Bjarki - 13.08.1902, Blaðsíða 3
BJ ARKl.
Frá alþíngi.
—o—
Albíngi sett.
Eins og til stóð, var alþingi sett 26. f. m.
á hádegi. Þíngmenn söfnuðust saman í al-
þíngishúsinu og geingu Jjaðan í kirkju. Þar
prjedikaði sjera Eggert Pálsson á Breiðabólstað,
og hvatti til einíngar og friðsamlegrar sam-
vinnu.
Síðan var geingið til alþíngishússins aftur
og las landshöfðíngi þar upp svo hljóðandi
Boöskap konúngs til aibínsris.
Eins og boðið er í allrahæstum boðskap Vorum
til íslendinga, dags. 10. janúar þ. á., verður af stjórn
Vorri lagt fyrir alþingi frumvarp til laga um breyt-
ing á stjórnarskrá um hin sjerstaklegu málefni ls-
lands 5. jan. 1874, og er það ósk Vor, að gjöra með
því Vort til þess, að stjórn þessara mála geti í svo
fullum. mæli. sem auðið er vegna einingar og óhult-
leika ríkis Vors, fengið aðsetur í landinu sjálfu, og
hin æðsta stjórn þess með því komist í nánara og
innilegra samband við þjóð og þing en unt er með
því fyrirkomulagi, sem nú er.
Vjer viljum þó eigi, að það, að stjórn Vor lætur
leggja þetta frumvarp fyrir alþingi og eigi frum-
varp það til breytinga á stjórnarskránni, er þingið
samþykkti í fyrra, verði skoðað sem meðmæli með hinu
fyrgreinda frumvarpi fram yfir híð síðarnefnda. Með
frumvarpi því, er lagt verður fyrir alþingi af lands-
höfðingja Vorum fyrir hönd stjórnar Vorrar, er það
tilgangur Vor, að bjóða þá fullkomnun á frumvarpi
því, er sainþykkt var í íyrra, setn Vjer höfum ástæðu
til að ætla að vera muni kær Vorri íslensku þjóð,
en það er einmitt ásetningur vor að iáta alþingi með
öllu sjálfrátt um, hvort þessara tveggja frumvarpa
það kýs heldur.
Uin ieið og Vjer nú látum þá ósk í ljósi, að
starf þingsins aö þessu mikilsvarðandi máii, sem
inikill hluti af tíma þess, kröftum og áhuga nú árum
saman hefir gengið til, megi í ár bera ávöxt Oss til
gleði og til blessunar fyrir þjóð og land, heituin Vjer
með innilegustu óskum um framtíð islands alþingi
Voru hylli Vorri og konnnglegri mildi. 1 »/6 1902.
Síðan lýsti landshöfðíngi alþíngi sett, og
var svo hrópað nífalt húrra fyrir konúnginum,
eins og venja er til.
Prófun kjörbrjefa
Undir forustu aldursforseta skiftist svo þíngið
í tvær deildir, til að prófa kjörbrjef þíng-
manna. Engin kæra hafði fram komið yfir
kosníngunum Og voru þær úrskurðaðar góðar og
gildar. Að sönnu varð talsvert þras út af
kosníngunum í ísafjarðarsýslu, og er þess get-
ið nánar á öðrum stað hjer í blaðinu.
Embættismanna-kosnínzar
Forseti sameinaðs þíngs var kosinn sjera
Eríkur Briem (32 atkv.) og varaforseti Júlíus
Uavsteen (32 atkv.). Skrifarar sameinaðs
þíngs: Hannes Þorsteinsson (21 atkv.) og
Lárus Bjarnason (19 atkv.).
Til efri deildar voru kosnir: Guttormur Vigfússon 34 atkv.
Guðjón Guðlaugsson .... • 34 —
Jósafat Jónatansson .... ■ 34 —
Sjera Sigurður Jensson . • 34 —
— Eggert Páisson ■ 33 ■
Skúli Thoroddsen .... . 18 —
Forseti í efri deild: Árni Thorsteinsson (11
atkv.)
