Ísland - 17.09.1898, Blaðsíða 4

144
ISLAND.
arinnar frá í fyrra, cði Yaltýakuna. AUir,
sem kæra sig nokkuð um að vita, kvað
rétt er eða rangt, vita að þötta or satt
og þýðir engum að neita. Jafnónýtt er
að vera að berja það fram, að miðlunar-
mennirnir frá ’89 hafi viljað koma á Þing-
vallafundi í sumar. „ísland“ skal ekkert
segja um ætianir Jóns a!þm. í Múl*, sem
„ísafold“ talar um. En það er víst, að
í kjördæmi hans var aidrei kosið til Þing-
vallafundar og mætti af því ætla, aðhann
hefði ekki lagt sig mikið fram til að fá
því framgeugt. Hitt veit „ísaf.“ vel, að
málgagn miðlunarmanna, „Nýja Öldin“,
lagði eindregið móti íundarhaldinu og það
engu síður en „ísaf.“, ef ekki fremur.
Ummæli „ísaf.“ um tilraunir miðiunar-
manna til að koma á Þingvallafundi, eru
því eins og hitt, ekkert annað en mark-
laus vitleysa.
Reykjavík.
10. þ. m. andaðist hér í bænum frú
Kristín Waage, kona E. Waage, fyrrum
kaupmanus hér í Rvík, en dóttir Sigurð-
ar Sigurðssonar stúdents, sem bjó á Stóra-
Hrauni við Eyrarbakka.— Jarðarför henn-
fer fram í dag.
1. þ. m. héldu þau hér brúðkaup Gunn-
ar verzlunarmaður Ólafsson í Yík í Mýr-
dal og fröken Jóhanna Eyþórsdóttir, dótt-
ir Eyþórs kaupmanns Felixsonar.
Nú er Einar Banediktsson hættur við
blaðamenskuna og hefur selt „Dagskrá“ í
hendur Sig. Júl. Jóhanneasyni, upp í skuld
að því er sagt er. Er nú Sig. Júl. rit-
stjóri blaðsins, og eigandi ásamt Sig. Þór-
ólfssyni búfræðingi og einhverjum fieirum.
Það mundu ýmsir ætla, að „ísland“
mælti nokkur orð við útför þessa vinar
síns úr bíaðameaskuniii. Eu lítið mun
verða um það, og er bezt að hinn fram-
liðni hvílist í friði.
Magnús Jóhannsson, settur Skagfirðinga-
læknir, fór á stað héðan norður í morgun.
45
Með fylgdarmanni hans er vonáSæmundi
lækni Bjaruhéðinssyni suður hingað.
Skólaskýrsla latínuskólans er nú komin
út og er aftan við hana prentað ágrip af
ræðu rektors við skólauppsögn í vor um
nám gömhí málanns.
Valdimar Ásmundarson er eitthvað að
aka sér í Fj.-k. í gær og kvartar um „óþrifa-
kláða“. Það mun vera fjárkláðinn, sem
að honum gengur og þarf það engan að
undra um annan eins dæmalausan sauð og
Valdimar greiið er.
Það er nú sagt, að Valdimar mnni ráð-
inn með „Fj.-konuna“ í vinnumennsku til
Björns Jónssonar ritstjóra ísafoldar. Sagði
Valdiroar svo manni einum nú fyrir fáum
dögum, að bráðum mundi hann fara að
láta prenta „Fj.-kouuna“ í „ísafoldar"-
prentsmiðju og bætti við, að óvíst væri,
að hann þyrfti að gefa þar raikið fyrir
prentunina. Um leið gaut hann augunum
út undan eér og glotti ámátlega, eins og
honum er lagið.
Tímarit Bókmentafélagsins er nú komið
út og hefur inni að halda: 1. Framhald
af ritgerð dr. Gr. Thomsens um Platon og
Aristóteles; 2. Um skóga, eftir Helga Jóns-
son caDd.mag.; 3. Framh. af athugunum við
íslend. sögur, eftir séra Jón Jónsson;
4. Tilraunir Danakonga til að selja ís
land, eftir Jón Stefáusson dr. phil.; S. Gróð-
urrækt í Danmörk eftir Einar Helgason
garðyrkjufræðing; 6. Oddur lögm. Sigurðs-
son og Jón biskup Vídalín, eftir Jón
Jónsson cand. phil. 7. Ritdómur um vísna-
kver Páls lögm. Vídalíns, eftir Björn rek-
tor Óisen.
Skírnir er og loks kominn með útlendu
íréttirnar og hefur Jón Ólafssori samið
þær eins og í fyrra. íslandsfréttirnar eru
enn ekki komnar út, en nú verið að prenta
þær.
