Bergmálið - 29.10.1900, Blaðsíða 1
,,Þvl feðranna dáðleysi' er barnanr.a böl o<7 bölvun i nútíð er framtíðarlc,völ.“
III. 7
GIMLI, MANITOBA,
MÁNUDAGINN 29. OKTÓBER.
1900.
Lítið sýnishorn.
Nýlcgii mintist Sir Hibbert Tupp-
er á mútur í ræðu, sem lisnn hélt
í Calgary. Hann vnr þir að úthúða
frjálslyndaflokknum fyrir s'íka glæpi,
sem hann hefði gert sig sekan í.
Auðvitað gat hann ekkort sannað,
011 það álíta þessir herrar ekki mik-
ils virð', einungis að þeir, aftur-
haldsmenn, geti viðhaft núgu stúr
orð, sagt allar röksomdarfærslur
lýgi, en staðhæfuleysi sitt sannleika,
þá álíta þeir, sem sjálfsagt, að sér
sá trúað.
Yér gáfum lítjð yfirlit, í síðasta
hlaði, yfir framkomu afturhaldsstjúrn-
arinnar, som kjúsendur ráku frá völd-
um 1896, fyrir svik og mútur hcnn-
ar. En það er enn þá margt eftir,
sem kjúsanda mörgum er hulið.
Sem dæmi uppá eyðslusemi henn-
ar, skulum vér nefna St. Charles-járn-
brautarstúfiun, sem Charles Tupper
Hillson var umsjúnarmaður yfir.
Braut þessi er oinar 14 mílur á
longd. A stjúrnarárum afturhalds-
flokksins var áætlun gorð, að kosta
mundi $138,000 að byggja þennan
brautarstúf. Sambandsstjúrnin, sem
Sir_ Charles Tuppcr var þá meðlim-
ur í, samþykti þessa áætiun. Eu
flestum mun vera úkunnugt um,
hvað þessi brautar-stúfur hafi kost-
að ríkið. Hann hefir kostað ríkið
$1,800,000; og enn eru úborgaðir
reikningar f sambandi við brautar-
stúf þennan. 1894, sagði Mr. Hag-
gart, járnbrautamála-ráðherra aftur-
haldsstjúmarinnar,|| að brautin sjálf
mundi kosta $822,000, eu upphæð sú
som þyrfti að verja til landkaupa,
skaðabúta og ýmsra útgjalda, mundi
nema um $900,000 TJtgjaldaliðir
þessa brautarstúfs, bora það með sér,
að þar hafa átt sér stað stúrkostleg
svik og fjárprettir Yið landkaúpin
undir braut þessa, voru svo gífarleg
svik og mútui' um hönd haft, að hver
maður sem > ið þau voru rið-
inn, vann til fangelsisvistar. Ein-
staklingum var mútað, kosningasjúð-
irnir jukust, og $70,000 gekk til lög-
fræðinga afturhaldsflokksins. Og
öllu þessu fé var ausið úr fjárhirzlu
ríkisins. Þc.ssar $70,000, sem lög-
fræðingar afturhaldsmanna svelgdu í
sig snertu einungis níu míiur af
þcssari braut, og sú upphæð hefði
verið næstum núg til að byggja braut
arstúf þennan. Eins hrikaleg svik
og mútur, sem þetta, eru fá dæmi til.
Þetta alt voru gjörðir afturhalds-
stjúrnarinnar sálugu. Um úráðvendni
og mútumál hennar, hefir hið brezka
stúrblað „The London Timesí' farið
svo látandi orðutn:
„Hér í múðurlandinu harma
monn alment sárt, svilc og rangindi
þau, sem varpað hefir skugga á
orðstir elztu dúttur þess.“
Hitt og þetta
hvaðanæfa.
Afturhaldsmenn halda því fram,
að útflutningur nautgripa frá Can-
ada til Bandafylkjanna hafi ekki
farið vaxandi síðan kjúsendur ráku
þá frá völdum 1896. En það get-
ur engum manni dulizt, sem með
réttsýni lítur á það atriði, hvað
stúrkostlegan liagnað slíkt hafði í
för með sér, fyrir bændur í Canada,
þegar Laurier-stjúrnin fékk Banda-
fylkjastjúrnina til að nema úr gildi
90 daga súttvarnarhaidið. Hvaða
áhrií hefir slíkt haft á gripavorzlun
bænda? Því spursmáli svara eftir-
fylgjandi tölur:
Ár 1896 ... 1,646
„ 1897... 57,857
„ 1898... 88,605
„ 1899.. 85,240
Útflutningur d nautgripum til
Bretlands, hefir líka vaxið. Árið
1896, var tala útfluttra gripa til
Bretlands 87,000, en 1900, 115000.
