Bergmálið - 10.12.1900, Qupperneq 1
,,Því /eðranna dáðleysi’ er barnanna löl og Völvun í nútið er framtíðarlcvöl.“
III. 12,
GIMLI, MAXLTOBA, MÁNUDAGIíHST 10. DESEMBER
1900.
Sveitar-
kosningarnar,
Þriðjudaginn 4. þ. rn. fdr fram héi
nð Ginili, tilnefning á sveitanáðs-
mönnum fyrir fyrsta ár hinnar tutt-
ugustu aidar. Fyrst var tilnefudur
sem oddyiti, Jóhannes Sigurðsson,
Hnausa, og bar þá uppástungu frani
B. Frítnannsson. Þ.ir á eftir tiluofndi
Jón B. Snæfeld, Stefán Sigurðsson,
Hnausn, sem oddvita. Sera meðráð-
eudur vóru tiluefudir:
• ii' i i ( Jón Pétursson og
Ivnr \\ ard 1: { T, n
J l Jónas Stetánssou.
Fwir Ward o. i Sig.Sigurbjörnsson og
"'■(Finnb. Finnbrgason.
. ,,, , o ( Pétur Bjarnason og
Fynr A\ ard 3:| ^;estlll. OcLdltíifsson
Fyrir Ward 4: 4 H#^horö,irwB °S
J ( lielgi lóinasson.
Þ.tð er yíst í fyrsta sinni. í sijórn-
arsögU Nýja-íslands, að svona niarg-
ir menn hafi verið t-jlnofndir í sveit-
arstjórn, í einu. Þar af leiðandi fer
frtun kosning í ollum deiiduuum
(Wards), bæði um oddvita og uieð-
rúðanda.
Það or ekki liægt að neita því,
að hér á h’ut að nráli, of mikill
fiokkadráttuv. All-flestir kjósendur
liefðu sjálfsagt kosið heldur, að gantla
nefndin hefði setið kyr að völdum,
cg friður og ró hefði ríkt í allri
sveitiuni. Eu því láni var eklci
að fagna, og er það þó leiðinlegt,
því bæði vekur þ:ssi kepni tölnverð-
au n'g innbyrðis og' bakar sveitinni
mikinu koslnað, sem hægt hefði ver-
ið að sneiða hjá.
Yér heyrðum einn mann (oonserva-
tive), sem staddur var á tilnefning-
arfuudinum, segja það skýhuist, að
hann væri sár-óánægður yfir þessan
kepni, liefði í illu slcapi farið þessa
ferð, og áliti, að gamla nefndin hefði
átt að sitja kyr.
Að ráða af orðunTþessa manns,
þá oru það vissir monu úr flokki
afturhaldsmnnna, sem knúð hafa
hauD fram. Eu að menn skuli vera
svo ósjálfstæðir, að gera það, sem er j
gagnstætt skoðuu þeirra, er of- j
rnikið Ílolíksfylgi, og ætti ekki að j
eiga sér stað.
’g _ |
Én út í það atriði förum vrér ekki
lengra í þetta sinn. Eu kæru kjós-
endur! I sameiningu ættuð þið að
vinna að hag og vellíðan syeitarfélags
yðar, og gera sjálfir ykkur fulla grein
fyrir, hvað heppilegast yiði, án þess
að fylgja vissum mönnum að verki
í blindui. Slíkt getur haft sínar
afleiðingar, sem yrði sveitarfélaginu
tilfinnanlega dýrt. Kjósið þá menn,
scm þektir eru að dugnaði, og starf-
semi, og sýnið að þér séuð sjálfstæð-
ir meun. Greiðið þeim mönnum
atkvæði, sem þér liafið reynslu fyr-
ir, að vilja styðja og afla hag sveit-
arfélagsins.
Yér höfum lieyrt sutna af kjósend-
um láta þið álit sitt í Ijós, þegar
ininst hefir vorið á meðráðamanns-
efnin: ,,Það er iétt að lofa lionum
að reyua sig“. Já, það getur nú
veríð gott og blessað; en ef vór not-
um slíka röksem darleiðslu ár eftir ár,
komumst vér aldrei að takmarkinu,
heldiir fjarlægumst það meir og ineir.
Ef vér höfum vantraust á manninum,
en greiðum ]ionu:u samt atkvæði,
breytum vér gegn betri vitund, og
eruni beinlíuis að vinna sveitarfélag-
iuu mejn. Með öðruiu orðum : eruni
kærulausir uin okkar eigin velferðar-
mál.
Mönnum kann nú að þykja þetta
hörð kenniug, eu hún er samkvæm
hugsunarhætti margra kjósenda, og
þess vegna bendum vér mönnum á,
hvað skaðlegar afleiðingar slíkt get
ur liaft. Menn viðurkenna, að þessi
maður sé óhæfur í sveitarstjórn og
liafa óbeit á honum, en ætla sér
samt að greiða hönum atkvæði,
Hvað er hægt að kalla slíkan hugs-
miftíliátl? Á liverju Byggja slíkir
kjósendur skoðun sína? Og með
hvei'jn geta þeir réttlœtt gerðir sínar?
