferðir árið 1903
Með því að allar póstferðir á landinu verða
lausar um næstu áramót, er skorað á alla þá,
sem kunna að vilja takast á hendur póstferðir
árið 1903, að senda hingað fyrir i. júlí þ. á.
lægsta boð, sem þeir vilja gera f ferðirnar.
í boði í aðalpóstferðir skal sjerstaklega tekið
fram, hve mikið hlutaðeigandi vill hafa fyrir
flutning á einum hestburði, eða 120 pundum,
í hverri ferð, og hve mikið fyrir flutning á
hverjum hestburði þar fram yfir.
í boði í aukapóstferðir skal hlutaðeigandi
taka fram, hve mikið hann vill fá fyrir flutning
á 40 punda þúnga í hverri ferð, og hve mikið
fyrir hvert pund þar fram yfir.
Póststofan í Reykjavík 14. apríl 1902.
SlQURÐUR BRIEM.
Fiskiskip til sölu.
Vegna þess að verslunarsamband okkar hr.
Thorst. Bryne í Stafanger er nú upphafið, þá
kunngjörist listhafendum hjer með, að fiski-
kúttarar okbar, »Ruth< og »Esther«, sem jeg
keyfti á uppboði Garðarsfjelagsins sfðastl. haust,
verða seldir í sumar.
Skipin eru í ágætu standi. »Ruth« —
(áður »Vesper«) er 95,80 smálestir að stærð
brúttó, netto 66,90 smál. »Esther«, — (áður
G. I. C.) er 83,27 smál. brúttó. en 61,48
netto.
Skipin aíhendast kaupendum um lok seft-
embermánaðar í haust, annaðhvort hjer eða í
Reykjavík.
Lysthafendur snúi sjer til mín
Seyðisfirði 12/5 1902.
Sig. Jóhansen.
fessi auglýsíng óskast birt tvisvar sinnum í blöð-
unum ísafold, Arnfirðing og Norðurlandi.
Slsr. Johansen.
Komið og skoóið
kjólatauin í pöntuninni áður en þið kaupið
dýru verði Ijelega og legna dúka frá Þýska-
landi. Þau eru unr.in úr valdri íslenskri ull,
fögur á að líta; nýjustu litir og gerð og hvergi
eins ódýr eftir gæðum.
Bánkamálið.
Verslunarmannafjelag Seyðisfjarðarkaupstaðar tók
bánkamálið til meðlerðar á fundum sínum f vetur.
Kaus fjelagið 4 menn í nefnd til að íhuga málið og
koma fram með álit um það. Þetta er 1
Álit nefndarinnar.
Vjer erum samhuga um, að öflug peninga-
stofnun í landinu, sem fullnægi lánsþörfum
landsmanna, sje hið mesta nauðsynjamál þjóð-
arinnar. Landsbánkinn, eins og hann er nú,
er alls ónógur, þareð hann hefur svo lftið
fjármagn, að vart nægir Reykjavík og nágrenn-
inu, hvað þá öllu landinu.
Til þess að allt landið geti haft veruleg not
af peningastofnun, verður hún að vera svo öflug,
að hún að minnsta kosti geti haft eitt útibú
í hverjum landsfjórðúngi, er hafi nægilegt fje
til útlána. en þar til því verður komið í fram-
kvæmd, væntum vjer eingra verulegra framfara
í atvinnuvegum vorum.
• Auðurinn er afl þeirra hluta, sem gera skal.«
Ef vjer eigum einga peninga sjálfir, og oss
er varnað að afla oss þeirra með lánstrausti
voru, getum vjer ekkert gert nema saxað í
sama farið ; eingu breytt, þó f mesta ólagi sje,
og eingum fyrirtækjum á fót komið, hversu
arðvænleg sem þsu kunna að vera. Sjálfs-
eignarbóndinn verður ár eftir ár að höggva
utan sömu þúfurnar, af því að hann getur ekki
feingið peningalán til kaupgjalds handa verka-
mönnum, er hann þyrfti að taka til að sljetta
túnið sitt. Sjómennirnir hjer á Seyðisfirði og
víðast hvar á landinu verða að róa á opnum
bátum út í hafsauga til að sækja fiskinn, og
nú á síðustu árum hefur það ekki einu sinni
dugað. Við þetta verða þeir að lifa og deyja,
þó flestra reynsla sje sú, að það borgi sig ekki.