Varaforseti: Guðjón Guðlaugsson (6 atkv.).
Skrifarar: Sjera Sig. Jensson (10 atkv.) og
sjera Eggert Pálsson (10 afkv.).
Forseti neðri deildar: Kl. Jónsson (í e. hlj.)
Varaforseti: Sjera Þórh, Bjarnason.
Skrifarar: Sjera Árni Jónsson
Jón Magnússon.
Stjóriiarfrumvörp, lögð fyrir aukaþíngið.
Stjórnin leggur þessi 8 frumvörp fyrir þíngið :
1. Stjórnarskrárfrumvarpið, sem birt var í
síðasta tbl. Bjarka.
2. Frv. til laga um sðttvarnir.
3. Frv. til laga um síldarnætur.
Þetta frv. þljóðar svo:
1. gr. Þegar fiuttar eru síldarnætur utan-
ríkis að híngað til lands, skal skýra lögreglu-
stjóra frá því. Þegar síldarnætur hafa verið
notaðar við veiðar, má ekki flytja þær aftur
frá landinu.
2. Brot gegn akvæðum I. greinar varðar
sektum frá 50 til 500 kr. Með mál, er af þessu
rísa, fer sem um almenn lögreglumál.
4. Frv. gegn botnvörpuveiðum. Líkt því,
er síðasta þíng hafði til meðferðar.
5. Frv. um viðauka við veðdeildarlögin 12.
jan. 1900. Ætlast er til, að veðdeildin verði
aukin um 200 þús. kr.
6. Frv. um breytíng á lögum 13. sept. 1901
um tilhögun á löggœslu við fiskiveiðar í Norður-
sœnum.
7. Frv. um breytíng á lilutafjelagsbánkalög-
unum frá 7. júní þ. á. (Þetta frv. er að eins
leiðrjettíng á prentvillu, er orðið hafði í lög-
unum.)
8. Frv. tilfjáraukalaga fyrir árin 1902-1903.
25000kr.viðbót til Lagarfljótsbrúarinnar og 1000
kr. til svífferjunnar,beðið um 500 kr. til verkfróðs
manns, til að kynna sjer mælíngu skipa, og 500
kr. handa J. Sveinssyni í Rvík fyrir að semja
áætlun um byggingu landsspitala.)
Þíngnefndir.
Stjórnarskrármálið'. Guðl. sýlum., Sig, Stef-
ánss., Ól. Briem, P. Jónsson, H. Þorsteinsson
og Lárus Bjarnason.
Sóttvarnir: Ari, Stefán í Fagrask., Björn
sýslum., Sighvatur, Jón Magnússon, Þorgr.
læknir og Þórður Thoroddsen.
Botnvörpumál. J. Havsteen, Kr. Jónsson,
Sk, Thoroddsen.
Veðdeildarlögin: Sr. Eiríkur Briem, sr.
Eggert Pálsson, sr. Sig. Jensson.
Löggœsla við fiskiveiðar í Norðursjónum:
Jósafat, Guðjón og J. Havsteen.
Bánkalaga-ritvillunefnd: Bj. Kristjánsson,
sr. Þórhallur, Þ. Thoroddsen, Lárus og Tryggvi.
Fjáraukalaganefnd: Stefán kennari, Bj.
Kristjánsson, sr. Árni, Hermann, sr. Magnús
Andr., Tryggvi og Ó. Davíðsson.
Erindi frá binsmönnum.
Afnám gjafsóknarrjettar embœttismanna: Sk.
Thoroddsen flytur frumv. um að emb.mönnum
sje ekki gjört að skyldu að hreinsa sig með
___________________________________________3_ _
dómi af ærumeiðandi sakargiftum, — vill að
allir standi þar jafnt að vígi. (Nefnd: Skúli,
sr. Eggert og E. Briem).
