Bjarki - 14.11.1902, Qupperneq 4

4
B J A R K I.
Cil kaupenda 2>jarka.
Kaupendat Bjarka nœr og jjœr áminnast
vinsamlega um að borga blaðið.
Sjerstaklega skal hjermeð skorað á þá, sem
einga grein hafa gert fyrir andvirði blaðsins
síðan eigendaskifti urðu að því, um nýár 1901,
að gera þetta eigi síðar en um nœstu áramót.
Brjef þessu viðvíkjandi sendist til eiganda og
ritstjóra blaðsins,
ÞORST. GÍSLASONAR■
guðinn Kínóhringan skríðandi, og út úr hinum
endanum skreyddist gyðjan Sínemunda, Og
þau settu sig samhliða á steininn. Og allt í
kring um þau var ekkert annað en myrkur og
tómleiki. Þá mælti Kínóhringan við Sínemundu
og skýrði henni frá þeirri fullkomnun, sem
hann hefði í hyggju að skapa, heim án allra
galla, þar sem hamingja, ánægja, heilbrigði,
friður og allsnægtir ættu að ráða og ríkja, og
ekkert illt skyldi þar ná að festa rætur. Og
Sinemunda hlustaði á orð hans og ljet í ljósi
aðdáun sína og, eins og konum er títt, mælti
hún þýð lofsyrði til að þóknast honum.
En áður en Kínóhringan byrjaði á sköpun-
arverkinu, stóð hann upp af steininum og bað
Sínemundu að bíða þar til hann kæmi aftur;
hvarf hann síðan út í geiminn til að rannsaka
eiginleika hans. — En um leið og hann fór
burtu, kviknaði hið illa í hjarta Sinemundu,
konu hans. Fyrst og fremst særði það hana,
að Kínóhringan hafði einúngis talað um sínar
fyrirætlanir og þau miklu verk sem hann ætl-
aði að framkvæma; og í öðru lagi vakti sú
spurning fyrir henni, hversvegna hún ætti að
vera honum undirgefin, þau hefðu þó bæði
komið úr steininum lánga og mjóa. Gröm í
geði yfir hinu þóttafulla látbragði hans, reyndi
hún að hugsa sjer einhver ráð til að hefja
köllun sína til virðingar, og allt í einu datt
henni það í hug, að hún skyldi sjálf skapa
42
væru myndir af einglum drottins, en örvarnir, sem
þeir sendu frá sjer, hjelt hann væru tákn reiði guðs.
Menn dáðust almennt mjog að töflunni, en prestur
átti oft bágt með að verjast brosi þegar hann sneri
að altarinu og sá allar Amorsniyndirnar bendá bog-
unum móti sjer.
Það var ákveðið, að hvert heimili skyldi leggja
sjer til bekk í kirkjuna; bekkina skyldi merkja og
þeir síðan vera eign þeirra sem i fyrstu lögðu þá til.
Pjetur í Haga hafði einnig látið smíða sjer kirkjubekk
og mála nafn sitt á harín með stórum stöfum. Og
fyrir ioforð um smágreiða síðarmeir hafði hann feing-
ið leyfi kirkjustjómarmannanna til að setja hann þar
sem mest bar á honum, fast við predikunarstólinn.
Nú leið að hinmn mikla degi, þegar vígja átti
kirkjuna. Pjetur í Haga sat einn á bekk sínum í
bestu skartklæðunum, sem hann átti til, og horfði á
prestinn með drembilegum svip. Prestur leit hvasst
til hans, nam staðar sem snöggvast, en hjelt svo á-
-fram upp í predikunarstólinn. Þar stóð hann þegj-
andi litla stund, eins og hann væri að hugsa sig um,
en svo sagði hann: „Jeg sje, kæru. vinir, að hjer er
einn maður viðstaddur, sem, eins og nú stendur, er
hinn fuilkomna heim, sem hann hefði talað um
að búa til, svo að þegar hann kæmi til baka
mundi hann sjá að hún hefði orðið fyrri til,
og þá mundi hann neyðast til að viðurkenna
að guðdómur hennar væri eins máttugur og
hans. Hún byrjaði því á sömu stundu að skapa
heiminn og vann að því með óðagotslegum
flýti, því hún óttaðist að hún yrði annars ekki
búin þegar inaður hennar kæmi heim. En ar
því hún var háð hinu kvennlega eðli, skorti
hana staðfesfu við verkið og byrjaði því ætíð
á nýu áður en hún lyki við það sem hún var
að vinna. Þessvegna urðu gallar á öllu því
sem hún skapaði. Fjöllin voru alltof há, svo
þau drógu til sín alia loftstrauma frá mönn-
unum, dalirnir voru of djúpir, svo allt varð að
feni og foræði, sem einginn hafði not af,
og þar sem ekki var ofmikið vatn, var
það alltof lítið og vont að finna það.
Sólin var of heit, og túngiið skein að eins
með köflum, regnið var of ákaft og lángvinnt,
þerririnn of leingi í einu, skógarnir of þjettir
og villidýr of fá. Skógarávextir voru ailtof
sjaldgæfir og erfitt að nálgast þá.