Það er skylda séihveis kjósanda
en uota hann ekki til þess, að vinna
þjóðfélaginu ógagn með lionum, og
að nota atkvæðisrétt sinn vel.jþótti svo kvenleg í allri framkomu
siuni, að naumast var svo minst á
liana, nð eigi væri orð á því gert.
því síður að gera það vísvitendi; enjog gama hefir sagt Verið um hiuar
vísvitandi er það, ef kjósandinn -n;
, , ,} .. i. , laðrar konur, er nefndar voru; nnlcu
hefir vantraust á mannmum, en kys ’
hann snrat sem áður. ' og kvenlej framkoma einkendi þær
öðrnm franiar, og svo er um ótal
kouur, sem krafist hafa mannlegra
réttinda fyrir sjálfa sig eða aðra og
baiist fyrir þeim. Þagar kvenfrels-
jshreyfingin byrjaði, voru konur
þær, sem fremstar gengu, nefndar
ýmsum háðuugarnöfnum, og heyrast
enn víða leifar þeirra hleypidóma, en
Um hvad ei,í»a konur
aö liugsa?
(Framh.)
En þó menn geti ekki lengur neit-
að því, að lconan geti hugsað um
málefni almenns eðlis og starfað að|tíminn uu,n Þei,u í,ð fullu
þeim, þá sleppa menn ekki fyiir
það þeirri skoöun, að svona löguð
hugsun og starfsemi skerði yndis-
leik hennar, serii sé konunnar feg-
ursta djásn. Að þett.a só eigi svo,
er auðvitað örðugra að saniia, því
til þess þyrfti maður heJzt að
koma þcissum vautrúarinnar börnum
í persónuieg kynni við þær konur,
er stærst hugsun og 'verksvæði hafa
Annars er það eigi að utidra, þó
konur þær, sem fyrstar lögðu í þeun-
an leiðangur ein og ein á stangli,
svo luegt var að hafa þær að skot-
miði frá ölluin liliðum, og sem stóðu
berskjaldaðiu' fyrir öliu liáðinu og
hruttaskapnum,. það er alls ekki að
undra, þó þær snerust stundum iiokk-
uð snögt við og gangurinn yrði okki
æfinlega som prúðastur. En reynsl-
liaft,, svo þeir goti borjð þær sainan au ei 1,uln að sanna> að van
itin og frelsið hafa öfgarnar liorfið
og komn hreyfir sig' kvenlega og
við systur þeirra, sem ljfað hafa inn-
an kínversku múrveggjanna. En eitt
má þó benda á. Þær konur seiu
mest liafa skarað fram úr öðrum að
opinberri og almenmi starfsemi, hafa
einmitt getið sór orðstír fyrir kven-
lega framkomu. Sem dæmi skal óg
nefna Florenco Nigthingalc, sem fór
til Krírn, þegar Krímstríðið geisaði,
og kom slíkri reglu á hjúkrunina,
að eí'tii' þi.ð dó 10" færra af hinum
særðu eu áður hafði verið. Elisubet
Fry, oem varði lífi sínu til að koma
á uiubótum á fangelsunum á Eng-
lan'di og predikaði guðs orð fyrir
föngunum, Luey Stone, hinn mikla
kvenfrelsispostula í Vesturheimi
náttúrlega ú
því svœði, som
hún og aðrir héklu ao manuiu-
um einum væri markað. Að ein-
slöku af konum þessum • séu eigi
kvenlegar, sannar ekki neitt, því
enginu getur víst ueitað því, að til
eru íjölda-margar konur, sem aldrei
liafa komist með hugann út fyrir
túngarðinn, að minsta kosti ekki
svo að neinn liafi haft af því að
segja, og hafa þó verið ímynd alls
annars en kvenlegs yndisleika.
En þó menn nú féllust á það
tvent, er tekið hefir verið fram, að
Uonan sé fær um að ná sama skiln-
1*rances Willard, sem kotn á fastan ingsþroska og dómþroska eins og
fót fjölbreyttasta félagsskap heimsinsjkal,imagaiinn og geti b,!Ítt honum í
,,IIvíta bandinu“ seiu nú telur meiraverkinu, og að þetta, þurti eigi að
en \ miljón meðlima í 25 ár var
hún lífið og sálin í þessum félagsskap,
höndin sem öllu ráðaði niður, svo
að löggjafar- og stjórnarhæfileikar
hennar eru heimsfra-gir orðnir. Hún
gera hana ókvenlegri, þá er enn ein
mótbára, sein koma má með, n. ÍL að
þetta taki tíma hennar og áhuga frá
þeim störfum, sem liún um fram alt
eigi að vjnna. (Framh.)