Mr. H. J. Macdonald boðaði fund
í Brandon, 13. þ. m. en mætti
þar ekki sjálfur, heldur fékk hann
Sir Hibbert Tupper, til að mæta fyr-
ir sig. Sir Hibbert fúr á fundinum
all-úsvífnum orðum um Mr. Sifton
og gerðir hnns, sem innanríkisráð-
herra. s*En fundur sá var hin mesta
hrakför fyrir Mr. Macdonald og |
afturlialdsflokkinn yfir höfuð, því
fundurinn bar það með sér, að áheyr-
endur legðu meiri trúnað á orðHon.
Siftons, en Sir Ilibberts.
Mr. Haslam, þingmannsefni aftur-
haldsmanna, heldur fram sömu stefnu
0g flokkur lians, að hækka tollana,
og með því styðja verksmiðjueigand-
ann en varpa byrðinni á_búndann.
Mi'. McCreary, þingmannsefni
frjálslyndaflokksins, heldur fram
8Ömu stofnu og Laurier-stjóruin: að
lækka tollana smám saman.
Mr.Haslum, þingmansefni aftur-
haldsflokksins, er nýkominn til þessa
fylkis. Aður en hann kom hingað
vestur bauð hann sig fram eystra,
sem þingmannsefni, en lcafsigldi sig.
Mr. McCreary er sannur Manitoba-
búi. Ilaun hetir verið borgarstjúri
í Winnipeg, og ávaun sér ágætis
orð f þeirri atöðu, sérstaklega á með-
al vinnulýðsins. Síðar var hann
kjörinn innflutninga-umsjÚDarmaður
og hefir hann sýnt það í þeirri
stöðu, að hann styður að hag og
velvegnan þessa fylkis.
A þessum fjúrum árum, sem
Laurier-stjúrnin hefir setið að völdum
hefir verzlunar-viðskifti Canada, við
önnur lönd, tekið miklum framför-
um. Eftifylgjandi tölur sýna, hvað
útflutningur á eggjum, smjöij og
svinsfleski hefur aukist þessi fjög-
ur ár:
Ár. | Egg- Smjör. | Flesk.
1893 $ 868,007 $1,296,814 $1,830,368
1894 714,054 1,095,588 2,754,479
1895 807,990 697,476 3,546,107
1896 807,086 1,052,089 3,802,135
1897 978,479 2,089,173 5,060,393
1898 1,255,304 2,046,686 7,291,285
1899 1,267,063 3,700,873 9,953,582
1900 1,457,902 5,122,556 12,471,494
Að velmegun Manitobafylkis hafi
batnað á þessum fjúrum árum, som
Laurierstjúrnin hefir haft völdin,
það sýna þessa tölur.
Ár. Innflutt. Útflutt
'897.........$2,858,966 $1’965,755
1898 ........ 4,432,184 3.472,801
1899 ........ 5,695,715 2,092,988
1900 ........ 6,691,864 3,568,675
Samanl. verzlun Mauitoba:
1897 .................... $4,824,721
1898 .................... 7,904,985
1899 .................... 7,788,703
1900 ....................10,260,539
Stefnuleysi aftur-
haídsílokksins.
Maður }<arf ekki lengi að leita f
geröabúkum afturhaldsmanna, þar til
maður rekur sig á úsjálfstæði, úsam
kvæmni og stefnuleysi þeirra. það
sem þeir lofa á einu landshorninu,
koma þeir í bága vjð á hinu. í
einu orði, ber aldrei saman við
sjálfa sig.
Eftirfylgjandi er lítið sýnishorn af
stefnuleysi afturhaldsflokksins.
Á púlitiskum fundi í Montreal, 10.
sept. þ. á. fúrust Mr. Macdonald
þannig orð:
„Stefna afturhaldsflokksins hefir
ekki breyzt. Árið 1878 barðist hann
fyrir Natiotuil Policy (hátollastefnu)
0g berst það enn í dag“.
A þeim sama fundi sagði Sir
Charlcs Tupper: „Stefna vor er
hin sama nú, sem lögbúk Canada
ber með sér frá árinu 1879 —að
við séurn ákveðnir í að verja all-