Brú á Jökulsá í Axarfirði: P. Jónsson og
sr. Árni bera fram frumv. um að varið verði
50000 kr. úr landssjóði til brúargjörðarinnar,
en N-þingeyjarsýsla og A-amtið annist gæslu
og viðhald brúarinnar. Nefndin í þessu máli
(sr. Árni, Tryggvi, Hermann, St. kennari, Ó.
Davíðsson, M. Andrjesson og B. Kristjánsson)
leggur til að frv. verði samþykkt.
Löggilding verslunarstaða: Farið fram á að
löggilda Flatey á Skjálfanda (flm. : P. Jónsson
og sr. Árni) og Óshöfn við Hjeraðsflóa (flm.:
Jón frá Sleðbrj. og Ó. Davíðsson).
Leynilegar kosningar: B. Kristjánsson og Þ.
Thoroddsen eru flutn.menn frumvarps þessa.
Við 1. umræðu í n. d. 31. f. in. var frv. tek-
ið vel af öllum. Sumir höfðu það helst á
móti því, að tekin eru upp í frv. ákvæði um
kjördæmaskiftingu, töidu að það mundi tefja
málið, og kváðust flutningsmenn fúsir á að
sleppa þeim ákvæðum.
Nefnd í því máli: B. Kristjánsson, H. Þor-
steinsson, Hermann, E. Benediktsson og sr.
Árni.
Jafnvel þó að frumvarpinu væri þannig vel
tekið í fyrstu, eru þó afdrif þess talin tvísýn.
Samgaungumál: Sr. Þórhallur ber fram
þingsál. till. þess efnis, að skora á stjórnina
að undirbúa allt samgaungumálið á sjó sem
rækilegast fyrir næsta þing, og útvega ákveð-
in tilboð um að halda uppi gufuskipaferðum
milii íslands og annara landa og hjer innan-
lands.
Stofnun brunabótafjelags r Ól. Briem og St.
kennari flytja frv. um það efni. Er vonandi
að það mál nái framgangi á þingiriu, þar sem
hin erlendu brunabótafjelög þreingja svo mjög
að kostum þeirra er við þau skifta.
Kjörgeingi kvenna: Sk. Thoroddsen flytur
enn frv. um kjörgeingi kvenna í sveita- og
safnaðarmálum, sem hann hefur borið fram
á undanförnum þingum.
Vinnuhjú og daglaunamenn : Guttormur ber
fram sama frv. um þetta etni, er dagaði uppi
á síðasta þingi.
Landbúnaðarlöggjöfin: Sr. Þórhallur, sr.
Sig. Stefánsson, Guðlaugur og Björn sýslu-
menn, vilja að skipuð verði nefnd til að íhuga
landbúnaðarlöggjöfina.
Fjárkláðamál: Þingmenn Skagf. og sr. Arni
vilja fela nefnd að íhuga fjárkláðamálið og
gjöra tillögur til algjörðrar útrýmingar kláð-
anuin.
Þráðlaus rafmagnskeyti: Guðl. sýslumaður
og 5 aðrir framfaitifiokksmenn leggja til að
kosin sje 5 manna nefnd, til þess að íhuga
ofangreint mál og gjöra tillögur um það.
Afnám lausafjár-framtals: Guðl. sýslum.
og Ó. Briem flytja frv. um afnám lausafj. tí-
undur og hækkun ábúðarskatt upp í 4/5 al. af
hverju hndr. ■— Prestum sje greiddar úr land-
sjóði tekjur af lausafj.tíund, dagsverkum og
offri, eftir meðaltali tekjugreina þessara síð-
ustu 10 ár. —• Tekjur kirkna af lausafj.tíund
jafnist niður á gjaldendur.
Dómaskipan: Lárus sýslum- ber fram til-
lögu um skipun nefndar til að íhuga dóma-
skipun, aðgreining dómsvalds frá ákæruvaldi;
1