Færeyingar og Frakkar hafa stóran flota af
þilskipum við fiskiveiðar á svæðinu frá Data-
tánga að Lánganesi. Vjer vitum og sjáum að
þeir moka auðnum upp úr sjónum, en höfum
sjálfir ekkert, pví oss vantar hagstæð lán til
að koma upp þilskipum og komast út á mið
til þeirra. Kaupmenn vorir, hversu efnaðir og
áreiðanlegir sem þeir eru, verða að skiíta við
lítt kunni umboðsmenn, og láta allar vörur
sínar gánga gegn um höndur þeirra, þótt þeir
viti, að þeir stórskaðist á því. þetta er gamli
mátinn, og hann verða Islendirgar að hafa.
Aðrar verslunarþjóðir eru ha.*ttar við hann, því
þar hefur kaupmannastjettin kost á peninga-
lánum og því greiðár götur beint að markað-
inum.
Af ófullnægjandi peningastofnun stafar það
aðallega, að framleiðandinn fær ekki peninga
fyrir það, sem hann framleiðir. Verkamaður-
inn fær ekki peninga fyrir vinnu sína. Í5ví
eru öll viðskifti manna á milli svo þvinguð og
| bundin. Óskilsemi og kæruleysi í viðskiftum,
j sem allir viðurkenna að er eitt af vorum
j verstu meinum, mun að vorri hyggju mikið
I hverfa þá er peningamálum þjóðarinnar verð-
i ur komið í gott lag.
Peningarnir eru skilyrði fyrir öllum verkleg-
um og vísindalegum framförum. Að eins með
því að hafa peninga getum vjer fjötrað afl
j fossanna og látið þá hjálpa oss til að auka
1 framleiðsluna og ljetta erfiði mannanna.
Landið geymir mikil auðæfi í skauti sínu, en
það þarf að yrkja það og til þess verður
að hjálpa með haganlegum lánum. Peningarnir
einir geta breytt forarflóum, móabörðum og
melum í sáðreiti, tún og akra. Peningar að-
eins geta veitt oss aðgáng að heimsmarkað-
j inum, og þá fyrst er vjer höfum peninga munu
j rætast orð skáldsins, er segir: »Er íslensku
j kaupförin sigla um sjá«. T’á fyrst getum vjer
gert oss von um að íslenskur varningur verði
fluttur á íslenskum skipum af íslenskum mönn-
um.
Vjer verðum því að álíta, að ekkert mundi
eins efla atvinnuvegi vora og framfarir allir,
eins og að fá öfiuga peningastofnun í hvern
landsfjórðúng.
1 A síðustu árum hafa peningavandræðin verið
svo tilfinnanleg, að það er orðinn almennur
vilji og krafa þjóðarinnar að sem fyrst yrði
ráðin bót á því. Hefur því mikið verið ritað
og rætt um málið, og tvö síðustu þing hafa
| haft það til meðferðar, en hitt hetur menn
; greint á um, á hvern hátt hnúturinn yrði
j heppilegast Ieystur, eða hvaða vegur væri
| hinn besti og landinu til mests gagns. Sumir
j hafa haldið því fram, að eini vegurinn væri að
! stofna hlutafjelagsbánka, og hafa tveir danskir
j auðmenn boðist til að útvega fje til þess og
koma honum á fót, gegn því að landsbánkinn
j yrði lagður niður og þeir feingju seðlaútgáfu-
j rjettinn í 30 ár gegn 2 — 3000 króna árstillagi
til landsjóðs, og væru auk þess undanþegnir
öllum gjöldum til hins opinbera. Aftur eru
aðrir sem vilja að landið taki lán og gefi út
innleysanlega seðla og stækki þannig landí-
bánkann, svo að hann fullnægi viðskiftaþörf-
inni.
Vjer höfum nákvæmlega hugleitt og rætt
báðar þessar aðferðir, og höfum sannfærst um
að æskilegasta aðferðin sje sú, að efla lands-
bánkan með gullláni.
Vjer erum þess fullvissir, að landið getur
feingið svo mikið Ián, sem það vill og þarf,
og vjer álitum, að vextir af því mundu í hæsta
lagi verða 4%. Peningar eru ekki dýrir nú
sem stendur og því all-hentugur tími til að
taka lán. Fjárhagur landsins er svo góður, að
það getur gefið svo góða tryggingu, að eingin
ástæða er til að ætla að það geti ekki feingið
lán með góðum kjörum.