En enn þá verra en allt þetta var þó, að
sorgir, sjúkdómar og dauði ömuðu ölium
skepnum. Og ekki var minna mein að hinum
illu draumum og illu öndum, sem alstaðar
voru á sveimi. Þar við bættist hið hræðilega
ok vinnunnar, sem íiver maður er neyddur til
að leggja á herðar sjer til að geta lifað. —
Þetta voru stórgallarnir á þeim heimi, sem
Sinemunda skapaði.
En þegar Kínóhringan kom til baka og sá
hinn sorgiega vanskapaða heim, sem hún hafði
búið til, varð hann gagntekinn af hræðslu og
rak upp hljóð mikið og ógurlegt. Og hann
vildi ekki skifta sjer af neinu í heiminum, en
sagði Sinemundu að stjórna því öllu í sam-
ræmi við þá vanhyggju, sem myndað hefði
beiminn og borist inn í hann. Þess vegna er
það enn í dag svo hjá dúsúnunum, að kvenn-
fólki'ð annast öll prestsverk. Þeir tilbiðja
Kínóhringan, og vita að allt hið illa stafar frá
43
í banni kirkjunnar. Predikunin getur ekki byrjaðfyr
en honum er komið burtu. Prestur leit niður til
Pjeturs og þángað litu allir. Pjetursat kyr og svitn-
aði. „Jeg hef lagt meira til þessarar kirkju en flestir
aðrir, prestur," mælti hann, „og þennan bekk hef jeg
sjálfur látið smíða og nafnið mitt stendur á honum;
jeg sit hjer á sjálfs mín eign, og einginn maður í
heimi skal hrekja mig af henni."
„Þá getum við sett eignþínaút úr kirkjunni", svar-
aði prestur. „Berið þið bekkinn út."
Kirkjuþjónarnir geingu fram til þess að framkvæma
skipun prests, en Pjetur sat fast á bekknum. Þeir
stóðu þá við og litu upp til prests. „Berið þið þá
manninn út líka," kallaði prestur og varorðinn óþol-
inmóður. Kirkjuþjónarnir þrifu þá í bekkinn, en
Pjetur hjelt sjer fast við hann og sleppti ekki tökunum.
Þeir tóku þá bekkinn með Pjetri á og báru hann
frameftir kirkjugóifinu. Kvennfólkið dró upp vasaklút-
ana og stakk í munninn til þess að skella ekki upp
úr; karlmennirnir litu niður á gólfið, eða út til veggj-
anna. Pjetur æpti og barði á þeim sem bekkinn
báru. Þeir grettu sig, en slepptu ekki tökunum. Þeg-
ar annar bekkjarendinn var kominn út úr kirkjudyr-
gyðjunnni, sem eingaungu með stærilæti sínu
og óþarfa hlutsemi hafði hindrað sköpun hins
fullkomna heims.
Þetta er í sannleika mjög merkileg saga
og líkust því, að einhver heimspekingur lið-
inna tíða hefði búið hana til. Einkennilegast
er, að hún nær fyrst til okkar frá ómannað-
asta þjóðflokkinum í Borneós stóru skógum.
Eftirtektavert er það líka, að hjer mætir okkur
sama mannlega tilhneigingin, sem frá Adams
dogum allt af hefur skelt skuldinni á kvenn-
þjóðina sem orsök þess að heimurinn er
ófullkominn.
Það er satt, sem Walter Scott sagði, að
einginn er svo heimskur og fáfróður, að hann
geymi ekki eitthvað af fróðleik.
(S. þýddi úr »Kringsjá«)
SIQLÍNQ
— o—
Þó, stormvöktu bárur, þið streitist
við stefnið á skríðandi gnoð
og aldrei að eilífu þreytist
— jeg aldrei skal lækka í storminum voð.
Þið framundan hreykist og hrynjið.
Jeg hleypi’ ykkur glaður á mót.
Þó drynjandi’ á súðum þið dynjið
þá dettið þið afivana í hyldjúpsins rót.
En fast upp í byrinn jeg beiti,
því borðið er hreint ekki veilt^
Frá strykinu’ ei stefnunni’ eg breyti
meðan stýri og mastur og seglið er heilt.
Hallfreður.
44
unum sleppti einn af þeim sem bar, svo Pjetur stakkst
á höfuðuð út og bekkurinn á eftir. Síðan var hurð-
inni skellt aftur og lokað. Svo hóf söfnuðurinn
sálmasaung og þakkaði guði fyrir hans náðugu aðstoð,
að hann hetði veitt þeim krafta til að reisa þessa
kirkju. En í henni var hver spíta stolin.
Þegar söfnuðurinn kom út úr kirkjunni, var bekk-
ur Pjeturs þar úti fyrir brotinn í smátt og fjölunum
stráð yfir kirkjutröppurnar.
Tveimur mánuðum síðar kom kæra frá eigendum
skógarins úr út timburhögginu; en það var of seint,
því þá var fyrir laungu búiðaðlýsa guðs blessun yfir
viðarstuldinum.
VI.
Pjetur í Haga hafði nú beðið ósigur, sem hann
náði sjer aldrei eftir, og verst var, að þeim ósigri
hafði fylgt hlátur sveitúnga hans. Nú var honum
einn kostur nauðugur, að segja sig úr söfnuðinum,
Ein greinin í safnaðarlögunum hljóðaði svo, að einginn
hefði leyfi til að segja sig úr söfnuðinum nema
bann jafnframt sýndi að sýnódan kenndi villulær-