Skírni fylgir eins og áður „Bókaskrá“,
en mjög er hún illa úr garði gerð og
mætti vel minuast á það síðar.
Friðrik Friðriksson cand. theol. hefur í
sumar haldið guðsþjónastur hér í bænum
46
á hverjum föstudegi í fundahúsi Framfara-
félagsins hér vestur í bænum.
Hann hefur og haldið drengjaskók síð-
an í vor og haft 20 — 30 lærisveina.
D. Ostlund er nú aftur byrjaður á guðs-
þjónustugjörðum sínum.
Séra Jónas A. Sigurðsson, einn af prest-
um ísl. lútherska kirkjufélagsins 1 Vestur-
heimi, er hér nú staddur og hefur í sumar
verið í kynnisför hjá frændfólki sínu i
Hún&vatnssýslu. Hann hefur verið 12 ár
í Ameríku. í vor kom hann til Khafnar.
Sagt er, að erindi hans hér austur yfir
hafið hafi jafnframt verið, að útvega hér
eða í Höfn mann til að taka að sér kens!u
við fyrirhugaðan skóla kirkjufélagsins
vestra.
Bankahúsið nýja er nú reist og er í
dag veizla haidin í minningu þess í Iðnað-
arm&nnahúsinu. Bankahúsið lítur út fyrir
að verða fallegt útiits. Það er tvíloftað
og hátt undir loft, gluggarair stórir og
bogar yfir og eins yfir dyrum. Þakið er
uppmjótt, líkt í lögun og þakið á alþing-
ishúsinn.
Ætti nú áður langt um Iíður a.ð korna
jafnfallegt hús hinumegin Austurstrætis,
en frönsku sjómannahúsin að rýma burtu.
Barnaskólahúsið suður með tjörniuni er
nú nær fullgert og er stórt hús og mikið,
en ekki fallegt útlits, sízt til að sjá hér
utan úr bænum. Hliðin, sem að tjörninni
snýr, er þó dálaglcg, með stórum glugg-
um og breiðum. Það er tvíloftað. Kenslu-
stofurnar eru vestanmegin í byggingunni,
uppi og niðri, en austau megin gangar
eftir henni endilangri. Útbygging gengur
austur úr nyrðri endanum og á þar að
vera bústaður skólastjóra, og enn er þar
austur úr leikfimishús ekólaus. Austau
við skólaun og suanan við útbygginguna
verður afgirt svæði opið handa börnunum
að leika sér á. — Yfirsmiður við skóla-
byggiaguna er Jón snikkari Sveinsson.
Þerneyjarhúsið gamla er nú rifið, en
þar sem það stóð er nú Gunnar kaupm.
Einarsson að reisa stórt hús þríloftað.
47
Land úr laudi.
Tll suðurpólsins.
Um mánaðamótin júlí og ágúst í sumar
I&gði norskur maður, Carsten E Borchgre-
vinck á etað að hoiman í leit eftir suður-
pólnum, eða til að kanna höf og iönd þar
í kring. Til farariunar hefur verið bygt
eérstakt skip og heitir Southern Cross.
Maðurinn er 34 ára gamall, fæddur í Krist-
janíu, ea hefur verið víða um heim áður
og fengist við ýmislegt. Með houum verða
32 menn, 12 norskir og 20 Euglendingar
og það er enskur blaðaútgefaudi, sem á
mikinn þátt í að kosta förina. Ráðgert
er að hún taki 2 ár.
Prentvillur
syrgilegar hafa slæðst inn í söguritling
minn „Einir“ og eru þessar verstar:
Bls. 3. stendur: á Grænudrög fyrir í Gr.dr.
— 10. —— : Hallur sneri saman lófun-
unum; á að vera Hallur neri saman knefa
og lófa o. s. frv. Bls 15.: 3. 1. að neðan:
skókreppu, á að vera skókreppuna. Bls.
31.: er bera ofaukið. Sömu bls.: er er f.
var. Bls. 34.: útsýning fyrir útsynin.
Bls. 35.: tóau kominn f. komm. Bls. 38.:
Svo þegar ktimti, þar vantar: í þriðja
króanum. Bls. 39.: forarlagi fyrir forar-
lagar. Bls. 47.: féiagsskipunum fyrir fé-
lagsskipumhmí. B!s. 51.: kirknaktókaua
á leið mína, vantar. Bls. 53.: geitábreiðu
fyrir ^ffábreiðu. Sömu bls.: hlið, fyrir
hh'ð (og hamri). Bls. 54.: skein á sjórinn,
fyrir sjóinn. Bls. 56.: aðrar fyrir æðar.
Þessi meinvilla er í 5. 1. að neðan. Blc.
67.: á fyrir í (þessum sviftingum). Bls. 69.:
Skyldurækni, fyrir skylduywJrækni. Bls.
75.: krökktu fyrir krökktfr. Bls. 79.:
Gunnar Gruad fyrir Gunnar á Grund.
Bls. 88.: á fyrir í (út í strjálbýli útkjálk-
anua). Sandi 30. júlí 1898.
Ouðmundur Friðjónsson.
Herbergi Oskast Tíi L eigu.
helst lítið með rúmi og einhverjum hús-
gögnum, frá 1. október þ. á. Bezt væri,
að það væri í húsi fyrir ofan Iæk.
Menn snúi sér til ritstjóra þessa biaðs.
48
En nú?
Agnes
Einar
Nú flnst mér fjörið dýrt,
ég fer ei.
Agnes
(hrökkur aftur ú bak)
Ó, hvað heyri’ ég sagt!
Einar
Ég þori það ei!
Agnes
(hljðöar upp yflr sig)
Þar var lagt
með þungra strauma nið sem hvín
heilt úthaf milii mín og þín!
(til Brands)
Ég fer í bátinn!
Brandur
Flýt þér þá!
Konur
(þegar Agues stðkkur út í bátinn)
Guð forði!
Einar
Agnes!
(hann og fleiri vilja ná 1 hana)
Ymsir
Upp úr! Frá!
Brandur
Hvar liggur bærinn.
Konan
(bendir yflr úm fjörðinn)
Bærinn ? Hér!
A bak við þetta svarta sker.
(báturinn leggur frá)
Einar
(kallar eftir þeim)
Hún móðir þín! — Nei, enn eitt orð! —
Alt úti!
Agnes
Við erum þrjú um borð.
(báturinn siglir, fólkið þyrpist upp á bakkann og
horflr á eftir honum)
Maður
Hann nær fyrir oddan!
Annar
Ekki!
Hinn fyrri
Jú;
út fyrir komst hann; sjáðu nú!
Annar
Þar skellur hviða á skipið flatt!
Fögetinn
Nel, skoðið, veðrið tók hans hatt!
Konan
Hið blakka hár huns berst um stafn
sem berji vængjum úfinn hrafn.
Hinn fyrri
Alt er í reyk.
Einar
Hver rödd það var,
sem rumdi gegnum loftið þar?
Kona
Úr gilinu?
Ónnur
fbendir)
Þar hún Gerður er;
hún grenjar, því hún bátinn sér.
Fyrri konan
Hún hlæs í gamalt hafurs-horn
og hendir grjóti, þessi norn.
Önnur
Nú blístrar hún í hnefta hönd,
en hornið skellur niður á strönd.
Maður
(bendir til Gerðar)
Þér duga ei þín kyngin köld,
sá karl á sterkan verndarskjöld.
Annar
Sé hann við stýrið hafs um veg
þð hvaes hann væri, fylgdi ég.
Hinn fyrri
(til Einars)
Hver er haun?
Einar
Prestur.
Annar
Hvað um það,
hann hjartað ber á réttum stað.
Hann hopaði’ ekki heldur en foss.
Hinn fyrri
Er hann ei prestur fyrir oss?
Margir
Já, hann er prcstur kjörinn oss.
(þeir dreifa sér um bakkann)
Fógetinn
(tekur saman skjöl sín)
En sarnt mér finst þaðformsins galli,
að fást við slíkt í annars kalli,
og hleypa sér í hættu-spil,
ef hærri skipun knýr ei til;
mitt skamtað svið og skildu-reit
ég skoða mína héraðssveit.
(ferj.
(Nálœgt bænwrn hins vegar fíarðarins. það er liði
langt fram á dag. Fjörðurinn blilcar í sólskini).
Agnes situr í fjörunni. Brandur kemur frá
bænum.
Brandur
Þar var dauðinn. Liðinn lá hann,
léttur, sléttur, hreinn á brá,
ógn og skelfing flúin frá, —
áður voða-sjón að sjá hann.
Getur blekking, barnslegt tál,
breytt í ljós svo myrkri sál?
Af því svarta Satans-verki
sá hann að eins þunna skán,
eigið níðings-nafn og smán,
þar sem má með hendi hreifa,
hrópa upp, má grípa, þreifa, —
dauða barnið með hans merki.
Enn þau tvö, sem hýmdu hreld,
skimandi, sem fugl á flótta,
föl og grá og stirð af ótta
rikug um dáinn arin-eld;